Bir mesleki grup rehberliği programının lise öğrencilerinin mesleki kararsızlık düzeylerine etkisi
The Effect of a career group guidance program on the career indecision level of high school stunets
- Tez No: 205187
- Danışmanlar: PROF.DR. BİNNUR YEŞİLYAPRAK, Y.DOÇ.DR. METİN PİŞKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
ÖZETBİR MESLEK GRUP REHBERLİĞİPROGRAMININ LİSE ÖĞRENCİLERİNİNMESLEKİ KARARSIZLIK DÜZEYLERİNE ETKİSİÇAKIR MEHMET ALİDoktora, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim DalıTez Danışmanı: Yrd.Doç. Dr. METİN PİŞKİNMayıs 2003, 157 sayfaBu araştırmada, öğrencilerin mesleki kararsızlık düzeylerini tespit etmekamacıyla Mesleki Karar Envanteri geliştirilerek, mesleki grup rehberliğinin genellise I. sınıf öğrencilerinin mesleki kararsızlık düzeylerine etkisi incelenmiştir.Araştırma, deney ve kontrol gruplu öntest ve sontest modeline dayalıdeneysel bir çalışmadır.Araştırma 2001-2002 öğretim yılı bahar döneminde Burdur CumhuriyetLisesinde öğrenim gören genel lise I. sınıf öğrencileri üzerinde yapılmıştır. 14-16yaşları arasını kapsayan araştırmanın deney grubunu 10 erkek, 9 kız , kontrolgrubu da yine 10 erkek, 9 kız öğrenci oluşturmuştur.Araştırmada öğrencilerin mesleki kararsızlık düzeylerini belirlemekamacıyla, araştırmacı tarafından 30 maddelik Mesleki Karar Envanterigeliştirilmiştir. Mesleki kararsızlık içinde bulunan bireyler Mesleki KararEnvanteri ile tespit edilerek, araştırmaya gönüllü olarak katılmak isteyenöğrencilerden, deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Deney grubundakiöğrencilere 10 hafta süre ile haftada 1 saat mesleki grup rehberliği etkinlikleriuygulanmıştır.IVGenel lise I. sınıf öğrencileri, bu dönemde kendi ilgi, yetenek ve meslekdeğerlerine uygun olarak ilgili dersleri ve eğitim alanlarıyla birlikte ilerideyönelecekleri meslek alanlarını da seçmek zorundadırlar.Gözlemler bu dönemde öğrencilerin bir çoğunun mesleki kararsızlık ilekarşı karşıya kaldıklarını göstermektedir. Araştırmada uygulanan mesleki gruprehberliği, mesleki kararsızlık içinde bulunan öğrencilerin, sağlıklı kararvermelerine yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiştir. Lise dönemindeöğrencilerde görülen mesleki kararsızlık daha çok gelişimsel meslekikararsızlıktır(Grites, 1983; Stewart, 1995). Yani bu dönemde öğrencilerkendilerinden beklenen mesleki gelişim görevlerini yerine getirmedikleri içinmesleki kararsızlıkla boğuşmaktadır.Bu nedenle geliştirilmiş olan mesleki grup rehberliği programında Superve Overstreet (akt. Bacanlı, 1995)' ın belirttiği ?Bir mesleki tercihini billurlaştırma?mesleki gelişim görevine ilişkin mesleki tutum ve davranışlar dikkate alınmıştır.Aynı zamanda programın geliştirilmesinde özellik-faktör yaklaşımının yanı sırasosyal öğrenme ve bilişsel kuramcıların mesleki kararsızlığın azaltılmasınayönelik görüşlerinden yararlanılmıştır.Ayrıca Bacanlı (1996) tarafından geliştirilen ?Bir mesleki grup rehberliğiprogramı ve uygulama klavuzu?undan yararlanılarak, Sampson ve ark.(1999)'nıngeliştirmiş oldukları ?Bilgi işleme kuramında problem çözme aşamaları bir grupoturumunda öğrencilerle tartışılmıştır. Bu uygulamada eklektik bir yaklaşımlarehberliğin bilgi verme fonksiyonu yanında, duygu ve düşüncelerinpaylaşılmasına yer verilmiştir. Ayrıca, mesleki hipotetik vak'alar tartışılmış, evödevi verme gibi tekniklere yer verilmiştir. Planlanan bu mesleki gruprehberliğinin öğrencilerin mesleki karar düzeylerini arttıracağı ve alanda yeniçalışmalara öncülük edeceği umulmaktadır. Bu programda özellik-faktöryaklaşımına ağırlıklı olarak yer verilmekle birlikte, eklektik bir yaklaşımVbenimsenmiş, grup tartışmaları, mesleki hipotetik vak'alar, bilgi verme ve evödevi verme gibi teknikler yoğun bir biçimde kullanılmıştır.Uygulanan mesleki grup rehberliği sonrasında, deney ve kontrolgruplarına ilişkin elde edilen bulgular 2x2 split-plot analizi ile test edilmiştir.Deney ve kontrol gruplarının Mesleki Karar Envanteri öntest ve sontest puanlarıarasında farklar bulunmuştur.Bu farkların uygulanan mesleki grup rehberliği programından mı, yoksagruplardan mı kaynaklandığını belirlemek için Tukey'in Gerçek Önemli FarklarYöntemi kullanılmıştır. Bulgular deney grubunun Mesleki Karar Envanteri öntestve sontest puan ortalamaları arasında .05 düzeyinde anlamlı bir farkın olduğunugöstermektedir. Buna karşılık, kontrol grubu Mesleki Karar Envanteri öntest vesontest puanlarının ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bubulgular deney grubu öntest ve sontest puanların ortalamaları arasındaki farkınuygulanan mesleki grup rehberliğinden ileri geldiğini kanıtlamaktadır.VI
Özet (Çeviri)
ABSTRACTThe main aim of the research was to determine the effect of a groupguidance program on first year high school students? career indecision level.Students? career indecision levels were determined by applying a 30 itemsCareer Decision Inventory. Then one group of undecided students attended a?Career Group Guidance Program? and their progress was monitored in order tounderstand whether this program helped to reduced students? career indecisionlevel. The author developed both, the inventory and the program.The research is an empirical study based on the pre-test and post-testmodel with experiment and control groups.The research was applied to Burdur Cumhuriyet High School?s first yearstudents during the spring semester of 2001-2002. The experiment groupincluded 10 male and 9 female students between to ages of 14-16 and thecontrol group had also 10 male and 9 female students of ages 14-16. For 10weeks, career group guidance activities were undertaken by the students of theexperiment group for 1 hour per week.In this period, the students had to choose - keeping in mind their interest,talent, and career values-the courses related to the career they want topursue. Many of the students had difficulties in choosing a career field duringthis semester. The career guidance applied in this research has been developedwith the purpose of aiding the students who are faced with uncertainty aboutwhat career to follow.The career indecision, as seen on high school students, is in most casesdevelopmental indecision (Grites, 1983; Stewart, 1995). In other words, at thisage, some students struggle with career indecision, because their developmenthas not yet reach the prerequisite level of career related maturity that wouldVIIallow them to picture themselves within the workforce of their society. In order tohelp students clarify their career preferences, in the design of the program muchemphasis was put on aiding the students to understand their aptitude, interestsand work values.Besides the trait-factor approach, the opinions of social learning andinformation theorists on how to remove career indecision were taken intoconsideration for the development of the program.Also, the programs ?A career group guidance program and practiceguide?, developed by Bacanlı (1996) and ?Problem solving stages in informationprocessing theory? developed by Sampson et al. (1999) were used in some ofthe sessions.Even though the trait-factor approach has been mainly used in the careergroup guidance, the eclectic approach has also been followed. Careerhypothetical case study, group discussion, supplying information and homeworktechniques have all been used during the career group guidance.After the application of the career guidance program, the findings for theexperimental and control groups have been evaluated using split-plot analysis.Differences have been found between the Career Decision Inventory pre-testand the post-test results of the experimental and control groups. Tukey?s RealSignificant Difference Method has been used in order to figure out if thesedifferences were the result of the application of the group guidance program orthey stem from differences amongst the groups. According to the Tukey testresults, the difference between the Career Decision Inventory pre-test and post-test points for the experimental group was significant at .05 level. In contrast, nostatistically meaningful difference was found between the Career DecisionInventory pre-test and post-test results for the control group. These findings areproving the fact that the difference between the pre-test and post-test scoreaverages come from the effect of the career group guidance programs applied.VIII
Benzer Tezler
- İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin mesleki karar düzeylerinin incelenmesi: Uzunlamasına bir çalışma
Analysing the professional decision levels of the students at the eighth class of primary school: A research lenghtwise
AYLİN YAZICIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ALİ ÇAKIR
- Bilişsel bilgiyi işleme yaklaşımına göre geliştirilen mesleki karar verme programının sınanması
An evaluation of the career decision making program based on cognitive information processing approach
OĞUZHAN KIRDÖK
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN AKBAŞ
- Bilinçli farkındalık temelli ergenlere yönelik psikoeğitim programının karakter güçleri, bilinçli farkındalık ve akademik başarı gelişimine etkisinin incelenmesi
The effect of the mindfulness based adolescent psychoeducation program on character strengths, mindfulness and academic success
ŞEYMA GÜLDAL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞİN SATAN
DOÇ. DR. RAZİYE BİLGE UZUN
- Kişilerarası çatışma çözme becerilerini din temelli geliştirme programı
Religion-based programme for developing the skills of resolving interpersonal conflicts
İSMAİL KÜÇÜKKÖSE
Doktora
Türkçe
2018
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ŞAHİN
- Lise rehber öğretmenlerine yönelik tüm okul yaklaşımına dayalı sanal zorba farkındalığı ve sanal zorbalıkla başaçıkma stratejilerini kazandırma programının etkililiği
Effectiveness of whole-school-based program for bringing cyberbullying awareness and coping strategies with cyberbullying to high school counselors
YUNUS ALTUNDAĞ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNCAY AYAS