Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların Lokasyon seçimi üzerine uygulamalı bir araştırma
Locational determinants of foreign direct investment in Turkey: An epirical analysis
- Tez No: 186962
- Danışmanlar: PROF.DR. HAMDİ KARA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Ekonomi, Şehircilik ve Bölge Planlama, Geography, Economics, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 302
Özet
Bu araştırma, Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların lokasyonseçimini incelemektedir. Araştırmanın ana amacı, Türkiye'de faaliyetgösteren yabancı sermayeli firmaların ülke içindeki lokasyon seçiminibelirleyen faktörleri açıklamaktır. Bu ana amaçla ilişkili olarak buçalışma aynı zamanda, Türkiye'deki yabancı firmaların sektörlere görelokasyon seçiminin farklılık gösterip göstermediğini de ortaya çıkarmayıamaçlamaktadır. Araştırma, bu ana amaca dayalı olarak formüle edileniki temel hipotezi test ederek ampirik bir analiz sağlamaktadır.Bu araştırma, hem dış ticaret ve lokasyon teorisi, hem de doğrudanyabancı yatırım teorisine dayanmakla birlikte, esas olarak Dunning'ineklektik paradigmasını benimsemektedir. Her bir lokasyon faktörücoğrafya, iktisat ve işletme literatürünün ortaya koyduğu ampirikaraştırmalara dayalı olarak seçilmiştir. Bu lokasyon faktörlerinin öneminiortaya koymak için En Küçük Kareler yöntemli çoklu regresyon analizikullanılmıştır.Çoklu regresyon analizinin sonuçları göstermiştir ki, Türkiye'deyabancı firmaların lokasyon seçimi yığılma ekonomileri, piyasapotansiyeli, piyasanın büyüme eğilimi, alım gücü, emek arzı, emekmaliyeti, emek niteliği, hükümet teşvikleri, serbest bölgeler, yaşamkalitesi, mesafe ve erişilebilirlik/ulaşım şeklinde tanımlanan faktörlertarafından belirlenmektedir. Yabancı firmaların lokasyon seçiminietkileyen en önemli faktör, yığılma ekonomileridir. Ayrıca, statistikselbulgular, lokasyon seçimini belirleyen faktörlerin firmanın faaliyetgösterdiği sektöre göre büyük ölçüde değişiklik gösterdiğini ortayakoymuştur. Buna göre, sanayi firmalarının yer seçimini belirleyenfaktörler hizmet firmalarınınkinden farklıdır. Analiz sonuçları, emekverimliliği, sendikalaşma düzeyi, karayolu ağı, elektrik altyapısı ve arazibüyüklüğü gibi değişkenlerin Türkiye'de yabancı firmaların lokasyonseçiminde istatistiksel bakımdan önemli olmadığını ortaya koymuştur.Sonuç olarak, Türkiye'de yabancı firmaların lokasyon seçimi enbaşta yığılma ekonomileri olmak üzere, piyasa, emek, kamu teşvikleri,erişilebilirlik, altyapı ve coğrafi konum gibi faktörler tarafındanbelirlenmektedir. Bu ampirik kanıtlar ileri sürülen hipotezleridesteklemektedir. Bu araştırma, gelişmekte olan bir ekonomide yabancıfirmaların lokasyon seçerken nasıl davrandığını anlamamızıderinleştirmek yoluyla literatüre katkı sağlamaktadır. Bu araştırmanınsonuçları, Türkiye'deki her bir ilin veya kentin kendi yerel/bölgeselyatırım politikasını oluşturmaya ihtiyacı olduğunu ve böylece daha fazladoğrudan yabancı sermaye çekebileceğini önermektedir.
Özet (Çeviri)
This research examines locational considerations of foreigninvestors in Turkey using foreign direct investment (FDI) data atprovicial level from 1990 to 2003. The main purpose of this dissertationis to investigate factors that determine the locational choice of foreignfirms within Turkey. Addionally, this study is designed to understandsectoral variations in the location preferences of foreign investors inTurkey. By doing so, it provides an empirical analysis of location-relateddeterminants of FDI in Turkey. The study tests two hypotheses. The firstsuggests that the location choice of foreign firms operating in eachprovince of Turkey is determined by the location-specific advantages.The second suggests that the importance of location-specific advantagesvaries according to the broad activities of foreign firms.The present research adopts Dunning?s eclectic approach as ageneral framework for investigating the location spesific advantages offoreign firms operating in Turkey. Based on past theoretical andempirical studies, locational variables are selected from geography,economics and international business literatures on location theory,foreign trade and FDI. A number of models are constructed to test thetwo hypothesis. Ordinary least squares regression is used to analyse theimportance of individual location factors.Multiple regression results show that the significant variablesinfluencing the locational choice of foreign firms in Turkey includeagglomaration economies, market potential, market growth, marketstrength, labor availability, labor cost, labor quality, governmentincentive, free zones, quality of life, distance and accessibility. Amongthese, the most influential factor explaining the location choice isagglomeration economies. This suggests that agglomeration economies,especially previous foreign investment and the presence of domesticfirms in a province, have an enormous effect on location choice.Statistical findings also confirm that the location factors considered varysignificantly among foreign investors from different sectors. Hence,locational determinants of service FDI are different from those ofmanufacturing FDI. The results also indicate that labor productivity,unionization, road density, electricity infrastructure, and land area arenot important determinants of FDI location in Turkey.As a result, the empirical evidence supports the hypothesis thatlocation decisions of foreign investors are determined by agglomerationeconomies, market, labor, government policy, infrastructure, andgeography as a distance/proximity. From a policy point of view, theresults suggest that each province in Turkey needs to create its ownlocal/regional FDI policy in order to attract more investment.
Benzer Tezler
- Türkiye'de ve dünyada serbest bölgeler: İzmir Serbest Bölgesi'nin İzmir ekonomisine ve bölgesel kalkınmaya etkileri
Free zones in Turkey and in the world: The effects of İzmir Free Zone on İzmir economy and regional development
YİĞİT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ekonomiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFinansal Ekonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECMETTİN ÇELİK
- Dinamik yeteneklerin uluslararasılaşma stratejileri üzerindeki etkisi: Türkiye'deki işletme grupları örneği
The effect of dynamic capabilities on internationalization strategies: Example of Turkish business groups
TUĞBA KAPLAN
- Türkiye'deki işletme gruplarının uluslararasılaşma motivasyonunun lokasyon ve giriş stratejileri üzerindeki etkisi
The effect of locatıon and entry strategıes on the motıvatıon of busıness groups? ınternatıonalızatıon ın Turkey
KÜBRA MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İşletmeKaradeniz Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KADER TAN ŞAHİN
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların yararlandığı vergi avantajlarının değerlendirilmesi
Efficiency for utilized tax advantages of foreign direct investments in Turki̇ye
TANER ERCAN
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların gelir dağılımına etkisi
Impact of direct foreign investments in Turkey in the development distribution
OYA GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiHatay Mustafa Kemal Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL ARSLAN