(Sanat eğitimcisinin donanımı açısından) 20.yy resminde geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin kuramsal temelleri ve estetiği
(For the qualification of art educator) the theoretical basis and esthetic of the formations regarding to the geometrical form in 20th century painting
- Tez No: 162652
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. EMİNE HALIÇINARLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Güzel Sanatlar, Education and Training, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
İİİ ÖZET: Tez Adı: (Sanat Eğitimcisinin Donanımı Açısından) 20. yy. Resminde Geometrik Forma Dayalı Biçimlendirmelerin Kuramsal Temelleri ve Estetiği Tez Yazarının Adı, Soyadı: Ahmet Zeki AŞKAN 20. yy resim sanatında geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin büyük oranda“Özerk”bir tutum gösterdikleri gözlemlenmiştir. Söz konusu özerk tutum hem yaratıcı etkinlik açısından hem de biçimleme anlayışı açısından ele alınmıştır. Buna göre özerk; resmin dış doğal varlıkların betimlenmesinden bağımsız, kendi yapısal elemanları olan renk, çizgi, doku, leke ve diğer anlatım ilgilerinin birbirleriyle olan ilişkilerin ifadesine işaret ettiği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda geometrik formlar özerk bir ifadenin unsurları olarak yer almaktadır. Wassily Kandinsky resim sanatındaki özerkleşme tutumuna bir sanatçı örneği olarak incelenmiştir. W. Worringer'in“Soyutlama ve Özdeşleyim”kuramı 20. yy geometrik form biçimlemelerinin psikolojik bir temele dayandırılmasının olasılıkları açısından değerlendirildiğinde; söz konusu biçimlemelerin“Soyutlama îçtepisi”gibi bir psikolojik itkiye dayandırılmasının kendi çağının düşünüş biçimleriyle ve diğer bütün kültür unsurlarıyla doğru orantılı olmaktadır. Dolayısıyla insansa! bir etkinlik olarak sanat 20. yy'da insanın kendi insansal niteliklerini ön planda tuttuğu bir biçimlemeye yönelmiştir. İnsanın kendini ve ihtiyaçlarım çoğaltan, bunları karşılayan değerler üreten özelliklerini vurgulayan somut örnekler; endüstri ve sanayideki ilerlemeler, bilimsel gelişmeler vs. unsurlarla yaşamı bütünüyle kontrol edebileceğine ve kendisini yaratabileceğine olan inancı artmıştır. Bu bağlamda Kübistlerin insanın tasarlayabilen yanını vurgulamaları, Fütüristlerin hızın güzelliği ve değerini yüceltmeleri, Neo-Plastisizmin evrensel denge ve uyumu akılcı bir yolla ifade etme çabalan, Süprematizmin nesnesiz saf bir ifadeye ulaşma eğilimi... Bütün bunlar insansal ilgilerin belirli niteliklerine ya da onların sonuçlarına denk gelmektedir. Sonuç; insansal ilgi ve niteliklerin insanca, sanatsal ilgilerle ifade edilmesi şeklinde olmaktadır.IV Geometrik forma dayalı biçimlemeler, resim sanatının kendi geleneğinde 20. yy başlarında bir biçim devrimi yapmalarının yanı sıra yeni bir düşünüş ve kavrayışı da getirdikleri gözlemlenmiştir. Bu anlamda geometrik biçimlemelerin dayandıkları bir kuramsal yapı söz konusudur. Sanatçıların kendi kuramsal metinlerinin ve manifestolarının yanı sıra eleştirmen ve sanat kuramcıları tarafından da çeşitli savlar ileri sürülmüştür. Ele alman geometrik biçimleme anlayışları eleştirmen ve kuramcılar tarafından çoğunlukla dönemin çağdaş bilim ve felsefe kuramlarına dayandırılmasına karşın sanatçılar genelde bu duruma karşı çıkmışlardır. Geometrik biçimlemeler; sanatçı tarafından belirtilsin ya da belirtilmesin ortaya koydukları yeni ifade anlayışlarıyla söylemlerini bizzat kendi içlerinde barındırmakta ve bu anlamıyla geometrik biçimlemeler kuramıyla bir bütündür. Diğer yandan günümüz sanat eğitimi uygulamalarında vazgeçilmez ifade araçları olan çizgi, renk, form, doku, düzlem gibi unsurların 20. yy başlarındaki geometrik biçimleme kuramlarına dayandıkları görülmektedir. Bu bağlamda sanat eğitimcisinin söz konusu biçimleme anlayışı kuramlarım kendi donanmama dahil etmesi bir gereklilik olarak görülmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT: Title: (For the Qualification of Art Educator) The Theoretical Basis and Esthetic of The Formations Regarding to The Geometrical Form in 20th Century Painting Name, Surname of the Author: Ahmet Zeki AŞKAN It was observed that geometrical formations in the art of the twentieth century revealed an autonomus characteristic at a high rate. This autonomous characteristic was handled in terms of both creative efficiency and an understanding of formation. According to that, it was concluded art's own constructive elements such as colour, line, texture and other expressive elements were independent from external natural objects, and autonomous meant the expression of the relationship of these constructive elements with each other. Wassily Kandinsky has been scrutinized as an artist who is an example of this autonomous characteristic. When W. Worringer's theory of abstraction and empathy is evaluted in terms of the possibility of basing the twentieth century geometric forms on psychology, it is seen that basing these formations on a psychological drive such as 'impulse of abstraction' is not adequate enough. However, the understanding of formation is directly proportional to the way of thinking and all other cultural elements of its own era. Therefore, as a human activity, art in the 20th century was directed to a formation which men gave priority to their own human qualities. With a rise in the number of concrete examples which multiplied people and their needs, which fulfilled these needs and emphasized people's qualities that created new values (industrial and scientific developments), people's trust to control life completely and create themselves increased. In this context, Kubists' emphasizing human's quality to design, Futurists' exalting the beauty and value of speed, Neo-plasticism's endeavour to express universal equality and harmony in a rational way, Suprematism's tendency to attain an expression without objects... all these things are due to either certain qualities of human characteristics or their consequences. As a result, human characteristic and qualities are expressed in human terms and with artistic relations.VI Geometric formations not only caused a revolution in forms at the beginning of the 20th century, but also brought a new way of thinking and understanding. In this sense, there is a theoretical construction on which geometrical forms are based. Besides artists' own theoretical texts and manifestos, there were also various assertions made by critics and art theorists. Even though understanding of geometric forms were mostly based on the contemporary scientific and philosophic theories of the era by critics and theorists, artists were ususally against this situation. Whether geometric formations are stated or not by the artist, they carry their discourse in themselves with new ways of expression and in this sense, they are a part of the theory of geometric forms. On the other hand, it is seen that elements such as line, colour, form, texture and plane, which are indispensible ways of expression in today's art education, are based on the theories of geometric formation at the beginning of the twentieth century. In this context, it is essential that art educators should involve those theories of formations in their own qualities.
Benzer Tezler
- (Sanat eğitimcisinin donanımı açısından) 20. yy resminde geometrik forma dayalı biçimlendirmelerin kuramsal temelleri ve estetiği
For the qualification of art educator the theoretical basis and esthetic of the formations regarding to the geometrical form in the 20th century
AHMET ZEKİ AŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMİN HALIÇINARLI
- Türkiye'de çalgı eğitiminin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA USLU
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMüzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EDİP GÜNAY
- Ortaöğretim sanat eğitiminde Rönesans resim sanatının yeri ve önemi
Başlık çevirisi yok
ÜLKÜ DERYA SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN AKKAYA
- Eğitim fakültesi müzik eğitimi bölümünde müzik hazırlık sınıfının gerekliliği
The Necessity of preparation classes in the department of musical education
AYŞE TEKE ECE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇalgı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SELAHATTİN GÖRSEN
- 20. yüzyıl genişletilmiş keman çalım tekniklerinin eğitimde kullanım durumunun incelenmesi
Examination of the use of 20th century expanded violin playing techniques in education
NAZLI BAŞAK BAŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN BAĞCI