Türkiye-Amerika (Abd) ilişkileri (1960-1971)
Turkey-America (Usa) relationships (1960-1971)
- Tez No: 209859
- Danışmanlar: PROF.DR. VAHDETTİN ENGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Türkiye'nin ABD ile olan iliskisi diger herhangi bir ülke ile olan iliskisinden tamamen farklılık arz eder. Bunun sebebi de II. Dünya savası sonrasında olusan yeni düzende bu ülke'nin Batı Blogunun lideri olarak çıkmasıdır. Bu sebeple Türkiye'nin blok içindeki iliskilerinde ve bloklar arası iliskilerde ABD'nin etkisi açık olarak görülmektedir. Öyle ki; ABD'nin, Türkiye'nin kurmus oldugu tüm kurumsal ve ülkelerarası iliskilere dolaylı ya da dolaysız olarak etki eden, sekillendiren gerekirse de dönüstüren bir etkisi olmustur. Bu duruma Türk yöneticilerinin ABD'ye bakısı kolaylastırıcı bir etki saglamıstır. Cumhuriyet'in lider kadrosu ABD'nin ?idaresinin dayandıgı federalizm dısında? tüm vasıflarına gıpta ile bakmıs ve ?Küçük Amerika olma? hedefini ortaya koymustur. ABD açısından ise Türkiye; II. Dünya Savası sonrasında olusmaya baslayan Soguk Savas sürecinde özel bir konuma sahip ülke konumunda olmustur. Öyle ki; Türkiye, Amerikan Politik açılımlarının özellikle Ortadogu ve Balkanlar ekseninde en önemli müttefiki konumunda bulunmus ve birçok siyasi açılımda da en önemli stratejik ortak durumunda olmustur. Bu duruma ragmen Türk politik yasantısında bu durumun pek sorgulandıgı söylenemez. 1950'li yıllarda iç içe giren iki ülke arasındaki iliskiler, 1960'lı yıllarda da hiçbir ciddi farklılasma yasamadan devam etmistir. O dönemde iki kutup arasında yasanan Detant sürecine ragmen; Türkiye'nin diger blok ülkeler ile olan iliskilerinde kısmi bir özerklesmenin dısında ciddi bir farklılasmada yasanmamıstır. Askeri yönetim ve CHP liderligindeki koalisyon iktidarları esnasında yasanan; Küba Krizi pazarlıklarında ve Kıbrıs Meselesindeki ABD'nin yaklasımı, Türk kamuoyu nezdinde sorgulanmıs ve ABD politikalarına yönelik olarak güvensizlik meydana getirmistir. Bu ortamda olusan kamuoyunun talepleri dogrultusunda, politik liderler, iliskilere yönelik ciddi elestiriler getirmek ve bir takım düzenlemeler yapmak durumunda kalmıslardır. Ayrıca da 1965'li yıllarda Sovyetler ile bir yakınlasma yasanmıstır. Adalet Partisi iktidarı döneminde yasanan, ABD'nin Hashas Ekim Yasagı talebi ise; ktidarın ABD tarafından sunulan gerekçeleri kabul etmemesi nedeniyle reddedilmistir. Bu dönemde yasanan Kıbrıs eksenli gelismeler, Küba Krizi sırasındaki ABD'nin tutumu ve ki ülke arasında yasanan Hashas Krizinde ABD yaklasımı; ABD'nin siyasetine idealizm'in degil aslında reel politikanın sekil verdigi konusundaki kamuoyu kanaatlerinin güçlenmesine neden olmustur. Bununda etkisiyle, 1970'li yıllarda ABD'nin politik açılımları daha da sorgulanmaya baslanmıstır. liskilerde amaçlanan çok yönlülük, kendini Sovyet ile olan iliskilerinde yakınlasmak ve Kıbrıs meselesinde destek almak amacıyla; Arap ülkeleri, 3. Dünya ülkeleri ve Baglantısızlar ile olan iliskileri gelistirmek seklinde göstermistir
Özet (Çeviri)
The relationship of Turkey with USA is completely different from the other countries? relations. The reason for that realationship this country has became the leader of west block in the new system which has been formed after second world war. For this reason , the influence of USA can be seen clearly within the block and the relations between the block. There have been direct or indirect influence of USA which has been shaping and converting all Turkey?s institutional or international relationships .This situation has been the main point of view of Turkish directors on USA. The the permanent leader staff of Turkish Republic have coveted all USA `s skills and qualifications ?except the federalism of USA? and has showed its aim about being ?little USA?. From the USA side ,Turkey has been in special a position during the cold war come into being after the second world war. USA policies regarding cold World War equilibriums that started to form a shape after Second World War. Turkey has been the most important ally of USA especially on Middle East and Balkans? issues and it has been strategic partner in various political areas and This situation had not been interrogated on Turkish polictic area. The relations was not so good and very complex in 1950s but has been continued without any serious undergoing a change since then. In spite of detant process, no serious change has been in Turkey?s relations with other block countries other than partial autonomy. The American approchement has been interrogated on Turkish public opinion about Cyprus issue and togehter with Cuba Crisis dealings during the Military Regime and CHP Government and some distrusts have been on USA policies. In accordance with the claims of public opinion, politic leaders have formed serious criticisms on relationships and had obliged to make some arrangements. In addition ,became close relations with Soviets Unions in 1965s. AP goverment did not accept the American approchments presented on embargo of pot sowing and reasons were rejected and were not put into force . The experiences during Cyprus and Cuba Crisis and the approachment of USA on pot sowing have showed that the real policy shaped to USA policy not idealizm and due this, the polticial approaches of USA were interrogated in 1970s. The versatility on relationships ,in order to become closer with Soviet Union and taking support on Cyprus issue , will show itself on the issues with Arabic countries ,third world countries and nonaligned countries
Benzer Tezler
- Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki siyasi ilişkiler 1960-1974
Political relations between Turkey and the United States of America 1960-1974
MACİDE BAŞLAMIŞLI
Doktora
Türkçe
2018
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET EYİCİL
- Les relations Turco-Américaines et le discours anti-impérialiste en Turquie entre les années 1960-1971
1960-1971 yılları arası Türkiye'deki anti-emperyalist söylem ve Türk-Amerikan ilişkileri
NERGİZ ÇALIK
Yüksek Lisans
Fransızca
2021
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ADADAĞ
- Current models in higher education governance
Yükseköğretim yönetiminde çağdaş modeller
BAYRAMGELDI HUDAYBERDIYEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HAKAN KARATAŞ
- Adalet Partisi iktidarında (1965-1971) Türk dış politikasındaki değişim: Ortadoğu örneği
The change of Turkish foreign policy during the reign of Justice Party (1965-1971): The case of the Middle East
MEHMET SEBGATTULAH GÜLRENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH BAYRAM
- 1947-1960 arası Türkiye-Amerika ilişkilerinin sosyo-kültürel hayata etkileri
The effects of Turkey-America relations socio-cultural life between 1947-1960
ŞÜKRÜ AKDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞARİKA GEDİKLİ BERBER