Türk sinemasında oyunculuk
Acting in Turkish cinema
- Tez No: 205567
- Danışmanlar: PROF.DR. SEÇİL BÜKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, İletişim Bilimleri, Performing and Visual Arts, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 403
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, Stanislavski'nin ?Sistem? ve Strasberg'in?Method? oyunculuğu yöntemlerinden üretilen bir model ile TürkSineması'nda oyunculuk bakımından belirleyici bir dönem olan 1960 - 1970yılları arasında çekilen filmlerdeki oyunculuğa bakılarak oyunculuğundoğasını belirleyen öğelerin yer alıp almadığını oyunculuk çözümlemesiyaparak incelemektir.Çalışmada, Stanislavski'nin ?Sistem? oyunculuğu adıyla bilinengerçekçi oyunculuk kuramı ve bu kuramın sinemaya uyarlanan düzenlemesigöz önüne alınarak oluşturulan, ?Oyunculuğun Doğası? adı verilen model ileTürk Sineması'nda ilk kez sinema oyunculuğu çözümlemesi yapılmıştır. Türksinemasında 1960 - 1970 yılları arasında abartılı, yapmacık bir oyunculukanlayışının hakim olduğunu; gerçekçi oyunculuk anlayışının da bilinçli olarakdenendiğini; sinema oyunculuğu çözümlemesinde ve değerlendirilmesindesinema dilinin kendine özgü anlatım öğelerinin oyunculuğun anlaşılırlığındagöz önünde bulundurulması gerektiğini varsayan bu çalışmada: söz konusudönemde yıldız oyuncu odaklı çekilen melodram filmlerde dört kadın yıldızoyuncunun (Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit) ilk tanışmave aşk / sevgi ilanı sahnelerindeki oyunculukları ve dört kadın yıldız ile dörtayrı filme oynayan aynı erkek oyuncunun (Göksel Arsoy) farklı rol arkadaşlarıile farklı rollerde nasıl oyunculuk sergilediğini de ortaya koyacak birçözümleme yapılarak, bu filmlerdeki hakim oyunculuk anlayışı bir oyunculukkuramına dayanarak incelenmiştir.Stanislavski'nin ?Sistem? ve Strasberg'in ?Method? oyunculuğuyöntemlerine dayanan bir model ile yapılan çözümlemeler sonucunda; TürkSineması'nda yapay, abartılı oyunculuk anlayışının sadece oyunculuktandeğil, senaryoda dramatik yapının sağlam kurulmaması, seslendirme ve1960 - 1970 yılları arasında melodram türde filmlerde yıldız sisteminin etkisive yönetmenlerin benimsediği sinema dilinin kullanımıyla doğrudan bağıolduğu sonucuna ulaşılmıştır.Çalışmada çözümleme sonuçlarına göre, dört kadın - bir erkek yıldızoyuncunun ilk tanışma ve aşk / sevgi ilanı sahnelerindeki oyunculuklarındaoyunculuğun doğasına uygun oyunculuk sergilemekle beraber kendioyunculuklarına ve sinemasal anlatıma bağlı sorunlardan zaman zamanoyunculukların gerçekliğinin, inanırlığının ve anlaşılırlığının bozulduğugörülmüştür. Ayrıca, Göksel Arsoy'un oyunculuk çözümlemesinde dört kadınyıldız ile (Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit,) birbirindenfarklı dört karakteri canlandırarak farklı rollerde farklı oyunculuklarsergileyebildiği görülmüştür.Yapılan çözümlemeler, aynı zamanda bir oyunculuk kuramı esasalınarak sinema oyunculuğunun çözümlenebileceğini göstermiş, söz konusuoyunculuk kuramının benimsediği gerçekçi oyunculuk anlayışının sinemaoyunculuğu için de geçerli olabileceği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to analyze if there are the elements thosedetermine the nature of acting by examining the acting within the movies shotbetween 1960 and 1970, which is the determinant period of Turkish Cinemain terms of acting, by means of a model derived from Stanislavski?s ?System?and Strasberg?s ?Method? acting techniques.In our study, we have carried out the cinema acting analysis in TurkishCinema for the first time by means of a model called ?the Nature of Acting?,which was created by considering the realistic acting theory of Stanislavskiknown as ?System? and the arrangement of this theory that is adapted tocinema. In this study, in which we assume that within the period between1960 and 1970, an overdone and affected acting perception was dominant inTurkish cinema; the realistic acting perception was also tried consciously;and the peculiar expression elements of cinema language in the analysis andevaluation of cinema acting should be taken into account in thecomprehensibility of acting, we have examined the acting of four female staractresses (Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray, and Hülya Koçyiğit) in thesages of first meeting and the declaration of love / affection and the mannerof acting of the same male actor (Göksel Arsoy), who performed in fourseparate movies with the four female star actresses, with different partners indifferent roles by performing an analysis in the melodrama movies shot withinthe period in question and studied the dominant acting perception of thesemovies on the basis of an acting theory.As a result of the analyses performed on the basis of Stanislavski?s?System? and Strasberg?s ?Method? acting techniques, we have come to theconclusion that the overdone and affected acting perception of TurkishCinema does not only stem from acting, but also it is directly connected tothe failure to set up a firm dramatic structure in script, sound recording, thestar system in the melodrama movies between 1960 and 1970, and the useof the cinema language adopted by the directors.According the analysis results of our study, we see that despite thefour female stars and the male star display an acting that is in accordancewith the nature of acting in their first meeting and the declaration of love /affection stages, the reality, persuasiveness, and comprehensibility of theiracting fail due to the problems in their own acting and in cinematicexpression. In addition, we see that Göksel Arsoy, according to his actinganalysis, can display different acting in different roles by playing four differentcharacters with the four female stars (Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray,and Hülya Koçyiğit).Besides, our analyses show that it is possible to analyze the cinemaacting on the basis of an acting theory and that the realistic perceptionadapted by the acting theory in question can be valid for cinema acting aswell.
Benzer Tezler
- Türk sinemasında oyunculuk
Başlık çevirisi yok
CANAN CANKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL BÜKER
- Acting in Turkish cinema: An analysis of the experience of Yeşilçam' female actors
Türk sinemasında oyunculuk: Yeşilçam kadın oyuncularının deneyim analizi
NAZLI BENAN ÖZKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıBahçeşehir ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAVAŞ ARSLAN
- Türk sinemasında bir oyunculuk analizi: Şener şen örneği
An analysis of acting in Turkish cinema: An example of Şener Şen'
NERGİZ KARADAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Radyo-TelevizyonGazi ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H.HALE KÜNÜÇEN
- Muharrem gürses ve sineması
Muharrem gürses and his cinema
ADEM SELÇUK HAKAN GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. CEM ODMAN
- Türk sinemasında Brechtyen anlayış ve bir örnek: Asiye Nasıl Kurtulur?
Brechtian aesthetics in Turkish cinema and an example: Asiye Nasıl Kurtulur?
GÜL ÇELİK CİNÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJAT ULUSAY