Yenice-Bakraz orijinli karaçam (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) tohum bahçesinde çiçeklenme, kozalak verimi ve tohum özellikleri açısından klonal farklılıklar
Clonal variations in flowering, cone production and seed characteristics of black pine (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) seed orchard originated from Yenice-Bakraz
- Tez No: 183333
- Danışmanlar: PROF. DR. KORHAN TUNÇTANER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Bu çalışma, 1990 yılında Bartın'da 30 adet klon ile kurulan Yenice-Bakraz orijinliKaraçam tohum bahçesinde üç yıl (2002-2004) süreyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada,tohum bahçesindeki klonların çiçeklenme, kozalak verimi ve tohum özellikleri yönündengöstermiş oldukları farklılıklar tespit edilmiştir. Bu amaçla klonların, kantitatif özellikleriile büyüme ve çiçeklenme fenolojileri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, incelenentüm karakterler açısından klonlar arasında anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.Klonların büyümeye ilişkin 3 yıllık ortalama değerlerine göre, ağaç boyunun 531,1 cm,gövde çapının 138,3 mm, ağaç hacminin 30,47 m3 ve dal sayısının 26,3 adet olduğubulunmuştur.Klonların çiçek ve kozalak üretimlerine ait üç yıllık ortalama değerler incelendiğinde,erkek çiçek sayısı 817,2 adet, dişi çiçek sayısının 99,3, bir yaşındaki kozalak sayısının 65,1adet ve iki yaşındaki kozalak sayısının 58,6 adet olduğu tespit edilmiştir. Klonların çiçeküretim miktarları yıllara göre önemli değişiklikler gösterdiği saptanmıştır. Üç yıllıkortalama değerlere göre, bahçedeki klonların 1/3'ü (10 klon), toplam erkek çiçeküretiminin %62'sini, dişi çiçek üretiminin de %49'unu ürettiği belirlenmiştir. Araştırmada,dişi çiçeklerin kozalağa dönüşüm oranı, ilk yıl %54,2, ikinci yılda %57,8 olarakbulunmuştur. Tohum bahçesindeki 30 klondan en çok iki yaşında kozalak üreten ilk 10klon, toplam iki yaşında kozalak üretiminin, yıllar itibariyle sırasıyla %48 ve %58'iniüretmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, klonların kozalak boyu; 61,6 mm-83,5 mm, kozalak eni, 29,8mm-36,8 mm ve kozalak nemi de, %35-%46,7 arasında değişmektedir. Tohum özellikleriaçısından ise, tohum boyunun 5,51 mm-7,91 mm, tohum eninin 3,47 mm-4,23 mm, birkozalaktaki tohum sayısının 20,7- 66,7 ve bin tane ağırlığının 19,64 gr-32,84 gr arasındadeğiştiği tespit edilmiştir. Klonlara ait tohumların çimlenme özelliklerinin araştırıldığıçalışmalarda, çimlenme yüzdesinin 63,7-99,3, çimlenme hızının 1,76-12,05 ve çimlenmedeğerinin de 25,26-78,12 arasında değiştiği anlaşılmıştır.Klonların polen özelliklerine ilişkin araştırmalar sonucunda, polen gövde boyu 48,31 µm-56,17 µm, polen gövde eni 46,14 µm-52,26 µm, baloncuk boyu 39,95 µm-47,70 µm vebaloncuk eni 31,21 µm-35,90 µm değerleri arasında değiştiği saptanmıştır.Tohum bahçesinde, üç yıl süreyle gerçekleştirilen fenolojik gözlemler sonucunda, klonlararasında, hem büyüme fenolojisi hem de çiçeklenme fenolojisi açısından farklılıklarınolduğu görülmüştür. Büyüme fenolojileri incelendiğinde bu farklılıkların, boy büyümesinebaşlama ve durma zamanları açısından ortaya çıktığı anlaşılmıştır. Klonların yıllara göreboy büyümesine başlama tarihlerinde belirlenen toplam sıcaklık değerlerinin birbirine çokyakın olduğu tespit edilmiştir. Erkek çiçek polen saçımı ile dişi çiçek polen kabuldönemleri arasında, hem zamanlama hem de süre açısından oldukça yakın bir uyum olduğubulunmuştur.ivÖZET (devam ediyor)Tohum bahçesinin kozalak üretimine etkili olabilecek çeşitli faktörleri, çok boyutlu analizteknikleriyle inceleyerek, bunların içerisinde en etkili olanların tespiti için faktör analiziuygulanmıştır. Faktör analizi sonucunda kozalak üretimi üzerinde, Büyüme, Dişi Çiçek 03,Rakım, Dal Sayısı, Çimlenme Hızı, Kabuk, Tohum, Kozalak, Dişi Çiçek 04, Üstün Çap vePolen isimli faktörlerin etkili olduğu anlaşılmıştır. Bu faktörlerin dikkate alınarakuygulandığı diskriminant analizi sonucunda, klonlar kozalak üretimi açısındangruplandırılmıştır.Anahtar Sözcükler : Karaçam, tohum bahçesi, çiçeklenme, kozalak üretimi, tohumözellikleri, polen, fenoloji.Bilim Kodu : 502.01.02v
Özet (Çeviri)
This study has been conducted for three years (2002-2004) in black pine seed orchardoriginated from Yenice-Bakraz established at Bartın with 30 clones in 1990. During theresearch, the variations between the clones in the seed orchard were determined based ontheir flowering, cone production and seed characteristics. For this purpose, quantitativecharacteristics, growth and flowering phenologies of the clones were investigated.According to the results of the study, reasonable variations were determined between theclones regarding the investigated characteristics.According to the growth data of average values of the clones, in three years investigationperiod; 531,1 cm tree height, 138,3 mm stem diameter, 30,47 m3 volumetric tree and 26,3branch number were determined.viABSTRACT (continued)According to the investigation of the average values of flower and cone production in threeyears, it was determined that the number of the male and female flowers were 817,2 and99,3 and the number of the one year and two year old cones were 65,1 and 58,6respectively. It was also determined that the amount of the flower production of the clonesshowed significant differences within the years. It was found that the 1/3 of the clones (10clones) in the orchard produced the 62% of the total male flower and the 49% of the totalfemale flower in three years. In this study, the rate of the development of female flowerinto the cone is 54,2% in the first year and 57,8% in the second year. In the seed orchard,10 clones out of 30, produced maximum numbers of two year old cones, supplied the 48and 58 percent cone production of the total production in the orchard in two yearsrespectively.According to the results of the study, the cone length of the clones varied between 61,6mm-83,5 mm, cone width between 29,8 mm-36,8 mm and the moisture content between 35%-46,7 %. Concerning the seed characteristics of the clones, seed length changed between5,51 mm-7,91 mm, the seed width between 3,47 mm-4,23 mm, number of the seeds in onecone between 20,7-66,7 and the weight of the thousand seeds between 19,64 gr-32,84 gr.As concerned the seed germination characteristics, germination percentage differedbetween 63,7-99,3, germination speed between 1,76-12,05, and the germination valuebetween 25,26-78,12.According to the results of the pollen characteristics of the clones, the pollen body heightdifferentiated between 48,31 µm -56,17 µm, pollen body width between 46,14 µm -52,26µm, balloon height between 39,95 µm -47,7 µm and balloon diameter between 31,21-35,9µm.According to the results of the phenological observations, in three years, it was understoodthat there were differences between the clones both from the growth phenology and fromthe flowering phenology. Regarding the growth phonologies, it was realized that thesedifferences occurred due to beginning and finishing times of height growth of the clones.viiABSTRACT (continued)The total temperature values of the clones in three years, determined at the beginning ofthe height growth, were found as close to each other. It was also found that there was asynchronization in pollen shedding periods of the male flowers and the pollen receptiveperiods of the female flowers, as regards the time and duration.Factor analysis, multidimensional analysis technique, was made to find out the mosteffective factors on the cone productions in the seed orchard. The results showed that themost effective factors on cone production were Growth, Female Flower 03, Altitude,Branch Number, Germination Speed, Bark, Seed, Cone, Female Flower 04, Plus Diameterand Pollen. The clones were also grouped regarding their cone production amounts bydiscriminant analysis using the most effective factors.Key Words : Black pine, seed orchard, flowering, cone production, seed characteristics,pollen, phenology.Science Code : 502.01.02viii
Benzer Tezler
- Yenice sıcak noktası: Ekolojisi ve sürdürülebilirliği
Yenice hotspot: Ecology and sustainability
MUHAMMET ÖZTEKİNCİ
- Yenice ve çevresinde tütüncülük
Yenice and its surroundinas of planting tabacco
HÜSEYİN KABAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELVER ÖZÖZEN
- Yenice (Çanakkale) ve çevresinde tarımsal bitki biyoçeşitliliği ve etnobotanik araştırmalar
Agricultural plant biodiversity and ethnobotanical research in the Yenice (Çanakkale)and its environs
TÜLAY TÜTENOCAKLI
Doktora
Türkçe
2014
BiyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET UYSAL
- Yenice bölgesindeki (Karabük) kütle hareketlerinin incelenmesi
Examination of mass movements in Yenice (Karabük)
AYŞE GÜL YİĞİTTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiBülent Ecevit ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KESKİN ÇITIROĞLU