Basına Göre Türk Kadınının Siyasi Hakları (1930-1935)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 209813
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Eski Türk toplumlarında yaşayan kadınlarımızı toplum içerisinde sahip oldukları konum ve değer açısından diğer ülke kadınlarıyla karşılaştırdığımızda çok daha önemli ve saygıdeğer bir konumda bulunduklarını söylememiz mümkündür. Fakat daha sonraki süreçte gerek dinsel etkenler gerekse Bizans, İran ve Arap kültürlerinin yarattığı etkiler nedeniyle bu özel konumlarını gidererek kaybetmişlerdir. Osmanlıda kadınların bazı hakları elde etmeye başlamaları ise, büyük toplumsal yeniliklerin meydana gelmesini sağlayacak olan Atatürk inkılâplarının tohumlarını da içinde barındıran Tanzimat döneminde olmuştur. Türk kadınının I.Dünya Savaşının hemen arkasından başlayan Kurtuluş Savaşında erkeklerle omuz omuza verdiği mücadele ise daha sonraki süreçte kazandıklarına temel oluşturması bakımından en önemli etken olarak ele alınmıştır. Cumhuriyet dönemi ise kadının haklarının yeni bir boyut kazandığı ve yaygınlaştığı bir dönemdir. Türkiye'de kadın hakları ile ilgili, ilk ciddi gelişmeler Cumhuriyet ile başlamıştır. Bu dönemde kadınların hak ve statü kazanmalarının en önemli aşamalardan biri Türk Medeni kanunudur. Bu kanunla uygar ülke kadınlarıyla eşit konuma gelen Türk kadını daha sonraki süreçte toplum ve çalışma hayatında yer almaya başlamış ve dönem gazeteleri bu konu ile ilgili haberlere ayrıntılı olarak yer vermiştir. Bu haberler arasında, camide vaaz vermeyi talep eden ve bunun için Diyanet İşleri Başkanlığı'na başvuruda bulunan Nezihe Muhittin Hanım, İlk kadın adliyeci, ilk kadın yargıç, ilk kadın hukuk doktoru, ilk kadın şoförle ilgili haberler yer almaktadır. Kadınların, seçme ve seçilme hakkına kavuşmaları ise bu düşüncenin iyice olgunlaşması, toplumun bu düşünceye alışması sağlandıktan sonra gerçekleşmiştir. Basın bu konuda üzerine düşeni yaparak Kadınların siyasi hakları hakkındaki yasa yürürlüğe girmeden önce bu konuda yazılar yayımlamaya başlamıştır. Kadınların belediye seçimlerinde yer alma ihtimalinin belirmesi, kadınlar birliği tarafından mitingler düzenleme isteğini doğurmuş ve bu mitinglerde yaşanılanlar basın tarafından ele alınmıştır. 3 Nisan 1930 da 164 maddeli belediye kanunu ile kadınlara rey verme ve seçme hakkı verilmesi ile ilgili madde kabul edilmiş ve bu haber dönem basınında geniş yer bulmuştur. Daha sonraki süreçte ise kadınlar arasındaki çekişmeler haberlere konu edilerek, gazete ve dergilerde değişik yorumlar, şiirler, makaleler yayımlanmıştır. Kadınların 26 Ekim 1933 tarihinde elde ettikleri muhtarlık seçimlerine katılmaları ile ilgili yasal değişiklik dönem basını tarafından çok kısa haberlerle geçiştirilmiştir. Kadınların 5 Aralık 1934 de elde ettikleri milletvekili seçme ve seçilme hakkı basında geniş bir şekilde yer bulurken gazete sayfalarında Cumhuriyet.Halk Fırkasına adaylık için üye olan kadınların fotoğraflarına ve tanıtım yazılarına yer verilmiştir. Basın, kadınların siyasi kazanımlarına yönelik yasal düzenlemeler yapılırken ki süreçten başlayarak seçimler gerçekleşene kadar olan tüm gelişmeleri ayrıntıları ile okuyucularına aktarmıştır. Seçimlerden önce kadın seçmenlerin tespit edilebilmesi amacıyla yeni bir nüfus sayımının yapıldığı haberi gazetelerde yer almıştır. Ayrıca kadınların elde ettikleri kazanımlardan duydukları memnuniyeti ifade eden teşekkür mektupları da basında yer alan haberler arasındadır. 1935 yılında yapılan seçimlerde 17 kadın milletvekili seçilerek meclise girmiştir. 1935 Yılının Nisan ayında İstanbul'da toplanan Beynelmilel kadınlar Birliği'nin faaliyetleri ilgi ile izlenmiş ve kadın murahhaslarla yapılan görüşmelere gazeteler sayfalar dolusu yer vermiştir. Dünyanın birçok ülkesinden gelen kadınların, Türk kadınının siyasi kazanımları elde etmeleri ve Atatürk'ün bu konuya karşı gösterdiği hassasiyet ve kararlı tutum hakkındaki düşünceleri ile ilgili yazılar gazetelerin önemli bir bölümünü işgal etmiştir
Özet (Çeviri)
If we compare women living in the old Turkish communities in the frame of status and estimation with those living in other countries we can say that they enjoyed a much more important and estimable status. But in the later course they slowly lost this special status because of religious factors, and the impacts of Byzantine, Iranian and Arabian cultures. In the Ottoman Empire women began to achieve some rights during the political reforms period, in which also the seeds of Atatürk reforms were drilled. These reforms would provide later the creation of big social reforms. Turkish women fought together with the soldiers during the liberty war which began right after the 1st world war. This battle was seen as the must important factor to the rights which they gained in the later period. The republic period on the other hand is a period in which the rights of women gained a new dimension and became widespread. In Turkey the first serious development regarding women right began together with the Republic. In this period one of the most important stages of the achievement of rights and status is the Turkish Civil Right. Turkish women which reached an equal level with the women of civilized countries began to take place in the social and working life and the newspapers of this period gave place to detailed news regarding this development. Among this news there are news about Mrs. Nezihe Muhittin who applied to the directorate of religious affairs in order to sermonize in the mosque, about the first women specialist in judicial affairs, the first women judge, the first women doctor of law, and the first women driver. That the women achieved the right to elect and to be elected however were realized only after this thought has maturated and after it was provided that the society accustomed to this thought. The press has done its task regarding this issue and started to publish writings about the subject previously to the valid becoming of the law regarding the political rights of women. The evidence of the likelihood that women take place in local elections gave birth to the want of the women association to organize demonstrations and things experienced during these demonstrations were approached by the press. On 3 April 1930 together with the municipality law which has 164 articles the article about polling and electing of women has been accepted and this news has been given an important place by the press of period. In the later process however the competition among women has been subject to news and various arguments, poems and articles about this subject have been placed in papers. The right to participate to mukhtar elections which were achieved by the women on 26 October 1933 was slurred over with short and unimportant news by the press. The right of electing and to be elected which was gained by the women on 5 December 1934 found an important place in the press in this period and pictures and introductions of woman who affiliated to the Republican People?s Party for candidateship were place in the newspapers. The press has forwarded all developments in detail about the political acquisitions of the women starting from legal reforms about political rights of the women up to realization of the lections to its readers. It was stated in the newspapers that a population census was done previous to the elections in order to determine woman electorates. Additionally, the letters of woman in which they explained their pleasure because of their social and political acquisitions have taken place among the news taking place in the press. In the elections which have been done in 1935 17 women representatives have been elected. The International Women Association which has met in April 1935 in Istanbul has been fallowed with great interest and it has been given big place in the press to interviews made with its delegates. Writings about the thoughts of woman coming from different countries of the world regarding the achievement of social and political rights of Turkish woman and Atatürk?s sensitivity and determination regarding this subject have occupied an important place of newspapers.
Benzer Tezler
- Türk Medeni Kanunu doğrultusunda kadın erkek eşitliğinin zina suçuna yansıması
Due to the civil war the reflection of the equality of man and woman to the crime of adultry
ERDAL BAYTEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
HukukHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ AYTEPE
- II. Meşrutiyet Dönemi kadın dergi ve gazetelerin Osmanlı kadını üzerindeki etkileri (1908-1914)
Effects of women's magazines and newspapers on Ottoman women in the II. Constitutional Period (1908-1914)
MESURE GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇABUK
- Kitle iletişim araçlarının 8. sınıfta okutulmakta olan Vatandaşlık Bilgisi ve Demokrasi Eğitimi dersine etkilerinin araştırılması ve değerlendirilmesi
The evaluation and researching the effects of communication vehicles that are commonly used nowadays to the Citizenship Knowledge and Democracy Training which are being learned at the 8 th class
MURAT TEKİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞAN DUMAN
- Türk Hukukunda ayrımcılık suçu: TCK 122. madde
Discrimination crime in Turkish Law: Article 122 of TPC
BUHARİ ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT KOCASAKAL
- Batı'da egemenlik kavramının gelişimi ve eski Türk egemenlik anlayışı
The Development of sovereignty in the west and the thought of sovereignty in ancient Turk
AYBARS PAMİR