XVIII. yüzyıl Osmanlı toplumunda nazari ve tatbiki olarak karz işlemleri
The credit contracts which has pratical and theoretical the Ottoman society in the 18th century
- Tez No: 207978
- Danışmanlar: PROF.DR. CELÂL YENİÇERİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Tarih, Religion, Law, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
nsanoglunun toplumsal yasamda borç alma ihtiyacı duydugu bilinen bir gerçektir. Bu durum tarihin hemen her devrinde borç vererek faiz geliri elde etmegi meslek edinen sahıs veya kurumların ortaya çıkmasına sebebiyet vermistir. Ancak ilahi dinlerin tamamında faiz yasak kılınmıstır. slam'a baglı kalmayı kendilerine siar edinmis Osmanlı ulemasının da faizi açık ve kesin ifadelerle yasakladıkları görülür. Buna mukabil toplumun borç alma ihtiyacını karsılamak üzere bazı hile-i seri`yyelere ulema tarafından cevaz verildigi müsahede edilir. 18. yüzyıl söz konusu oldugunda muamele-i seri`yye ve bey bi'l-istiglâl en çok uygulanan hile-i seri`yyelerdir. Bu islemlerle A'dan Z'ye her sahıs ve kurum, verdikleri borç karsılıgında %15'i geçmemek sartıyla artı bir gelir elde edebilirdi. Verilen borç karsılıgında artı bir fazlalık alma, sömürü aracı olarak dönüsmeye yatkındır. Bu noktada ulemanın, muamele-i seri`yye, bey bi'listiglâl vb. islemleri hem sömürü aracına dönüsmesini engelleyecek sekilde düzenledi hem de denetim altında tuttugu görülür. Temel islevi devlet maliyesi ve askeri zümrenin kredi ihtiyacını karsılamak olan sarrafların sair kurum ve sahıslara da borç verdigi görülür. Vakıfların borç verdigi kimseler ise daha ziyade esnaf ve hane halklarıdır.
Özet (Çeviri)
It is a well known fact that individual human beings occasionally feel the need to borrow in social life. This state of affairs has let to the emergence of individuals and institutions in every epoch of history professionalizing in the field of lending money on the basis of some interest revenue. However, receiving interest was banned by all monotheist religions. Accordingly, it was observed that the Ottoman Ulema, renown with their strict loyalty to Islamic principles, have banned all forms of interest with clear and unambiguous statements. However, it was also observed that certain deviations from religious teachings (hila-i shari`yye) were legitimized by the Ulema in order to meet the rising borrowing needs of the society. As far as developments in the 18th century are concerned, ?muamala-i shari`yye? and ?bay bi?l-istiglâl? constituted the most commonly applied forms of such deviations legitimized with religious references. Through these practices, every individual and institution from A to Z could have acquired a surplus income up to but not exceeding 15% of the original amount extended in lending arrangements. It is conceivable that the practice of receiving a surplus on the basis of the lent amount could easily turn into a means of exploitation. On this point, it appears that the Ulema had kept practices such as ?muamale-i shari`yye?, bay bi?l-istiglâl etc. under control and regulated them to prevent their transformation into means of exploitation. It was also observed that the jewelers, whose main function was to meet the credit requirements of public treasury and military personnel, were also involved in lending arrangements to other individuals and institutions. The endowments (waqf), on the other hand, were providing credits particularly to small business and shop owners as well as households.
Benzer Tezler
- XVIII. Yüzyıl Osmanlı toplumunda Ceza Hukuku uygulamaları (Üsküdar Örneği)
Criminal Law applications in the Ottoman Society of the 18th Century (The example of Uskudar)
EMİNE GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAYA
- XVIII. yüzyıl Osmanlı toplumunda kredi
Kredit in XVIII. Jahrhundert Osmanischer gesellschaft
SÜLEYMAN KAYA
- Osmanlı Devleti'nde çok eşlilik (H.1111-1140/ M.1699-1728 yılları arası Ankara, Bursa, Edirne, Galata, Antep ve Konya tereke kayıtlarına göre)
Polygamy in Ottoman Empire (Between Muslim era 1699-1728 Ankara, Bursa, Edirne, Galata, Antep and Konya according to heritage records)
MİHRİBAN POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ZİYA KÖSE
- Examination of Haydarpaşa German School (Osmangazi Primary School), a modern educational building in Late Ottoman Period İstanbul
Geç Osmanlı Dönemi İstanbul'unda bir modern eğitim yapısı olan Haydarpaşa Alman Okulu'nun (Osmangazi ilkokulu) irdelenmesi
ÇAĞDAŞ ÇANKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkYeditepe ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARAS KAHRAMAN
- Batıda ve Osmanlı toplumunda aydınlanma -roman ilişkisi
Başlık çevirisi yok
ALİ ÖZCAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİD MERİÇ YAZAN