(Sanat eğitimcisinin donanımı açısından) 20. yy resminde geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin kuramsal temelleri ve estetiği
For the qualification of art educator the theoretical basis and esthetic of the formations regarding to the geometrical form in the 20th century
- Tez No: 187182
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. EMİN HALIÇINARLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
ÖZET:Tez Adı: (Sanat Eğitimcisinin Donanımı Açısından) 20. yy. Resminde GeometrikForma Dayalı Biçimlendirmelerin Kuramsal Temelleri ve EstetiğiTez Yazarının Adı, Soyadı: Ahmet Zeki AŞKAN20. yy resim sanatında geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin büyükoranda ?Özerk? bir tutum gösterdikleri gözlemlenmiştir. Söz konusu özerk tutumhem yaratıcı etkinlik açısından hem de biçimleme anlayışı açısından ele alınmıştır.Buna göre özerk; resmin dış doğal varlıkların betimlenmesinden bağımsız, kendiyapısal elemanları olan renk, çizgi, doku, leke ve diğer anlatım ilgilerininbirbirleriyle olan ilişkilerin ifadesine işaret ettiği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamdageometrik formlar özerk bir ifadenin unsurları olarak yer almaktadır. WassilyKandinsky resim sanatındaki özerkleşme tutumuna bir sanatçı örneği olarakincelenmiştir.W. Worringer'in ?Soyutlama ve Özdeşleyim? kuramı 20. yy geometrik formbiçimlemelerinin psikolojik bir temele dayandırılmasının olasılıkları açısındandeğerlendirildiğinde; söz konusu biçimlemelerin ?Soyutlama çtepisi? gibi birpsikolojik itkiye dayandırılmasının kendi çağının düşünüş biçimleriyle ve diğerbütün kültür unsurlarıyla doğru orantılı olmaktadır. Dolayısıyla insansal bir etkinlikolarak sanat 20. yy'da insanın kendi insansal niteliklerini ön planda tuttuğu birbiçimlemeye yönelmiştir. nsanın kendini ve ihtiyaçlarını çoğaltan, bunlarıkarşılayan değerler üreten özelliklerini vurgulayan somut örnekler; endüstri vesanayideki ilerlemeler, bilimsel gelişmeler vs. unsurlarla yaşamı bütünüyle kontroledebileceğine ve kendisini yaratabileceğine olan inancı artmıştır. Bu bağlamdaKübistlerin insanın tasarlayabilen yanını vurgulamaları, Fütüristlerin hızın güzelliğive değerini yüceltmeleri, Neo-Plastisizmin evrensel denge ve uyumu akılcı bir yollaifade etme çabaları, Süprematizmin nesnesiz saf bir ifadeye ulaşma eğilimi⦠Bütünbunlar insansal ilgilerin belirli niteliklerine ya da onların sonuçlarına denkgelmektedir. Sonuç; insansal ilgi ve niteliklerin insanca, sanatsal ilgilerle ifadeedilmesi şeklinde olmaktadır.Geometrik forma dayalı biçimlemeler, resim sanatının kendi geleneğinde 20.yy başlarında bir biçim devrimi yapmalarının yanı sıra yeni bir düşünüş ve kavrayışıda getirdikleri gözlemlenmiştir. Bu anlamda geometrik biçimlemelerin dayandıklarıbir kuramsal yapı söz konusudur. Sanatçıların kendi kuramsal metinlerinin vemanifestolarının yanı sıra eleştirmen ve sanat kuramcıları tarafından da çeşitli savlarileri sürülmüştür. Ele alınan geometrik biçimleme anlayışları eleştirmen vekuramcılar tarafından çoğunlukla dönemin çağdaş bilim ve felsefe kuramlarınadayandırılmasına karşın sanatçılar genelde bu duruma karşı çıkmışlardır.Geometrik biçimlemeler; sanatçı tarafından belirtilsin ya da belirtilmesinortaya koydukları yeni ifade anlayışlarıyla söylemlerini bizzat kendi içlerindebarındırmakta ve bu anlamıyla geometrik biçimlemeler kuramıyla bir bütündür.Diğer yandan günümüz sanat eğitimi uygulamalarında vazgeçilmez ifade araçlarıolan çizgi, renk, form, doku, düzlem gibi unsurların 20. yy başlarındaki geometrikbiçimleme kuramlarına dayandıkları görülmektedir. Bu bağlamda sanat eğitimcisininsöz konusu biçimleme anlayışı kuramlarını kendi donanımına dahil etmesi birgereklilik olarak görülmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT:Title: (For the Qualification of Art Educator) The Theoretical Basis and Esthetic ofThe Formations Regarding to The Geometrical Form in 20th Century PaintingName, Surname of the Author: Ahmet Zeki AŞKANIt was observed that geometrical formations in the art of the twentieth centuryrevealed an autonomus characteristic at a high rate. This autonomous characteristicwas handled in terms of both creative efficiency and an understanding of formation.According to that, it was concluded art?s own constructive elements such as colour,line, texture and other expressive elements were independent from external naturalobjects, and autonomous meant the expression of the relationship of theseconstructive elements with each other. Wassily Kandinsky has been scrutinized asan artist who is an example of this autonomous characteristic.When W. Worringer?s theory of abstraction and empathy is evaluted in termsof the possibility of basing the twentieth century geometric forms on psychology, itis seen that basing these formations on a psychological drive such as `impulse ofabstraction? is not adequate enough. However, the understanding of formation isdirectly proportional to the way of thinking and all other cultural elements of its ownera. Therefore, as a human activity, art in the 20th century was directed to aformation which men gave priority to their own human qualities. With a rise in thenumber of concrete examples which multiplied people and their needs, whichfulfilled these needs and emphasized people?s qualities that created new values(industrial and scientific developments), people?s trust to control life completely andcreate themselves increased. In this context, Kubists? emphasizing human?s qualityto design, Futurists? exalting the beauty and value of speed, Neo-plasticism?sendeavour to express universal equality and harmony in a rational way,Suprematism?s tendency to attain an expression without objectsâ¦all these things aredue to either certain qualities of human characteristics or their consequences. As aresult, human characteristic and qualities are expressed in human terms and withartistic relations.Geometric formations not only caused a revolution in forms at the beginning ofthe 20th century, but also brought a new way of thinking and understanding. In thissense, there is a theoretical construction on which geometrical forms are based.Besides artists? own theoretical texts and manifestos, there were also variousassertions made by critics and art theorists. Even though understanding of geometricforms were mostly based on the contemporary scientific and philosophic theories ofthe era by critics and theorists, artists were ususally against this situation.Whether geometric formations are stated or not by the artist, they carry theirdiscourse in themselves with new ways of expression and in this sense, they are apart of the theory of geometric forms. On the other hand, it is seen that elements suchas line, colour, form, texture and plane, which are indispensible ways of expressionin today?s art education, are based on the theories of geometric formation at thebeginning of the twentieth century. In this context, it is essential that art educatorsshould involve those theories of formations in their own qualities.
Benzer Tezler
- (Sanat eğitimcisinin donanımı açısından) 20.yy resminde geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin kuramsal temelleri ve estetiği
(For the qualification of art educator) the theoretical basis and esthetic of the formations regarding to the geometrical form in 20th century painting
AHMET ZEKİ AŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMİNE HALIÇINARLI
- Türkiye'de çalgı eğitiminin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA USLU
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMüzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EDİP GÜNAY
- Ortaöğretim sanat eğitiminde Rönesans resim sanatının yeri ve önemi
Başlık çevirisi yok
ÜLKÜ DERYA SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN AKKAYA
- Eğitim fakültesi müzik eğitimi bölümünde müzik hazırlık sınıfının gerekliliği
The Necessity of preparation classes in the department of musical education
AYŞE TEKE ECE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇalgı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SELAHATTİN GÖRSEN
- 20. yüzyıl genişletilmiş keman çalım tekniklerinin eğitimde kullanım durumunun incelenmesi
Examination of the use of 20th century expanded violin playing techniques in education
NAZLI BAŞAK BAŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN BAĞCI