Tarihi eserlerin fotoğraflanması (erken fotoğrafçılık dönemi: 1839-1899)
The photography of the historical monuments early photography period (1839-1899)
- Tez No: 190620
- Danışmanlar: PROF. BARBAROS GÜRSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fotoğraf Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu tezin konusu olan, tarihi yapıların, eserlerin ve arkeolojik yerleşimlerinfotoğraflanması , fotoğraf tarihinin ilk altmış yılını kapsayan ?erken fotoğrafçılıkdönemi? (1839-1899) içerisinde ele alınmıştır. Çünkü bu dönem, gerek arkeolojibiliminde gerekse fotoğraf tekniğinde hızlı ve olumlu değişimlerin yaşandığı özelbir dönemdir. Tezde, ilk önce gezgin fotoğrafçılar, daha sonra yerleşikfotoğrafçılar eliyle Yakındoğu ve Osmanlı İmparatorluğu'nda ve Akdenizbölgesinin antik şehirleri Atina ve Roma'da tarihi eserlerin, yapıtların, arkeolojikkalıntıların nasıl görüntülendiği, kullanılan fotoğraf yöntemleri ve tekniklerininneler olduğu, fotoğrafçıların sanatsal yaklaşımları, bu çalışmaların fotoğraf tarihiiçindeki yeri ve önemi incelenmiştir.Fotoğrafın bulunuşu ve teknik olarak gelişip yaygınlaşması; arkeolojikzenginliklerin Yakındoğu ve Doğu Akdeniz bölgesinde yer alması; erken dönemfotoğrafçılarının ilgisinin bu bölgede yoğunlaşması üçlü sacayağı gibi birbirinitamamlayan olgulardır.Fotoğrafçılarla, kazıcıların birlikte çalışmalarının en önemli sonucu,arkeolojinin antikacılıktan uzaklaşıp, özerk bir disipline dönüşmesiyle birlikte,fotoğrafın, arkeolojik yerleşimlerin, kazı çalışmalarının bilimsel ve analitik şekildeincelenmesi ve belgelenmesinde büyük rol oynamaya başlamasıdır.Fotoğraf bir taraftan arkeolojik kalıntıları belgelerken, bir taraftan daören yerlerinin coğrafi ve topoğrafik olarak nasıl konumlandığınıgörüntülemektedir. Fotoğraf, keskin ve hassas detayları verebilmektedir. Bugünfotoğraf yardımı olmadan Antik Çağlara ilişkin bilimsel çalışma yapılamazduruma gelmiştir.Erken dönem fotoğrafçılarının eğitim düzeyi yüksekti. Eğitimleri ve ilgilerimimari, arkeoloji ve görsel sanatlar üzerine olan bu dönem fotoğrafçıları, dahaçok tarihi yapıtları, tapınakları, arkeolojik kalıntıları belgelemeye yönelmişlerdir.Fotoğraf teknolojisi gelişmediği için uzun pozlandırma sürelerine gerek olması dahareketsiz objelerin, mimari yapıtların fotoğraflanmasını cazip kılıyordu.Erken dönem gezgin fotoğrafçıların en önemlisi, Fransız fotoğrafçı J.P.Girault de Prangey'dir. Prangey, Atina'da Akropol'ün, ilk ve en etkileyici?daguerreotype? larını elde etti. Baalbek-Suriye(bugünkü Lübnan)'de kazıçalışmalarını görüntüledi. Mısır'ın tarihi yerlerini ve yapıtlarını görüntüledi.İstanbul'un panoramik görüntülerini, Batı Anadolu'daki antik yerleşimlerin(Ephessos, Miletos, Didyma gibi) görüntülerini elde etmiştir. Fotoğraflarınınsanatsal ve teknik yönü çok üstündür. ?Daguerreotype? ları bozulmadangünümüze ulaştı.Diğer gezgin Fransız fotoğrafçılarından, Maxime Du Camp, Felix Teynard,J.B. Greene, Gustave Le Gray, Felix Bonfils ve İngiliz fotoğrafçı Francis Frith ileAmerikalı fotoğrafçı W.J. Stillman, Yakındoğu'da yer alan tarihi yapıtları,yerleşimleri ve arkeolojik kalıntıları görüntüleri belgeleyerek, günümüz için çokkıymetli arşivler sunmuşlardır.Macpherson, Sommer, Cuccioni ve Braun ağırlıklı olarak Roma'nın tarihiyapılarını ve Pompei'nin arkeolojik kalıntılarını etkileyici şekilde fotoğrafladılar.Osmanlı'da fotoğrafçılık, Yakındoğu fotoğrafçılığından ayrı olarak,İstanbul, Ege ve Anadolu'da yapılan fotoğraf çalışmaları kapsamında elealınmıştır.Osmanlı'da fotoğrafçılık ilk önce gezginler ve Osmanlı'da çalışmaya gelenBatılılar eliyle başladı. Daha sonra, Osmanlı tebaasından olan Ermeni veHıristiyan azınlıkların İstanbul'da özellikle ?Pera? bölgesinde stüdyo açmalarıylahızlandı. Müslüman fotoğrafçıların stüdyo açmaları 19. yüzyılın sonunu buldu.Osmanlı fotoğrafçılığı, II. Abdülhamid döneminde altın çağını yaşadı.Tarihi yapıların, yerleşimlerin fotoğrafları üç grup çalışma içinde yer aldı.Birincisi, uluslar arası fuarlar (Paris, Viyana, Şikago) için hazırlanan tanıtımfotoğraf albümleri; ikincisi, Abdülhamit'in Ülke'deki gelişmeleri izlemek vebelgeletmek amacıyla oluşturduğu Yıldız albümleri ( 1862-1917); üçüncüsü,Osmanlı'nın tanıtımı için Amerika ve İngiltere'ye hediye edilen fotoğrafalbümleridir.Osmanlı'da yerleşik fotoğrafçılar, 1842 yılında Fransız Kompa'nın,Pera'da stüdyo kurmasıyla başladı. Sırasıyla, Basile Kargopoulo, James Robertson& Felix Beato, Pascal Sebah ( daha sonra Sebah & Joaillier), Abdullah Freres,G.Berggren, Gülmez Freres, Aşil Samancı ve Bahaettin Rahmi Bediz fotoğrafstüdyolarını açtılar. Bunlardan, Sebah & Joaillier ve Abdullah Freres yaptıklarıİstanbul panoramik görüntüleri, tarihi yapıtların (cami, saray, kilise v.b. )görüntüleri ile uluslar arası düzeyde tanındılar.Almanlar, Küçük Asya'nın (Anadolu) antik çağ topoğrafyasınınçıkarılması, Helen-Roma ve Bizans tarihinin ve eserlerinin araştırılmasınıntemellerini 1840-1894 yılları arasında attılar. 1895 ve sonrasında, Konya veAksaray Selçuklu eserleri, Bizans ve Osmanlı anıtları fotoğraflandı ve planlarıçıkartıldı. Bu çalışmalar, Berlin'de merkezi olan Alman Arkeoloji Enstitüsü (AAE)ve diğer araştırma kurumları eliyle yürütüldü.AAE İstanbul Şubesi ise 1929'da kuruldu ve faaliyete geçti. Bir yüzyılıaşkın süregelen çalışmalar, artık bu kurum çatısı altında devam ediyor. Ayrıca,Türkiye'nin tarihi yerlerinin, yapıtlarının ve arkeolojik kalıntıların görüntüleriniiçeren 100 000'den fazla fotoğraftan oluşan çok geniş bir fotoğraf arşivi vardır.Arşiv, Anadolu arkeolojisi ve kültür tarihi için çok değerli görsel malzemeyisunmaktadır.Bu zengin fotoğraf arşivinin önemli bir kısmı, 19. yüzyıl'da Osmanlıİmparatorluğu'nda yaşayan yerleşik fotoğrafçıların arşivlerinden alınarakoluşturulmuştur. Bu fotoğrafçıların en önemlileri; Basil Kargopoulo, JamesRobertson, Pascal Sebah-Polycarpe Joaillier, Abdullah Freres, G. Berggren,Gülmez Kardeşler ve Aşil Samancı( Apollon) dır.İkinci grup fotoğraf çalışmaları ise, AAE İstanbul Şubesi'nin kadroluAlman fotoğrafçıları tarafından elde edilen fotoğraflardır. Ancak 2000 yılındansonra, Enstitü ekonomik nedenlerden dolayı kadrolu fotoğrafçı çalıştırmadı. Kazıçalışmalarının fotoğraflanması dışardan fotoğraf firmalarına verilmektedir.
Özet (Çeviri)
The subject of the thesis is the photography of the historical monumentsand archaeological sites in the ?early photography period? (1839-1899) whichcovers the first sixty years of the photographic history. This period is veryimportant because of advancement in archaeology dicipline and in photographytechniques.The thesis makes research on primarily, how traveler photographers andsecondly how settled photographers render in visual images of historical work ofart and archaeological ruins in the Near East and the archaic sites of Rome,Athena and Ottoman Empire. In addition, the thesis searches the photographicmethods and the artistic quality of the photographers.When archaeology transformed to an autonomous discipline in time,photography began to be used in analitical and scientific researches of theexcavation sites, increasingly. Photography documents the archaeological ruinsand sites; in the meantime, shows the geographical and topographical location ofthe ruins. Photography is able to give the perfect details. Today, without usingphotography, it is not possile to make research on archaic period.Early period photographers were well educated, mostly on architecture,archaeology and on visual arts (picture, graphics, litography). So, their tendency isto photograph mostly historical monuments and archaeological ruins. Also, earlyphotographical technology needed long pose time, so photographers prefered totake photograph of work of arts, objects and panoramic images which are stable.French photographer Prangey, is one of the most important traveller of theearly period of photography. He produced high quality ?daguerreotypes?,technically and aesthetically.Other important traveller photographers of early period are mostly Frenchphotographers-Maxime Du Camp, Felix Teuynard, J. B. Greene, Gustave LeGray, Felix Bonfils-and English photographer Francis Frith and Americanphotographer W.J. Stillman.In this thesis, Ottoman photography is accepted the photographic works inİstanbul, Aegean and Anatolia. Otoman photography started with westerntraveller photographers and latter continued with Armenian and Christianphotographers who were mostly settled in ?Pera? region of İstanbul. MuslimOttoman photographers began to work towards the end of 19th century.The Ottoman photography had its golden age in the rulership of II.Abdülhamid. In this period, firstly, photograph albums were prepared for theinternational exibitions. Secondly, photographes were produced for II.Abdülhamid to have information about the events going on in the country.Thesephotographs are named as ?Yıldız Albums?. Thirdly, photographs were sent as agift to American and English Institutions in order to introduce Ottoman Empire.Historical documentary photographs were take an important place among thesephotographical works.The well known settled photographers of Ottoman were Basile Kargopoulo,J. Robertson& F. Beato, Pascal Sebah( later Sebah& Joaillier), Abdullah Freres,G. Berggren, Gulmez Freres, Aşil Samancı, Bahaettin Rahmi Bediz. Thesephotographers established studios in ?Pera?.The archaeological excavations and researches were very intensive during19th century. Especially, Germains had made lots of works about antique periodand about history of Byzantine, Selcuk and Ottoman Civilization in small Asia(Anatolia).On 1929, Germain Archaeological Institute of İstanbul Branch wasestablished. This institution continues the works mentioned above.The Institute had gattered a very rich photography archive which coversphotographs over 100 000. These photographes were partially obtained fromarchieves of settled Ottoman photographers. Others were produced by thephotographers of the Institution during excavations. This photography archieve isa very rich source for researchers.
Benzer Tezler
- Osmanlı maden sanatında yazı takımları (18.-19. yüzyıl)
Writing squads in Ottoman metalwork (18th-19th century)
BAHAR ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- Konya'da bulunan Anadolu Selçuklu sanatlarında kullanılan Rumi motifler
The Rumi motifs used arts of Anatolian Seljuk in Konya
ALİ FUAT BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıSelçuk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET SAİM ARITAN
- İstanbul Çorlulu Ali Paşa Külliyesi mezar taşları
The tombstone of İstanbul Çorlulu Ali Pasha Külliyes
ZEYNEP UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LOKMAN TAY
- Kayseri Selçuklu Uygarlığı Müzesi koleksiyonundan seçilmiş madeni eserlerin süsleme özellikleri
Decorative characteristics of metallic artifacts selected from the collection of the Kayseri Seljuk Civilization Museum
VAHİDE KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜREYYA EROĞLU BİLGİN
- İstanbul Teknik Üniversitesi sanat koleksiyonu envanteri ve geliştirme önerileri
Istanbul Technical University's art collection inventory and suggestions for its development
AYŞE CANAN ATLIĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ASLIHAN ERKMEN BİRKANDAN