Su bütçesi aylık akım modeli-CBS entegrasyonu ve Gediz havzasında uygulaması
Monthly water budget model-GIS integration and its application to Gediz basin
- Tez No: 169124
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OKAN FISTIKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Hidrolojik modelleme, entegre havza modelleri, Su Bütçesi Modeli (SBM), ortalanmış model, yayılı model, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS). iv, Hydrological modeling, integrated basin models, Water Budget Model (WBM), lumped model, distributed model, Geographical Information Systems (GIS)
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
SU BÜTÇESİ AYLIK AKIM MODELİ - CBS ENTEGRASYONU VE GEDİZ HAVZASINDA UYGULAMASI ÖZET 1940'larm sonunda yağış, buharlaşma, sızma ve yüzeysel akış gibi münferit modellerle başlayan modelleme çalışmaları; günümüzde bilgisayar ve bilgi toplama teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde, entegre havza modelleri haline dönüşmüştür. Modelleme teknolojisiyle, hidrolojik süreçlerin tanımlanmasına çalışılmış; böylece havzayı bir bütün olarak değerlendirebilecek hidrolojik model sistemleri oluşturulmuştur. Su kaynaklan yönetimi ve planlamasında karşılaşılan sorunların kapsam ve boyut açısından çeşitlenerek oldukça karmaşık bir hale gelmeleri de bu modellerin kullanımı konusunda zorlayıcı bir etki yapmıştır. Sunulan çalışmada, bu hidrolojik modellerden, 1950'li yıllarda Thornthvvaite tarafından geliştirilen Aylık Su Bütçesi Modeli'nin (SBM) Gediz Havzası'nda uygulanması yer almaktadır. Girdi olarak aylık toplam yağış ve evapotranspirasyon değerlerine ihtiyaç duyan ve bünyesinde sadece 4 adet kalibre edilmesi gereken parametre barındıran SBM; basit kullanımı, çok detaylı hidrolojik verilere gereksinim duymaması ve aylık akımlardaki olumlu performansı nedeniyle, modelleme çalışmalarında sıklıkla kullanılmaktadır. Tez kapsamında, Gediz Havzası içerisinde yer alan 5 alt havzanın (Deliiniş, Demirci, Medar, Selendi ve Gördes) aylık akımları SBM kullanılarak, ortalanmış ve yayılı model yaklaşımlarıyla modellenmiştir. Ortalanmış model yaklaşımında model girdileri ve parametreler havzadaki alansal ortalama değerleriyle dikkate alınırken; yayılı model yaklaşımında girdilerin ve parametrelerin alansal değişkenlikleri korunmuştur. Havza içerisinde alansal değişkenlik gösteren özelliklerin (topografya, bitki örtüsü, toprak bünyesi) modelle entegrasyonunun sağlanmasında, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tekniklerinden yararlanılmıştır. Böylece her iki model yaklaşımı aynı anda denenerek; verilerdeki ve parametrelerdeki alansal değişkenliğin dikkate alınmasının, model performansına etkileri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
MONTHLY WATER BUDGET MODEL - GIS INTEGRATION AND ITS APPLICATION TO GEDİZ BASIN ABSTRACT Modeling technology, which began towards the end of 1940's as individual process models like precipitation, evaporation, infiltration and surface runoff, have transformed in to the integrated watershed models due to the improvements of modern data accusation and computer technologies. By modeling technology, it is tried to explain the hydrologic processes take place in a watershed so that the hydrologic models created, could consider the entire basin as a whole. Since the problems encountered in water resources management and planning, diversified as content and dimension and became so complicated, the use of such models made a forcing effect. In this thesis, one of these hydrologic models called Water Budget Model (WBM), which was developed by Thornthwaite in 1950's, applied to Gediz Basin. Water Budget Model (WBM), requiring only monthly total precipitation and evapotranspiration values as data need and keeping only 4 parameters, which can be calibrated in it's structure, is frequently used in modeling application since it's simple use, not requiring much detailed hydrologic data and consistent performance in monthly flows. In the scope of this thesis, by using lumped and distributed model approach the monthly WBM are carried on five sub-basins (Deliiniş, Demirci, Medar, Selendi and Gördes), of Gediz Basin. While in lumped model approach, model's input and parameters are considered on the basin's spatial average values, in distributed models the spatial variability of model's input and parameters are conserved. Geographical Information Systems (GIS) techniques are used to provide the integration of the characteristics that have spatial variability over basin like topography, land cover and soil type, with the model. Thus, the effects of considering the spatial variability on data and parameters on model performance are examined by using both lumped and distributed model approaches at the same time.
Benzer Tezler
- İki parametreli aylık akım modeli-CBS entegrasyonu ve Gediz havzasında uygulaması
Two-parameter monthly water balance model-GIS integration and its application on Gediz basin
UMUT ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OKAN FISTIKOĞLU
- Developing of a groundwater flow model for the area between Terkos lake and Canal Istanbul using GIS, remote sensing and numeric groundwater modelling
Terkos gölü ile Kanal İstanbul arasındaki bölge için CBS, uzaktan algılama ve sayısal yöntemlerle yeraltı suyu akış modelinin geliştirilmesi
KHANSAA ABDULELAH AHMED AHMED
Doktora
İngilizce
2020
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ALTUNKAYNAK
- Coupling a water balance model with a groundwater flow model and its application on Ergene Basin
Su bütçesi modeli ile yeraltı suyu akım modelinin bağlanması ve Ergene Havzasında uygulaması
EMMANUEL RUKUNDO
Doktora
İngilizce
2019
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DOĞAN
- Fiziksel tabanlı global brook90-R hidrolojik modelinin Türkiye'de bazı nehir havzalarında uygulanabilirliği: Akım tahmin çalışması
The applicability of the global brook90-R physically-based hydrologic model in some river basin in Turkey: Flow estimation study
MUHAMMET CAFER ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiKonya Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL BÜYÜKYILDIZ
- Dinamik su bütçesi modeline makine öğrenmesi entegrasyonu ile aylık akış tahminlerinin iyileştirilmesi
Embedding machine learning into dynamic water budget model to improve monthly runoff prediction
ZEYNEP BERİL ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiBalıkesir Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT OKKAN