Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında endüstri-içi ticaretin analizi
Analyzing intra-industry trade between Turkey and European Union countries
- Tez No: 208500
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. DİLEK SEYMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Endüstri-içi Ticaret, Grubel-Lloyd Endeksi, Avrupa Birligi, Panel Veri Yöntemi, Intra-industry Trade, Grubel-Lloyd Index, European Union, Panel Data Method
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Aynı endüstri altında tanımlanmıs ürünlerin es anlı olarak ihraç ve ithal edilmesi anlamına gelen endüstri-içi ticaretin dünya ticareti içindeki payı artıs göstermektedir. Buna baglı olarak iktisat literatüründe son yıllarda endüstri-içi ticarete yönelik çalısmalar yapılmaktadır. Uluslararası karsılastırmalı üstünlüklere dayalı endüstriler arası ticaretin yanında, dünya ticareti içinde önemli bir yere sahip olan bu ticaret sekli, Faktör Donatımı Teorisi ile bütünüyle açıklanamamaktadır. Ülkelerin, farklı faktör donanımlarına sahip olmaları nedeniyle ticaret yaptıklarını savunan faktör donatımı teorisi, özellikle benzer faktör donanımına sahip gelismis ülkeler arasında gerçeklesen bu ticaret seklini açıklamakta yetersiz kalmaktadır. Bunun nedeni, ürün farklılastırması, ölçek ekonomileri ve eksik rekabet piyasaları gibi etkenlerin söz konusu teori tarafından ihmal edilmis olmasıdır. Yeni Dıs Ticaret Teorileri içinde Monopolcü Rekabet Teorisi kapsamında ortaya çıkan endüstri-içi ticaretin ise iki temel nedeni, ölçek ekonomileri ve ürün farklılastırmasıdır. Bu çalısmanın amacı, endüstri-içi ticaret teorisini ele aldıktan sonra Türkiye'nin Avrupa Birligi ülkeleri ile gerçeklestirdigi ticaret içinde endüstriiçi ticareti analiz etmektir. Bu dogrultuda çalısmanın ilk bölümünde endüstriiçi ticarete yönelik kuramsal çerçeve içinde endüstri-içi ticaretin tanımı, gelisimi ve nedenleri ele alınmıstır. kinci bölümde endüstri-içi ticareti ölçmeye yönelik gelistirilmis endekslere, belirleyen etmenlere ve literatürde endüstri-içi ticaret ile ilgili ampirik çalısmalara yer verilmistir. Son bölümde ise Türkiye ve AB ülkeleri arasında gerçeklesen ticaret içinde endüstri-içi ticaretin payı, ülke ve endüstri bazında incelendikten, Türkiye için endüstri-içi ticaretin ülkeye özgü belirleyenleri ampirik olarak analiz edilmistir. Çalısmada, SITC Rev.3 sınıflamasına göre sınıflandırılmıs 3 basamaklı ticaret verileri kullanılarak 1980-2005 dönemi için standart Grubel-Loyd endeksi hesaplanmıstır. Türkiye'nin toplam dıs ticareti içinde endüstri-içi ticaretin payının yıllar itibariyle artmıs oldugu gözlenmistir. Endüstri bazındaki ölçümler, Türkiye'nin özellikle imalat sanayi ticaretinde yüksek endüstri-içi ticarete sahip oldugunu göstermistir. Söz konusu dönemde Fransa, Almanya, talya, Portekiz ve Yunanistan, Türkiye'nin endüstri-içi ticaretinde yüksek paya sahip ülkeler olarak tespit edilmistir.
Özet (Çeviri)
Intra-industry trade, which means simultaneous export and import of goods classified in the same industry, increases its proportion in world trade. Depending on this, many studies have been done about intra-industry trade in economic literature during last four decades. Intra-industry trade, which has a significant proportion in world trade next to inter industry trade based on international relative advantages, can not be explained by Factor Endowment Theory. The Factor Endowment Theory, which explains reasons of trade among countries by their different amount of factor endowment, can not explain trade among countries (especially developed countries) with similar factor endowment. Because theory in question ignores product differentiation, scale economies and imperfect competitive markets. Intra-industry trade within Monopolistic Competition in New Trade Theories has two main reasons as scale economies and product differentiation. The aim of this study is to analyze Turkey?s intra-industry trade in her total trade with European Union countries after examining intra-industry trade theory. In this sense, in the first part of this study, definition, evolution and reasons of intra-industry trade have been handled in a theoretical frame. In the second part, measuring methods and determinants of intra-industry trade and empirical studies made before have been examined. In the last part, intraindustry trade between Turkey and EU countries has been analyzed based on both industry and country frame. Then, country determinant of intra-industry trade has been examined as well in the same part. By using 3 digits SITC-Rev. 3 classification, the Standart Grubel-Lloyd Index has been measured for both country and industry data. According to analyses, there is an increase in share of intra-industry trade between Turkey and European Union. Turkey has relatively high intra-industry trade in manufacturing industry. France, Germany, Italy, Portugal and Greece have high intra-industry trade shares in Turkey?s trade with EU.
Benzer Tezler
- Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki endüstri içi ticaretin teknoloji yoğunluğuna göre analizi
An analysis of intra-industry trade between Turkey and the European Union based on technology intensity
ECEM İLKAY GÜRAL
- Türkiyenin Avrupa Birliği ile dış ticaretinde endüstri içi ticaret: Türkiye-Almanya örneği
Başlık çevirisi yok
FÜSUN YENİLMEZ
- AB ve Gümrük Birliği'nin endüstri içi ticaret üzerindeki etkisi ve endüstri içi ticaretin belirleyenleri
The effects of EU and Customs Union on intra industry trade and the determinants of intra industry trade
ZÜHAL KURUL
- Türkiye'nin AB 27 ülkeleri ile endüstri içi ticaretinin incelenmesi (2000-2020)
Analysis of Turkey's intra industrial trade with 27 EU countries (2000-2020)
NACİYE EVCİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETULLAH AKIN
- Endüstri - içi ticaret kavramı: Nedenleri, ölçüm yöntemleri ve Türkiye ile AB arasında endüstri - içi ticaretin gelişimi (2004 - 2014)
Intra - industry trade concept: Reasons , measurement methods and intra - industry trade between the EU and Turkey's development (2004 - 2014)
AYŞE ÖZGE DİKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonomiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT DARICI