Türkiye'de boru üretiminde kullanılan DKP sacların mekanik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of mechanical properties of DKP sheets used for pipe production in Turkey
- Tez No: 200473
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MUSTAFA YAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Teknik Eğitim, Technical Education
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Endüstride kullanım amacı ve kullanım yerine göre degisik malzemelerden, degisik usullerde boru imalatının önemli bir yeri vardır. Bu çalısmanın esas konusu dikisli borulardır. Dikisli boruların yetersiz oldugu yerlerde dikissiz borularda kullanılmaktadır. Dikisli boruların maliyeti avantajlı iken, basınca dayanıklılıgı dezavantajdır. Boru imalatında malzeme seçiminden, kalite kontrolü ve kullanıcıya arzına kadar, tasarımcı, metalurjist, imalatçı gibi her dalda kisiler çalısır. Amaç her yönden kusursuz boru imalatıdır. Teknolojik gelismelerle birlikte, çelik boruların kullanım yerindeki performansı ile ilgili kalite talepleri her geçen gün artmaktadır. Sahip oldukları boyutsal hassasiyet, yüzey kalitesi, kaynak güvenirliligi ve düsük üretim maliyetleri nedeni ile kaynaklı borular, artan bu kalite taleplerine kolaylıklı cevap verebilecek düzeye ulasarak çok degisik alanlarda kullanıma girmistir. Bu çalısmada Türkiye' de boru üretiminde kullanılan sacların mekanik ve kimyasal özellikleri incelenerek boru üretiminde kullanılan sacların kalitesi incelenmistir. DKP sacların firma farklılıkları, farklı dökümler arasındaki farklılıklar, rulolar arasındaki farkların incelenmek ve kuvvet ile sekil degisimi arasındaki iliskileri belirlemek amacı ile çekme deneylerinde kullanılmak üzere 0.6?0.8?1.0?1.2?1.5 mm kalınlıktaki saclardan hadde yönüne 0?45?90 derece ile üçer adet çekme numunesi hazırlanmıstır. Yapılan deneyler sonucunda; çekme yönüne dik yönde ortalama akma gerilmesi 160 MPa olurken çekme yönünde ise 200 MPa lı bulmaktadır. Ortalama uzamaları da yaklasık çekme yönüne dik olarak %20 civarındadır. Bununla birlikte çekme yönünde uzama %26?27 civarında, kopma uzama degerleri %30'u bulmaktadır. Ayrıca metalik saların spektral ve EDS analizleri yapılmıs ve EDS analizleri sonucunda malzeme içinde yüksek miktarda kursuna rastlanmıstır. Uzama oranlarının bu kadar yüksek olmasında malzeme içerisindeki kursun miktarının fazlalıgının da etkili oldugu tahmin edilmektedir. Kaynak bölgesini test etmek amacı ile katlama ve açma deneyleri yapılmıs, bu deneyler sonucunda malzeme kaynak bölgesi test edilmis, kaynakta hiçbir tahribat gözlemlenmemistir. Mikro sertlikleri ölçülerek ana metal, ITAB ve kaynak bölgesi arasındaki farklılıklar incelenmis kaynak sonrası ana metal ile kaynak metali arasında yaklasık 100 vickers fark oldugu tespit edilmistir. Bu sertlik farklı boru imalat sonrasında hemen yapılan normalizasyon islemi ile ortadan kaldırılmaktadır. Bulunan deneysel sonuçlara göre ANSYS/LS-DYNA programı kullanılarak boru üretiminin teorik modeli olusturulmustur. Teorik model sonuçlarında farklı degerler arastırılmıstır. Bunların basında sacda meydana gelen gerilmeler, sekillendirmeler sırasında merdanelere gelen kuvvetler arastırılmıstır. Teorik model sonucunda elde edilen von-misses gerilmesi çıkarılmıs ve bu sekle göre sac malzemede olusan maksimum gerilme 211 MPa oldugu bulunmustur. Bulunan sonuçlara göre boru üretim hattının tasarımı yapılmaya çalısılmıstır. Tasarlanan teorik model de 4. istasyon en yüksek gerilmeye maruz kaldıgı ve dolayısıyla sistemin bu istasyonda meydana gelen kuvvetlere göre tasarımı yapılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Production of pipes in various materials and methods in connection with application objectives and places is important issue. In the study the main concern is on stitched pipes. These are used in where unstitched pipes are insufficient. They are cost effective but show less strength to pressure. In pipe production various technical personnel such as designer, metallurgist, manufacturer are employed at the areas of material selection, quality control and user supply. The aim is the fine production. High quality requests of steel pipe performances in application are increasing in every day depending on technological developments. Welded pipes are employed in various fields due to answering increasing quality demands suck as dimensional tolerances, surface qualities, welding confidence, low production cost. In the thesis, while investigating of mechanical and chemical properties of sheets used in pipe production, inquiry of sheets quality has conducted. At the end of results it is found that, in general, average yield stress normal to pull direction at tensile test is 160MPa, on the other hand it becomes about 200 MPa at pull direction. The average strain normal to pull direction is about 20%. Nevertheless, the strain at pull direction is about 26-27% and ultimate strain value is up to 30%. In addition, spectral and EDS analyses have been conducted and EDS analysis has shown that high amount of lead exist. It is assumed that the high amount of lead caused to the high strain values. A theoretical model by ANSYS/LS-DYNA has been generated with the help of results obtained. In theoretical model different values have been tried. These were the strains in sheets, forces applied to rollers during deforming. Von-Misses strains were obtained and the maximum strain on the sheet has shown 211 MPa. Based on the results a pipe production path was designed.
Benzer Tezler
- Kömürlü termik santrallerde meydana gelen kazalar için insan güvenilirlik değerlendirmesi yöntemi üzerine kavramsal bir model ve uygulaması
A conceptual model and case study on the method of human reliability assessment for accidents in coal fired thermal power plants
AKİDE ÇERÇİ ÖĞMEN
Doktora
Türkçe
2023
Enerjiİstanbul Ticaret Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL EKMEKCİ
- Ti - Nb mikro alaşımlı yüksek mukavemetli petrol boru çeliklerinde (apı) düşük sıcaklıklarda çentik darbe ve DWTT dayanımının incelenmesi
Investigation of notch impact and dwtt strength at lowtemperatures in Ti - Nb micro alloyed high strength petroleum pipesteels (API)
CEMRE KEÇECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Metalurji Mühendisliğiİskenderun Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER SALTUK BÖLÜKBAŞI
- Doğal gaz ve LPG'nin kullanım alanları, dünyadaki ve Türkiye'deki rezerv, üretim ve tüketim miktarı ve taşıtlarda kullanımı
The uses of natural gas and LPG, amounts of world and Turkey reserves, productions and consuptions and the uses in transportation
BORA SAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiOtomotiv Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT ÖZAKTAŞ
- Life cycle assessment of anaerobic digestion for the organic fraction of municipal solid waste
Kentsel katı atıkların organik kısmının anaerobik çürütülmesi prosesi yaşam döngüsü analizi
HAYRUNNİSA OMRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATOŞ GERMİRLİ BABUNA
DOÇ. DR. BURÇİN ATILGAN TÜRKMEN
- Comparative analysis of XGBoost and LightGBM methods for day ahead spot natural gas price forecasting
Gün öncesi spot doğalgaz fiyatı tahminlemesinde LightGBM ve XGBoost metodlarının karsılastırılmalı analizi
DOĞUKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BERKER YURTSEVEN