Domatesin (Lycopersicon esculentum L.) su-üretim fonksiyonları
Water-yield relationship of tomato (Lycopersicon esculentum L.)
- Tez No: 199983
- Danışmanlar: PROF.DR. HALİM ORTA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
iÖZETYÜKSEK L SANS TEZDOMATES N (Lycopersicon esculentum L.)SU-ÜRET M FONKS YONLARInanç TÜZÜNTrakya ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüTarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim DalıDanışman : Prof. Dr. A. Halim ORTA2006, Sayfa : 64Jüri : Prof. Dr. A. Halim ORTADoç. Dr. Necdet DAĞDELENYrd. Doç. Dr. Tolga ERDEMBu çalışmada, Tekirdağ koşullarında açıkta sırık domates (Lycopersicon esculentumL.) bitkisinin su-üretim fonksiyonları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla bitkiye toplambüyüme mevsimi boyunca su ihtiyacını eksik, tam ve fazla biçimde karşılayacak şekildesulama suyu uygulanmış, elde edilen değerlerden yararlanarak su-üretim fonksiyonubelirlenmiştir. Sonuçta, bitki su ihtiyacının tam karşılandığı konuya 554.82 mm sulama suyuuygulanmış, 715.84 mm su tüketimi ölçülmüş ve 9520 kg/da verim elde edilmiştir. Bu değersusuz konuya göre % 61 daha fazla olmuştur. Bitkinin mevsimlik su-verim ilişkisi faktörü(ky) 1.04 olarak bulunmuştur. Sulama suyu ve su kullanım randımanı sonuçlarınabakıldığında en etkin su su kullanımının bitki su ihtiyacının %33' ünün karşılandığı konudanelde edildiği saptanmıştır.Domates (Lycopersicon esculentum L.), su-üretimANAHTAR KEL MELER:fonksiyonları, su-verim ilişkileri, sulama suyu kullanımrandımanı, su kullanım randımanı.
Özet (Çeviri)
iiABSTRACTA DISSERTATION of MASTER THESISWATER-YIELD RELATIONSHIP of TOMATO (Lycopersicon esculentum L.)nanç TÜZÜNTrakya UniversityGraduate School of Natural and Apllied ScienceDepartment of Farm Structure and IrrigationSupervisor : Prof. Dr. A. Halim ORTA2006, Page : 64Jury : Prof. Dr. A. Halim ORTAAssoc. Prof. Dr. Necdet DAĞDELENAsist. Prof. Dr. Tolga ERDEMThis study was carried out to determine water-yield relationship of tomato(Lycopersicon esculentum L.) under field conditions in Tekirdağ conditions. For thispurpose, deficit, adequate and over irrigation water were applied to plant and water-yield relationship was obtained. As a result, total amount of irrigation water applied towhole growing season was 554.82 mm, total evapotranspiration was 715.84 mm andyield was 9520 kg.da-1 for unstressed application. Yield under non-stressed conditionwas much more of 61% than that of non-irrigated application. Yield response factor wasdetermined as 1.04 maximum IWUE and WUE were obtained from the plots whereonly 33% of water requirement (S1) was supplied.KEY WORDS: Tomatoes (Lycopersicon esculentum L.), water-yield relationship, yieldresponse to water, irrigation water use efficiency, water useefficiency.iiiÖNSÖZ ve TEŞEKKÜRÇoğalan dünya nüfusuyla birlikte artan gıda ihtiyacını karşılamanın yolu dahafazla üretimdir. Tarım arazilerinin arttırılamayacağı günümüz koşullarında üretimiarttırmanın tek yolu etkin girdi kullanımı ve kültürel uygulamalarla birim alandan alınanverimi arttırmaktır.Bu çalışmada, Tekirdağ yöresinde açıkta yetiştirilen sırık domatesin farklı sudüzeyleri uygulanması koşulunda yetiştirilmesi ve su-üretim fonksiyonlarınınbelirlenmesi amaçlanmıştır.Bana bu konuda çalışma imkanı sağlayan Sayın Hocam Prof. Dr. A. HalimORTA? ya çalışma süresi boyunca yakın ilgi gördüğüm Sayın Hocalarım Yrd. Doç. Dr.Tolga ERDEM ve Yrd. Doç Dr. Yeşim ERDEM? e ve bölüm öğretim üyelerine, denemesüresi boyunca hiçbir yardımı esirgemeyen arkadaşlarım Bülent TUNA ve Hüseyin T.GÜLTAŞ? a ve denemenin yürütülmesinde emekleri olan bölüm öğrencilerine, ailemeve ayrıca eşime teşekkürlerimi sunarım.ivÇ NDEK LERSayfa NoÖZET iABSTRACT iiÖNSÖZ ve TEŞEKKÜR iiiS MGELER D Z N viŞEK LLER D Z N viiÇ ZELGELER D Z N viii1. G R Ş 12. KAYNAK ARAŞTIRMASI 53. MATERYAL ve YÖNTEM 113.1. Materyal 113.1.1. Araştırma alanı 113.1.2. klim özellikleri 113.1.3. Toprak özellikleri ve topoğrafya 123.1.4. Su kaynağı ve sulama suyunun sağlanması 123.1.5. Sulama sistemi 123.1.6. Nötronmetre 123.1.7. Kullanılan domates çeşidinin özellikleri 143.1.8. Kullanılan bilgisayar paket programları 153.2. Yöntem 163.2.1. Deneme düzeni ve araştırma konuları 163.2.2. Arazi çalışmalarında uygulanan yöntemler 183.2.2.1. Toprak ve su örneklerinin alınması 183.2.2.2. Toprağın su alma hızının ölçülmesi 183.2.2.3. Tarım tekniği 183.2.2.4. Sulama 193.2.2.5. Topraktaki nem miktarının belirlenmesi 203.2.3. Laboratuar çalışmalarında uygulanan yöntemler 223.2.3.1. Verim ve verim öğelerinin belirlenmesi 23v3.2.4. Büro çalışmalarında uygulanan yöntemler 233.2.4.1. Damla sulama sisteminde damlatıcı aralığının saptanması 233.2.4.2. Sulama zamanı, uygulanacak sulama suyu miktarı vesulama süresinin saptanması 233.2.4.3. Su verim ilişkileri 263.2.4.4. Su kullanım randımanlarının saptanması 273.2.4.5. statistiksel analizler 274. ARAŞTIRMA SONUÇLARI ve TARTIŞMA 284.1. Toprak ve su örnekleri analiz sonuçları 284.1.1. Toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri 284.1.2. Sulama suyu analizi 294.2. Uygulanan sulama suyu miktarları ve ölçülen bitki su tüketimisonuçları 294.3. Domates meyve verimi ve kalite özelliklerine ilişkin sonuçlar 464.3.1. Domates verimine ilişkin sonuçlar 464.3.2. Toplam meyve sayısına ilişkin sonuçlar 484.3.3. Titre edilebilir asitlik miktarına ilişkin sonuçlar 504.3.4. Suda eriyebilir kuru madde miktarına ilişkin sonuçlar 514.4. Su-verim ilişkisi sonuçları 534.4.1. Mevsimlik su-verim ilişkileri 534.5. Su kullanım randımanları 564.6. Sonuç ve öneriler 57KAYNAKLAR 59ÖZGEÇM Ş 64viS MGELER D Z N% : Yüzde: Sulanacak alan (m2)Aatm : Atmosferda : Dekardn : Sulamada uygulanacak net sulama suyu miktarı (mm)dt : Her sulamada uygulanacak toplam sulama suyu miktarı (mm)Ea : Sulama randımanı (%)h : Saatha : HektarI : Toprağın su alma hızı (mm/h)k : Bitki cinsi ve toprak koşuluna göre değişen katsayıL : Litrem : Metremm : MilimetreN : Bir parseldeki damlatıcı sayısı (adet)P : Islatılan alan yüzdesi (%)P : Periyot boyunca düşen yağış miktarı (mm),PE : Polietilenq : Damlatıcı yada başlık debisi (L/h)Q : Sistem debisi (L/s)s : SaniyeSd : Damlatıcı aralığı (m)Ssd : Dar lateral aralığı, (m)Ssg : Geniş lateral aralığı, (m)Sl : Bitki sıra aralığı (m)T : Sulama süresi (h)viiŞEK LLER D Z NSayfa NoŞekil 3.1. Denemede kullanılan sulama sistemi unsurları 13Şekil 3.2. Bir deneme parselinin ayrıntısı 14Şekil 3.3. Deneme deseni 17Şekil 3.4. Nötronmetre kalibrasyon havuzu 20Şekil 3.5. Nötronmetrenin 30-60 cm toprak derinliği için elde edilenkalibrasyon eğrisi ve eşitliği 21Şekil 3.6. Nötronmetrenin 60-90 cm toprak derinliği için elde edilenkalibrasyon eğrisi ve eşitliği 21Şekil 3.7. Nötronmetrenin 90-120 cm toprak derinliği için elde edilenkalibrasyon eğrisi ve eşitliği 22Şekil 4.1. Tüm büyüme mevsimi boyunca su kısıtı yapılmayan S3 konusundasulama başlangıcındaki nem değişimleri 32Şekil 4.2. Tüm büyüme mevsimi boyunca sulama yapılmayan S0 konusundanem değişimleri 32Şekil 4.3 S1 konusunda sulama başlangıcındaki nem değişimleri 33Şekil 4.4. S2 konusunda sulama başlangıcındaki nem değişimleri 33Şekil 4.5. S4 konusunda sulama başlangıcındaki nem değişimleri 34Şekil 4.6. Deneme konularında ölçülen ortalama günlük bitki su tüketimideğişimleri 46Şekil 4.7. Deneme konularında tüm büyüme mevsimi boyunca farklımiktarda sulama suyu miktarlarına karşılık gelen domates verimleri 54Şekil 4.8. Deneme konularında toplam büyüme mevsimi boyunca ölçülenmevsimlik bitki su tüketimi ile meyve verimleri 54Şekil 4.9. Mevsimlik su-verim ilişkisi faktörü (ky) 55viiiÇ ZELGELER D Z NSayfa NoÇizelge 3.1. Araştırma alanına ilişkin bazı iklim değerleri 11Çizelge 4.1. Deneme alanı topraklarının fiziksel özellikleri 28Çizelge 4.2. Deneme alanı topraklarının kimyasal özellikleri 29Çizelge 4.3. S3 konusunda uygulanan sulama suyu miktarları 31Çizelge 4.4 S3 deneme konusunda ölçülen bitki su tüketimi değerleri 35Çizelge 4.5. S0 deneme konusunda ölçülen bitki su tüketimi değerleri 37Çizelge 4.6. S1 deneme konusunda ölçülen bitki su tüketimi değerleri 39Çizelge 4.7. S2 deneme konusunda ölçülen bitki su tüketimi değerleri 41Çizelge 4.8. S4 deneme konusunda ölçülen bitki su tüketimi değerleri 43Çizelge 4.9. Tüm deneme konularında ölçülen ortalama deneme bitki sutüketimi değerleri 45Çizelge 4.10. Deneme konularına ilişkin domates meyve verimleri 47Çizelge 4.11. Verim değerlerine ilişkin varyans analizi sonuçları 47Çizelge 4.12. Verim değerlerine ilişkin LSD testi sonuçları 48Çizelge 4.13. Deneme konularında elde edilen meyve sayıları 48Çizelge 4.14. Meyve sayılarına ilişkin varyans analizi sonuçları 49Çizelge 4.15. Deneme konularında elde edilen toplam meyve sayılarınınçaplara göre dağılımı 49Çizelge 4.16. Deneme konularına ilişkin titre edilebilir asit miktarları 50Çizelge 4.17. Titre edilebilir asit miktarlarına ilişkin varyans analizi sonuçları 50Çizelge 4.18. Titre edilebilir asit miktarlarına ilişkin LSD testi sonuçları 51Çizelge 4.19. Deneme konularında suda eriyebilir kuru madde miktarları 51Çizelge 4.20. Suda eriyebilir kuru madde miktarlarına ilişkin varyansanalizi sonuçları 52Çizelge 4.21. Suda eriyebilir kuru madde miktarlarına ilişkin LSD testisonuçları 52ixÇizelge 4.22. Büyüme mevsimi boyunca belirli oranlarda su kısıtı yapılandeneme konularında oransal su tüketimi açığına karşılık oransalverim azalması değerleri 55Çizelge 4.23. Su kullanım randımanları 56
Benzer Tezler
- Interactions between tomato rootstock and scion varieties regarding growth and development under different water supply levels
Farklı su seviyelerinde büyüme ve gelişme açısından domates anaç ve kalem çeşitleri arasındaki etkileşimler
FİRDES ULAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
ZiraatGottfried Wilhelm Leibniz Universität HannoverBahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARTMUT STÜTZEL
- Endüstriyel atıksulardaki ağır metallerin değişik bitkiler tarafından absorblanması üzerine bir çalışma
Başlık çevirisi yok
HURİYE HIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Çevre MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANATOLY DİMOĞLU
- İnorganik ve organik maddeler karıştırılmış cibrenin, fide üretiminde ve topraksız tarımda, yetiştirme ortamı olarak kullanım olanakları
The possibilities of using grape marc mixed with inorganic and organic materials as a growing media for propagation and soilless culture
ONUR İNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET VARIŞ
- İçel ilinde örtüaltında yetiştirilen domates (Lycopersicon esculentum) ve hıyar (cucumis sativus)'da dithiokarbamat türevi fungusitlere bağlı kirlenme düzeyinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
AYŞE BERRİN DEĞER
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Çevre MühendisliğiMersin ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OYA ZEREN
- Farklı sulama seviyelerinin malçlı ve malçsız koşullarda yetiştirilen sofralık domatesin verim ve kalitesi üzerine etkisi
The effect of different irrigation levels on yield and quality of table tomatoes grown in conditions with and without mulch
MURAT KARAER
Doktora
Türkçe
2020
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiBiyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRETTİN KUŞÇU
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN TEVFİK GÜLTAŞ