XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde görülen değişimlere sebep olan dış etkilerin araştırılması
External influence on the changes of Ottoman Empire in the XVIII th century
- Tez No: 81602
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZER ERGENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
ÖZET Osmanlı Devleti, XVI. yüzyılın başlarında üç kıtaya sahip olup dünyada en güçlü ülke olduğu halde, XVII. yüzyılın başlarından itibaren büyük ölçüde değişiklikler yaşamıştır. XVI. yüzyılın sonlarından itibaren bir yandan Osmanlı iç bünyesinde nüfus artışı, mali bunalım, askeri teşkilatın bozuluşu, merkez ve taşra yönetiminin zayıflaması gibi değişimler yaşanmış diğer yandan da o dönemin dünya konjonktüründeki gelişen olumsuz şartlar, özellikle Avrupa 'daki ekonomik ve siyasi gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Osmanlı Devleti, coğrafi konumu dolayısıyla Avrupa'nın gelişmelerinden diğer ülkelerden daha çok etkilenmiştir. Buna bağlı olarak bu çalışmada dış etkiler, özellikle Batı Avrupa'nın etkilerinden ötürü Osmanlı Devleti 'nde görülen değişimler incelenmiştir. Bu çalışma üç açıdan yani siyasi, toplumsal ve ekonomik açılardan incelenmiştir. Öncelikle, siyasi gelişmelere gelindiğinde, Avrupa'da milli devletlerin kurulması sonucunda, devlet teşkilatında merkezileşme süreci başlayarak bir ücretli memurlar grubu ve merkezi hazine ortaya çıkmıştır. Üstelik, Avrupalıların teknik ve bilimin ilerlemesinden faydalanarak daimi ordu kurması, Osmanlı askeri teşkilatının değişmesini etkilemiştir. Ayrıca, Avrupa ülkeleriyle devam eden savaşlar, Osmanlı Devleti 'nin maliyesini büyük sınıktıya 125 -sokmuş ve tımar sisteminin bozulmasına yol açmıştır. Böylece, zor duruma düşen Osmanlı Devleti, Avrupa devletlerine karşı yavaş yavaş üstünlüğünü kaybetmeye başlamış, sonunda kendi ülkesi içinde de otoritesi zayıflamıştır. Hatta, Avrupa ülkeleriyle ilişkisi sıklaşmca, XVIII. yüzyılda Osmanlı yönetici sınıflarından kalemiyye önem kazanmıştır. Bu siyasi gelişmelerle birlikte hem Avrupa hem de Osmanlı toplumunda birtakım hareketlilikler yaşanmıştır. Avrupa'da Fransız İhtilali 'nin tesiriyle milliyetçilik fikrinin yayılması, Avrupa'yı bir bütünleşme sürecine götürmüştür. Yani, insanlar arasında bir vatandaş kavramı oluşup uluslaşmaya başlanmıştır. Buna karşı, XVIH. yüzyılda Osmanlı Devleti ise, sınıf ve mekan arasında değişimler yaşamıştır. Askeri-reayanın ayırımı belirsizleşmiş ve büyük şehirlere göç yaygın hale gelmiştir. Demek ki, Osmanlı Devleti'nde Avrupa'daki gibi bütünleşme olmasa bile toplumunda canlı hareketlilik görülmüştür. Ayrıca, Avrupa'ya büyük etki bırakmış olan Fransız İhtilali 'nin etkisi Osmanlı Devleti 'ndeki azınlıkları teşvik ederek onların Osmanlı Devleti 'ne karşı ayaklanmalarına yol açmıştır. Son olarak ekonomik alandaki değişimlere bakıldığında, Avrupa'nın coğrafi keşfi ve sanayileşmesi gibi gelişmeler yaşaması, Osmanlı Devleti'ni olumsuz yönde ekilemiştir. Avrupalılar Osmanlı Devleti'ni kendi çıkarlarına göre sömürmeye başlamıştır. Ancak, XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde tarım, ticaret ve sanayi gibi ekonomik alanlarda bir canlılık görülmüştür. Kısacası, XVm. yüzyılda Osmanlı Devleti, dış etkilerden dolayı - 126siyasi, toplumsal ve ekonomik alanda büyük değişiklikler yaşamıştır. Buna durgunluk ve gerileme süreci değil, birtakım gelişmelerin yaşandığı dinamik süreçtir denmesi doğru olur. 127 -
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ottoman Empire, which though owned three continents and became the most powerful state in the world in the beginnings of the sixteenth century, experienced major changes from the beginnings of the seventeenth century. From the ends of the sixteenth century, the Ottomans, on the hand, experienced changes in its inner structure like population increase, breakdown of the military organization, weakening of the central and regional administrations and on the other hand, adverse conditions developed in the world conjuncture of that era which especially appeared as a result of economic and political developments in Europe. Ottoman Empire, due to its geographical location, was influenced more than other countries from developments of Europe. In line with this, changes which were observed in the Ottoman Empire because of foreign influences, especially the influences of the Western Europe are studied in this thesis. This thesis was studied from three aspect i.e. from political, social and economic aspects. Firstly, as it comes to the political developments, as the result of the establishments of national states in Europe the centralization process began in the state organization, a waged public officers community and central treasury came forth. Moreover, establishment of permanent army in Europe by utilizing progress of the techniques and science influenced change of the Ottoman military organization. In addition wars undergoing with the European countries drew Ottoman public finance into great distress and 128caused breakdown of the Ottoman military territorial Timar System. Thus, the Ottoman Empire which fell in difficulty began to lose slowly its superiority over the European countries, in the end its authority within its own country was weakened. Even, as its relations with the European countries were intensified, the Kalemiye (the bureaucratic class) which is one of the Ottoman ruling classes gained significance. With these political developments, a set of movements were experienced both in Europe and in Ottoman society. Dissemination of the nationalism ideology in Europe with the impact of the French Revolution drew Europe into a process of unification. That is, a concept of citizen was began to take form and nationalization started. Against this, in fact the Ottoman Empire experienced changes in classes and locations. Division between the military class and peasant became vague and immigration to the big cities became widespread. That is to say, even if no unification was seen in the Ottoman Empire, lively activity was observed in the society. In addition, influence of the French Revolution which made great impact on Europe caused minorities in the Ottoman Empire to uprise against the Ottoman Empire by instigating them. Finally as looked on the changes on the economic fields, experience by Europe of the goegraphical explorations and industrialization influenced the Ottoman Empire in the adverse direction. The Europeans began to exploit the Ottoman Empire according to their interests. However, a strength was observed in the economic fields like agriculture, trade and industry of the Ottoman Empire in the eighteenth century. 129In brief, the Ottoman Empire in the eighteenth century experienced great changes in political, social and economi fields due to outside influences. It will be right to name this as a dynamic process where a set of developments appeared, but not a process of inactivity and retreat. 130
Benzer Tezler
- Karaman Eyaleti'nde Eşkıyalık Hareketleri (1700-1800)
The Banditry in Karaman Province (1700-1800)
ALİ RIZA SOYUCAK
- Osmanlı Devleti'nde bir danışma organı olarak Meclis-i Meşveret (1774-1838)
Council of Meşveret as a consultation body in the Ottoman State (1774-1838)
ADİL ERKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihAfyon Kocatepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET YARAMIŞ
- İstanbul'da 19. yüzyıl Abdülmecid camileri
The 19th century Abdülmecid mosques in İstanbul
GÖZDE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMRA ÖGEL
- XVIII. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nda ıslahat çabaları
Reform efforts in Ottoman Empire at the first half of 18th century
HATİCE AKIN
- Türk-İngiliz siyasi ve ekonomik ilişkilerinin Türk turizmine yansımaları (1970-2010)
Reflections of Turkish-British political and economic relations on Turkish tourism (1970-2010)
MUHAMMET NİMET ÇAVUŞ
Doktora
Türkçe
2022
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET AYSAL