Tosya ilçesinde araziden yararlama ve planlamaya yönelik öneriler
Land use in Tosya district and suggestions on planning
- Tez No: 172724
- Danışmanlar: PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Coğrafyası Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
ÖZET Orta Anadolu ile Karadeniz bölgelerinin geçiş kuşağında bulunan Tosya ilçesinde, doğal ve beşeri özellikler arazi kullanımı üzerinde büyük etkiler yaratmıştır. İlçenin sahip olduğu doğal özellikler, hem Karadeniz bölgesine hem de Orta Anadolu bölgesine ait unsurları barındırmaktadır. İlçe sınırları içerisinde iki önemli dağlık kütle bulunmaktadır. Kuzeyde Ilgaz Dağlan, en önemli dağlık kütledir. Ilgaz Dağları'nın güneyinde Devrez depresyonu, onun güneyinde ise Köroğlu Dağları'nın doğu uzantısı konumundaki Geçmiş Dağlan bulunmaktadır. İşte bu dağlık kütleler, Karadeniz bölgesine ait doğal unsurların en fazla gözlendiği alanlara karşılık gelmektedir, özellikle bu dağlık kütlelerin kuzeye bakan yamaçlarında bitki örtüsü sık ormanlardan oluşmaktadır. Buna karşın güney yamaçlarda bitki örtüsü seyrelmekte, çalı ve meşe formasyonlarından oluşmaktadır. Bunun yanında dağlık kütlelerin oldukça geniş alanlar kaplaması, tarım alanlarının daralmasına neden olmuştur. Tarım alanlarının ise depresyon tabanında yoğunlaştığı ve bu alanda çeltik tarımının öne çıktığı gözlenmiştir. Ilgaz ve Geçmiş Dağları'nın arasında yer alan Devrez depresyonu içerisine akan Devrez Çayı Tosya ilçesi doğusunda Kızılırmak ile birleşerek sularını Karadeniz'e ulaştırmaktadır. Tektonik faaliyetler sonucunda oluşmuş olan Devrez depresyonu, batıdan itibaren İlgaz, Tosya ve Kargı olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Bu üç bölüm birbirinden iki epijenik boğazla ayrılmıştır. Bu boğazlardan batıda olanı Tosya ilçesinin Dağardı köyü güneyinde yer alırken doğuda olanı yine Tosya ilçesi sınırları içerisinde yer alan Ortalıca kasabası kuzeyinde bulunmaktadır. Depresyonun Ilgaz kesiminde depresyon tabanı diğer kesimlere göre daha dardır. Bu sebeple depresyonun Ilgaz kesiminde çeltik tarımı yaygın olarak yapılamamaktadır. Depresyonun Tosya ve Kargı kesimlerinde ise depresyon tabanı genişlemekte ve çeltik tarımı için uygun doğal şartlar bulunmaktadır. Depresyonun Tosya ilçesi sınırlarında kalan kesiminde, tarımsal faaliyetler çok yoğun bir şekilde yapılmaktadır. Depresyon tabanının Tosya şehri 271doğusunda kalan kesiminde ise çeltik en önemli tarım ürünü durumundadır. Buralarda Tosya pirinci olarak da bilinen“yaşar”pirinci yetiştirilmektedir. Depresyon tabanından itibaren dağlık kütlelere doğru tarımsal faaliyetler yerini hayvancılık ve ormancılığa bırakmaktadır. Özellikle sık orman alanlarının başladığı 1200 metre ve daha üzerindeki yükseltilerde, hayvancılık faaliyetleri de önemini yitirmektedir. Bu dağlık kütlelerde otlak alanlarının çok az yer kaplaması, hayvancılık faaliyetlerinin olumsuz yönde etkilemiştir. Buna rağmen ilçe genelinde hayvancılığın durumunun çok kötü olmadığı tespit edilmiştir. Dağlık kesimdeki orman alanları içerisinde açılan tarlalarda fiğ ve arpa yetiştirilmekte ve bu alanlar hayvancılığa katkıda bulunmaktadır. ilçe genelinde orman alanlarının oldukça geniş yer kaplamasına rağmen, orman ürünlerinin işlendiği sanayi tesisleri yeterli değildir. Günümüzde ilçe ormanlarından elde edilen hammadde, ilçe dışındaki sanayi tesislerine gönderilmektedir. Bu sebeple, ilçeye gelecek dönemlerde yapılacak yatırımların, orman ürünlerine yönelik olması, ilçenin kalkınmasında önemli bir rol oynayacaktır. Tosya pirinci, meşhur olmakla birlikte pazarlaması yeterli düzeyde yapılamayan bir tarımsal üründür. İlçede iki adet çeltik fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrikalarda üretilen pirinç, genelde ilçe içinde pazarlanmakta ve büyük şehirlere gönderilmektedir. Yani Tosya pirinci bir marka olarak piyasada satılmamaktadır. İlçede kurulacak büyük bir çeltik fabrikasının Tosya pirincinin marka haline gelmesinde, tanıtımında ve pazarlanmasında büyük katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. 272
Özet (Çeviri)
SUMMARY Tosya district, where it is between middle Anatolia and Black sea region, passing belt, has very different land use because of physical and human features. Its physical features reflect both Black sea region characteristics and middle Anatolia region characteristics. There are two important mountainous groups inner the district boundary. İlgaz Mountains which are the most important groups are in the north part. The depression of Devrez is its south part and Geçmiş mountains which stretch out as a Köroğlu mountains groups are in the its south side. These mountainous groups response that physical features concerning of black sea region are seemed the most significant areas. Particularly, in the north side of this mountainous groups are made up of very heavy forests. In contrast, in the south side forests are widely set rare and they composed of bushes and oaks (quercuses). In addition, agriculture areas narrowed as the mountainous groups covered very large areas. Agriculture areas are also density on the bed of river and rice agriculture is done as a density in this area. Following Devrez River in the Devrez depression which is Between İlgaz and Geçmiş Mountains attains the Black sea with connected the Kızılırmak River, in the East of the Tosya district. Devrez depression which was formed by tectonic movements consists of three parts that start from Western as a İlgaz, Tosya, and Kargı section. These three parts separates each others with two Epijenic bridges. While their fist one which is western is the south of Dağardı village of Tosya district, second one which is the eastern of depression is the north of the Ortalıca large village. The İlgaz part of depression valley bed is narrower in accordance with the other parts. Because of this, rice agriculture is not largely done in the İlgaz part of depression. However, in the Tosya and the Kargı parts of depression valley bed is very large and it is suitable physical conditions to do rice agriculture. In the part of depression which is in the Tosya district boundary agriculture activities are done very largely. However, in the Eastern part of Tosya city of 273depression valley bed, rice is the most important agriculture product.“Yaşar”rice, which is known as a“Tosya”rice, is cultivated. The beginning from depression bed to towards to mountainous groups, raising livestock and forestry replace the agricultural activities. Especially, starting dense forestry altitude 1200 meter and more so up area, raising livestock also lost importance in there. Since this on the mountainous groups grass areas cover very small part, raising livestock activities will effect as a negative direction. In spite of this, it is determined that raising livestock is not very bad in the general district boundary. In the agricultural fields opened in the mountainous areas are cultivated cow vetch and barley and these areas also contribute to raising livestock. Although Forests area covered widely in the all of distinct, industry foundations the products of forests are not enough to produce. Nowadays, taken raw material from district forests are sent to industry foundation which is out of Tosya district. Because of this, investment towards to productions of forests will be important role to develop region in the future. Tosya rice is very famous agricultural product, but its marketing is not enough. There are only two rice factories in the town. The rice produced from these factories is generally marketed in the district and sent to big cities. In other words,“Tosya”rice has not been selling as a trademark in the public places. In the future, if a big rice factory is established, it will contribute that Tosa rice will be trademark, its known, and its marketing. 274
Benzer Tezler
- Tosya ilçesinde farklı liselerde öğrenim gören ergenlerin arkadaş ilişkilerinin incelenmesi
The Study of the friend relations of the tenages at the various high schools in the town of Tosya
FUNDA DÖĞÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SERAP DEMİRİZ
- Kastamonu ili Tosya ilçesinde çeltik yetiştiren işletmelerin ekonomik analizi
Economic analysis of farms producing paddy in Tosya district of Kastamonu province
AYTEN ZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ERDEMİR GÜNDOĞMUŞ
- Kastamonu ili Tosya ilçesinde engelli nüfusun sağlık coğrafyası yönünden analizi
Analysis of the disabled population in terms of health geography in Tosya district of Kastamonu province
KEZİBAN MEREY ÇELEBİ
- Gavurdağı yaban hayatı geliştirme sahasının (Kastamonu/Tosya) çölleşme hassasiyetinin belirlenmesi
Determination of desertification sensitivity of Gavurdağı wildlife development area (Kastamonu/Tosya)
DERYA KAYACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU GÜL
- Tosya ilçesinin ekonomik coğrafyası
The Economic geography of the district Tosya
MURAT TANRIKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
CoğrafyaAnkara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SOMUNCU