Marmara bölgesi için önerilen tektonik modellerin sonlu elemanlar yöntemiyle irdelenmesi
Assessment of the tectonic models proposed for the marmara region utilizing the finite element method
- Tez No: 185642
- Danışmanlar: PROF. ERÇİN KASAPOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun doğu kesiminde egemen olan kuzey-güney yönlüsıkışma rejimi ile batı kesiminde (Ege Bölgesi'nde) egemen olan kuzey-güney yönlüçekilme rejiminin kesiştiği bölgede yer alan Marmara Denizi içerisindeki faylanmamekanizmaları oldukça karmaşık ve çözümlenmesi zor bir tektonik yapıoluşturmaktadır. Bu nedenle, Marmara Denizi içerisindeki faylanma mekanizmaları ileilgili olarak literatürde birbirinden farklı birçok sismotektonik model önerilmiştir.Marmara Denizi içerisindeki fay segmentlerinin faylanma mekanizmalarının vebunların, bu segmentler üzerinde oluşan depremlerin mekanizmaları (odakçözümlemeleri) ile ne ölçüde örtüştüğünü belirlemek ve elde edilen sonuçların bubölge için literatürde önerilen modellerle ne ölçüde uyumlu olduğunu irdelemek amacıile literatürdeki üç farklı model esas alınmıştır. Oluşturulan matematiksel (sayısal)modeller üzerinde sonlu elemanlar yöntemi uygulanarak, Marmara Denizi içerisindekifay segmentleri üzerinde oluşan gerilim ve yerdeğiştirme dağılımları ile bu faysegmentlerinin faylanma mekanizmaları ve bunların önerilen modellerle uyumuirdelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla oluşturulan üç ayrı sonlu elemanlar modelindeMarmara Denizi içerisindeki fay segmentleri zayıf süreksizlik düzlemleri olarakiçerilmiştir. Bu süreksizlikler üzerinde çift düğüm noktaları öngörülmüş;süreksizliklerin dayanım parametrelerinin (çekilme dayanımı, makaslama dayanımıve sürtünme katsayısı) süreksizliklere komşu plakaların dayanım parametrelerindendaha düşük olduğu; modeli oluşturan tüm plakaların litosferin üst bölümünü temsilettikleri ve zamana bağlı olarak elastik davranış gösterdikleri varsayılmıştır. Ayrıca,modelin süreksizlikler dışında kalan kesimleri için `'Mohr-Coulomb'' yenilmeölçütünün doğrusal uyarlaması olan Coulomb yenilme ölçütü, süreksizlikler için ise`'çekilme dayanımına göre düzeltilmiş Coulomb-Navier'' yenilme ölçütüöngörülmüştür. Modele uygulanan sınır koşulları altında, süreksizlik düzlemleriüzerindeki çift düğüm noktalarının ?kayma? şeklindeki yerdeğişimleri ?doğrultu atımlı?;?kayma-ayrılma? şeklindeki yerdeğişimleri ise, kayma ve ayrılma vektörlerininbüyüklüklerine göre ?doğrultu atımlı? veya ?normal? faylanma olarak yorumlanmıştır.Sonlu elemanlar model çözümlemeleri sonucunda, Marmara Denizi içerisindeki faysegmentlerinin faylanma mekanizmaları ile bu segmentler üzerinde oluşmuş olandepremlerin mekanizmaları (odak çözümlemeleri) birlikte değerlendirilerek eldeedilen sonuçlar, literatürde bu bölge için önerilen üç ayrı sismotektonik modeller ilekarşılaştırıldığında, bu modeller ile büyük ölçüde uyumlu olduğu belirlenmiştir. Sonuçolarak, önerilen her üç modelin de Marmara Denizi içerisindeki faylanma ve depremmekanizmalarına önemli ölçüde ışık tuttuğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The faulting mechanisms in the Sea of Marmara which is located at the intersectionof the N-S compressive regime dominating on the eastern part of the North AnatolianFault Zone and the N-S tensile regime acting on the western part (the AegeanRegion) posses a very complex tectonic structure which is very difficult to analyze.Therefore, various seismotectonic models, which are somewhat different from eachother, were proposed in literature regarding the tectonics and the seismicity of thisregion. In this study, three different mathematical (numerical) models, based on threedifferent tectonic models proposed in literature for this region, were prepared and thestress and displacement distributions, slip vectors and the faulting mechanisms alongthe fault segments in the Sea of Marmara were analyzed utilizing the finite elementmethod. In the models, the fault segments were considered as weak discontinuitysurfaces, and therefore, the strength parameters (i.e., shear strength, tensile strengthand coefficient of friction), which are smaller than those assigned to the adjustingplates, were assigned to discontinuities. Since it represents the uppermost part of thelithosphere, rheologically elastic behaviour were assumed for the whole models. TheCoulomb failure criteria (i.e., the linear version of Mohr-Coulomb) was used for thewhole models; and the Coulomb-Navier criteria with tension cut-off was used for thediscontinuities. Double nodal points were also assigned to the discontinuities; andslips occurred between the nodal points was interpreted as `strike-slip? faulting,whereas slip and separation occurrence together was interpreted as `strike-slip? or`normal? faulting depending on whether the slip or the separation vector is greater.Faulting mechanisms determined for each fault segment were compared with thefocal mechanism solutions of the earthquakes occurred on each segment. Theresults obtained from each model were also compared with the three seismotectonicmodels proposed for the Sea of Marmara in literature. Consequently, it is concludedthat each of these proposed models sheds light on the faulting and earthquakemechanisms of the fault segments in the Sea of Marmara.
Benzer Tezler
- Probabilistic seismic hazard assessment of Eastern Marmara and evaluation of Turkish Earthquake Code requirements
Doğu Marmara'daki sismik tehlikenin olasılıksal analizi ve Türk Deprem Şartnamesi ile karşılaştırılması
RECAİ SONER OCAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Deprem MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Bölümü
YRD. DOÇ. ZEYNEP GÜLERCE
- Marmara bölgesi geniş bant mikro-deprem kayıtlarından (TÜRDEP) kaynak parametrelerinin incelenmesi
Analysis of source parameters from broad-band micro-earthquake records (TURDEP) in Marmara region
ZÜMER PABUÇCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK EYİDOĞAN
- Marmara bölgesi referans evapotranspirasyon hesaplamalarInda güneş radyasyon verileri ve referans evapotranspirasyon frekans analizi
Using solar radiation data in calculation of reference evapotranspiration and Marmara region reference evapotranspiration frequency analysis
AYŞENUR BARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatErciyes ÜniversitesiBiyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÜNLÜKARA
- Investigation of urban, industrial and agricultural air pollution in the Thrace Region
Trakya Bölgesi'nde kentsel, endüstriyel ve tarım kaynaklı hava kirliliğinin incelenmesi
AHSEN HAVVA BAYRAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Marmara bölgesinde doğal yetişen otsu bitkilerin yeşil çatı sistemlerinde kullanım olanaklarının değerlendirilmesi
Assessment of usage possibilities of native herbaceous plant species in Marmara region on green roof systems
NİGAR KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MERT EKŞİ