Zaman ortamı yapay uçlaşma verilerinin mühendislik jeofiziğinde kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigating applicability of time-domain induced polarization data in engineering geophysics
- Tez No: 170141
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET BAŞOKUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
ÖZET Yüksek Lisans Tezi ZAMAN ORTAMI YAPAY UÇLAŞMA VERİLERİNİN MÜHENDİSLİK JEOFİZİĞİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI N. Yıldırım GÜNDOĞDU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Ahmet T. BAŞOKUR Zaman ortamı yapay uçlaşama yöntemi daha çok metalik mineral aramalarında kullanılmaktadır. Yakın yüzey araştırmalarındaki ilerlemeler, farklı yöntemlerin, farklı problemlerde kullanılmasını sağlamıştır. Laboratuvar ortamında örneklerin yapay uçlaşma etkilerinin belirlenmesi, killi kumlu birimlerin belirgin uçlaşma göstermeleri, bu yöntemin bu tür birimlerin belirlenmesinde kullanılmasını sağlar. Özellikle bu birimlerin su içermesi durumunda oluşan sıvılaşma, oturma vb. sorunlar, birimlerin belirlenmesi önemini arttırmaktadır. Bir yöntemin bir problemi çözmedeki başarısını test etmenin en çok kullanılan yöntemlerinden biri modellemedir. Modelleme, varsayımsal bir jeolojik modelin fiziksel belirtisinin, bir matematik bağıntı ile tanımlanması ve bu matematiksel bağıntıdan yola çıkılarak, ölçülmesi beklenen sayısal değerlerin hesaplanmasıdır. Bu amaçla 2-B bir modelleme programı geliştirilmiştir. Zaman ortamı yapay uçlaşma yönteminde modelleme, doğru akım özdirenç düz çözüm işlecinin iki farklı durum için yürütülmesiyle yapılır. Doğru atam özdirenç yönteminde kullanılan 2-B düz çözüm bağıntısı sürekli bir Poisson denklemidir. Bu denklem sayısal çözüm tekniklerinden sonlu-farklar yöntemi ile çözülebilir. Bu amaçla yer altı geometrisi belli hücrelere ayrılır ve hesaplamalar bu hücrelerin oluşturduğu ağ (hesaplama ağı) üzerinden yürütülür. Sonuçların sunulduğu ve modellenen yer altı yapısının gösterildiği ağ ise modelleme ağıdır. 2-B modellemede en önemli adımlar, bu ağların belirlenmesidir. Düz çözüm bağıntısının çözümünde uygulanan sınır koşullarının düzgün olarak işleme katılabilmesi için hesaplama ağının tasannu oldukça önemlidir. Mühendislik jeofiziğinde sıkça karşılaşılan problemler basitleştirilerek modellenmiştir. Hedef yapılar uçlaşabilir kabul edilmiştir. Uçlaşabilir yapıların belirlenebilmesinde kullanılan arazi parametreleri ve yüklenebilirlik, özdirenç değerlerinin birlikteliği modellemenin başarısını etkilemektedir. 2005, 79 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Yapay uçlaşma, zaman ortamı, modelleme, iki- boyutlu, sonlu-farklar, mühendislik jeofiziği, yüklenebilirlik
Özet (Çeviri)
ABSTRACT M.Sc. Thesis INVESTIGATING APPLICABILITY OF TIME-DOMAIN INDUCED POLARIZATION DATA IN ENGINEERING GEOPHYSICS N.YıIdmm GÜNDO?DU Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geophysical Engineering Supervisor: Prof. Dr. Ahmet T. BAŞOKUR Time-Domain Induced Polarization method has been conventionally used for the exploration of metallic ore deposits. The advent of a variety of near surface investigation methods results in solving distinct exploration problems. The observation of the induced polarization effects in laboratory measurements of clay- sandy samples encourages the use of the method for near surface applications. Especially, the investigation of such geological units is important in view of water saturation, liquefaction collapse and similar problems. The success of a given method for the solution of a certain problem can be examined by modelling. The modelling is to express the physical properties of a hypothetical geologic model by a mathematical equation that serves the calculation of the numerical values of expected observations. A 2-D modelling software has been developed for this purpose. The modelling of time-domain induced polarization method can be performed by using two variants of the direct current resistivity forward modelling operator. In direct current resistivity method, 2-D forward modelling equation is a continuous Poisson equation. This equation can be solved by using the finite- differences method that is one of most common numerical solution technique. The subsurface geometry is divided into a certain number of cells that forms the calculation mesh. The net that corresponds to the underground structure to be solved is named as the modelling mesh. The most important step at the 2-D modelling is to determine the modelling mesh. The design of the calculation mesh is also important to include properly the boundary conditions into the forward modelling. The most encountered engineering geophysical problems permit the use of simplified models. The targets are considered as being polarisable. The success of the modelling is strongly dependent to the range of the parameters (chargeability and resistivity) and the ratio of parameters belonging to the neighbouring geological units. 2005, 79 pages KEY WORDS: Induced polarization, time domain, modelling, two-dimensional, finite differences, engineering geophysics, chargeability
Benzer Tezler
- Karayolu projelerinde yeni teknolojilerin kullanımı
Usage of new technologies in highway projects
EMRAH ERDEM ÖZLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. MURAT ERGÜN
- Küre ve silindir biçimli maden yataklarının yapay uçlaşma belirtileri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM ONUR
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Okulların dijital olgunluk düzeylerinin belirlenmesi
Determining the digital maturity levels of schools
YEŞİM YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN BALYER
DOÇ. DR. ARSLAN BAYRAM