Yeniköy (Bigadiç) doğusundaki bentonit oluşumlarının mineralojik-jeokimyasal incelemesi
Mineralogical-geochemical investigation of bentonite occurrences, east of Yeniköy (Bigadiç)
- Tez No: 177943
- Danışmanlar: PROF. DR. FAZLI ÇOBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Miyosen yaslı Bigadiç gölsel volkano-sedimanter havzasında bentonit olusumları tespit edilmistir. Bentonitlesme, kesintisiz volkanik aktivitenin kül boyutu piroklastik malzemeyi fırlatmasıyla olusan asidik (riyolit) karakterli tüflerin alterasyonu sonucu gerçeklesmektedir. Tüflerdeki camsal materyalin bozunması bentonit olusumuna neden olmaktadır. Bentonitler mineralojik ve kimyasal farklılıklarına göre saf bentonit ve dolomitli bentonit olarak sınıflandırılmıstır. Aralarında kimyasal farklılık belirlenemeyen sarımsı ve siyah bentonitler saf bentonitler olarak degerlendirilmistir. X-ısını difraksiyonu (XRD) incelemelerine göre inceleme konusu bentonitlerin esas minerali Ca-montmorillonittir. Diferansiyel Termal Analiz (DTA) sonuçları da Camontmorillonit varlıgını desteklemektedir. Bentonitlerde montmorillonite eslik eden diger mineraller kuvars, feldspat, illit, kalsit, dolomit ve kristobalittir. Az miktarda tuz ve pirit kristalleri taramalı elektron mikroskop (SEM) çalısmalarında gözlenmistir. Bunun yanında SEM incelemeleri sonucunda diyajenetik bentonit olusumunu destekleyen veriler elde edilmistir. Bentonitlerin ana, iz ve nadir toprak element içerikleri (REE) ICP cihazı ile belirlenmis ve alterasyon süresince asidik tüften bentonite dönüsüm sürecinde element mobilizasyonları yorumlanmıstır. Buna göre alterasyon; Mg, Fe ve Ca kazınımı, alkaliler (Na, K) ve Si kayıplarıyla kontrol edilmektedir. Al ve Ti elementleri ise kalıntı malzemede yerinde zenginlesmektedir (immobil). z elementlerin göçü incelendiginde Zr, Ta, Th, Y, Nb, Ga ve Sc immobil özellik göstermisler yani yerinde (in-situ) zenginlesmislerdir. Saf bentonitler REE bakımından zenginlesme gösterirken, dolomitli bentonitler REE'ce fakirlesmektedir. nceleme konusu bentonit olusumları volkanik camın alkali göl suyunda yerinde (insitu) alterasyonu ile olusmustur. Miyosen'in tabanında bulunan temel kayaçlardan (ofiyolit) çatlaklar veya yüzey suları ile göl suyuna getirilen Mg; bentonit olusumunu desteklemistir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Tüf / riyolit / camsal / göl / yerinde alterasyon / bentonit.
Özet (Çeviri)
Bentonite occurrences are investigated in Miocene Bigadiç lacustrine volcanosedimentary basin. Bentonitization has taken place through alteration of acidic (rhyolite) tuffs formed by a continuous volcanic activity which throw the ash size pyroclastic material in alkaline lacustrine water. Devitrification of glassy material in tuff lead to bentonite. The bentonites are classified as pure bentonite and dolomite bearing bentonite according to their mineralogical and chemical differences. The yellowish and black bentonites are pure bentonites and no chemical difference can be determined between them. The X-ray diffraction (XRD) investigation has shown that bentonite?s main mineral is Ca- montmorillonite. Differancial Thermal Analysis (DTA) also supported the Camontmorillonite. The other minerals accompanied montmorillonite are quartz, feldspar, illite, calcite, dolomite and crystobalite. Small amount of salt and pyrite can be seen by scanning electron microscope (SEM) investigation. In addition to this, diagenetic origin of bentonites is supported by SEM investigation. The major, trace and rare earth element (REE) contents of bentonites are determined by ICP emission spectrometry. Mobility of elements during alteration of acidic tuff to bentonite is investigated. The alteration is controlled by gain of Mg, Fe and Ca and loss of lkalies (Na, K) and Si. Al and Ti are enriched residually. Investigation of trace element mobility indicates that Zr, Ta, Th, Y, Nb, Ga ve Sc are enriched in-situ and show immobile character. While REE is enriched in pure bentonites, dolomite bearing bentonites are depleted in REE. Bentonites were formed by in-situ alteration of volcanic glass in alkaline lacustrine water. Mg supplied from basement rocks (ophiolite) at the bottom of Miocene rocks promote bentonitization. KEY WORDS: Tuff / rhyolite / glassy / lacustrine / in-situ alteration / bentonite.
Benzer Tezler
- Civanadağ (Güğü-Balıkesir) volkanitlerinin jeolojisi, petrografisi ve jeokimyasal özellikleri
Geological, petrographical and geochemical properties of volcanics in the Civanadağ region (Güğü-Balikesir)
MURAT KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Jeoloji MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Yeniköy (Bigadiç/Balıkesir) yöresinin üleksit yataklarının ekonomik jeolojisi
Economic geology of the ulexite deposits in the vicinity of Yeniköy (Bigadiç/Balıkesir)
ETHEM TOZLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN SONEL
- Türkiye ve dünyadaki bazı açık işletmelerde temel faaliyetlerin incelenmesi
Investigation of basic activities on some open pit mines in Turkey and the world
SAYED ROHULLAH KAMIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Maden Mühendisliği ve MadencilikZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ERDİNÇ BİLİR