(n1l1)q1 (n2l2)q2 ve (n1l1)q1 (n2l2)q2 (n3l3)q3 şeklinde uyarılmış elektron konfigürasyonlarına sahip atomların oto-iyonlaşma oranlarının açısal integrallerinin açısal momentum grafikleri yardımıyla hesaplanması ve radyal denklemlerin elde edilmesi
The calculation of angular momentum integrals involved in the auto-ionization rates of atoms having excited configurations of the type (n1l1)q1 (n2l2)q2 and (n1l1)q1 (n2l2)q2 (n3l3)q3 by angular momentum graphics
- Tez No: 185026
- Danışmanlar: PROF.DR. ZİKRİ ALTUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Elektron-iyon saçılma sürecinin teorik olarak araştırılması atomun çok-cisimyapısı ve çarpışma dinamiğinin anlaşılması için çok önemlidir. Plazmalar için doğrumodel oluşturmak için farklı türden elektron-iyon çarpışma süreçlerine ait oran vetesir kesitlerine ihtiyaç vardır. Tezimizde ışımalı geçiş ve oto-iyonlaşma süreçlerinikarakterize eden oranlar için detaylı çalışmalar yaptık ve formüller ürettik.lk bölümde çalışma konumuzun önemi ile ilgili bir giriş yaptık ve bu alanakatkımız hakkında bilgi verdik.Tezimizin ikinci bölümünde farklı türden çeşitli geçiş integrallerinin açısalmomentum hesaplarında kullandığımız açısal momentum grafikleri için temeltanımları tartıştık. Bu bölümde ayrıca, toplam kuralları, Clebsch-Gordon serilerinin veWigner-Eckart teoreminin açısal momentum temsilleri üzerinde de durduk. Diklikbağıntıları ile 3-j, 6-j ve 9-j sembollerinin grafik temsilleri de yoğun bir şekildetartışıldı. Diğer taraftan, bu bölümde, LSJ kuplajlı ilk ve son haller arasındaoluşturulan dipol ve Coulomb matris elemanlarının açısal integrallerininbasitleştirilmelerinde kullandığımız teoremler de verilmiştir.Üçüncü bölümde kısaca madde ile ışıma alanı arasındaki etkileşme üzerindedurduk ve Golden kuralını türettik. Golden kuralını dipol geçiş oranını elde etmek içinkullandık. Elde edilen bu geçiş oranı, daha sonra konfigürasyon ortalamalı ışımaoranının hesabında kullanıldı. Bu bölümde,(nala )qa â1 (nblb )qb â (nala )qa (nblb )qb â1 + hνI( na la ) qa (nblb ) qb ( nc lc ) qc â (na la ) qa +1 ( nb lb ) qb â1 ( nc lc ) qc â1 ( kele )(na la ) qa (nblb ) qb â (na la ) qa +1 (nblb )qb â 2 (kele )spesifik süreçleri için konfigürasyon ortalamalı oto-iyonlaşma oran formülleri detüretildi. Bu oranlar türetilirken, ilgili sürecin ilk ve son halleri LSJ kuplajındaoluşturuldu. LSJ kuplajlı hallerin açısal momentum grafikleri ?coefficient offractional parentage? yaklaşımı kullanılarak oluşturuldu.A, B, ve C eklerinde, sırasıyla, dipol ve Coulomb matris elemanlarının ve?coefficient of fractional parentage? katsayılarının açısal momentum grafik temsilleriile ilgili ve detaylar verilmiştir. Ek kısım D'de ise, açısal momentum grafiklerininbölünüp sadeleştirilmelerinde kullandığımız JLV teoremleri verilmiştir.Haziran, 2006 lhan YAVUZII
Özet (Çeviri)
The theoretical study of electron-ion scattering processes is very important forunderstanding of atomic many-body structure and collision dynamics. Accurate modelsfor plasmas require reliable cross-sections and rate for various types of electron-ionscattering processes. Electron-impact excitation, ionization, radiative and dielectronicrecombination are some examples for such scattering processes. In our thesis, we havedone detail studies and derived formulae for radiative and auto-ionization rates.In the first chapter we provided short introduction for importance of the subjectsstudied and discussed the new contribution made for the field.In the second chapter of our thesis, we first discussed the basic definitions forangular momentum graphics as used in the calculation angular momentum parts ofvarious transition integrals. We also discussed the summation rules, representation ofClebsch-Gordon series and Wigner-Eckart theorem by angular momentum graphs in thischapter. Orthogonality relations, graphical representations of 3-j, 6-j and 9-j symbolswere extensively discussed. Theorems used for the simplifications of angular integralsinvolved in the calculations of dipole, and Coulomb matrix elements between LSJcoupled initial and final states were also discussed in the second chapter.In the third chapter we briefly discuss the interaction of radiation with matter andderived the Golden rule. We than used Golden rule to derive the dipole transition rate,which is than used to obtain the formula for the configuration average radiative rate. InIIIthis chapter we also derived the formula for the configuration average auto-ionizationrate. Specific radiative rate and auto-ionization rates formulae for the transitions(nala )qa â1 (nblb )qb â (nala )qa (nblb )qb â1 + hν( na la ) qa (nblb ) qb (nc lc ) qc â (na la ) qa +1 (nblb ) qb â1 (nc lc ) qc â1 (kele )(na la ) qa (nblb ) qb â (na la )qa +1 (nblb ) qb â 2 (kele )were derived in this chapter. In these derivations we represented the initial and finalstates of the transitions within LSJ coupling scheme using ?coefficient of fractionalparentage? approach as represented by angular momentum graphs.In the Appendices A,B, and C we provided details for the graphicalrepresentations of Coulomb and dipole matrix elements, and ?coefficient of fractionalparentage?. In Appendix D we discussed the JLV theorems as they are used in this thesis.June, 2006 lhan YAVUZIV