Güncel ekmeklik buğday çeşitlerinde azot alım ve kullanımının yüksek sıcaklıktan etkilenişi
Nitrogen uptake and use of current bread wheat cultivars in response to higher temperatures
- Tez No: 212570
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜJDE KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Ekmeklik buğday, verim, azot alımı, azot hasat indeksi, yüksek sıcaklık, Bread wheat, yield, nitrogen uptake, nitrogen harvest index, high temperature
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Çukurova bölgesi güncel ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde azot alım ve kullanımı ile bu yönden çeşitlerin yüksek sıcaklığa tepkisini araştırmak üzere 14 çeşit tarla koşullarında iki sıcaklık rejiminde (normal ekim zamanı: normal sıcaklık rejimi ve geç ekim zamanı: yüksek sıcaklık rejimi) su ve bitki besin elementlerinin sınırlayıcı olmadığı koşullarda 2005/2006 yetiştirme mevsiminde incelemeye alınmıştır. Çalışma sonucunda yüksek sıcaklığın; steril sap kuru madde ağırlıklarında artışa neden olurken diğer bitki organlarının kuru madde ağırlıklarında azalmalara neden olduğu görülmüştür. Sıcaklığın tüm çeşitlerin dane ağırlığı ve dane sayılarında önemli düzeyde azalmalara neden olduğu saptanmıştır. Dane verimi normal sıcaklık koşularında 492 g m-2 (Cumhuriyet-75) ile 679 g m-2 (Adana-99)' arasında çeşitlere göre önemli bir değişim göstermiştir. Yüksek sıcaklık rejiminde dane verimi tüm çeşitlerde önemli olmak üzere ortalama %50 oranında düşüş göstermiştir. Verim yönünden sıcaklığa tepkileri farklı olan çeşitlerden en duyarlısı Sagittario, en toleranslısı ise Balattila olmuştur. Verimdeki bu düşüşler dane ağırlığından çok dane sayısındaki azalmalar sonucunda gerçekleşmiştir. Azot beslenmesi ile ilgili incelenen özellikler (N konsantrasyonu, N alımı, organlara göre dağılımı, alım ve kullanım etkinliği) yönünden de önemli çeşit farkları ortaya çıkmıştır. Yüksek sıcaklıkta bitki organlarında N konsantrasyonu artmış olmasına rağmen özellikle danelerdeki ağırlık azalmaları nedeniyle N alımı olumsuz etkilenmiştir. Bu yönden ortaya çıkmış olan çeşit farkları da N konsantrasyonundaki varyasyondan çok ağırlıktaki varyasyondan kaynaklanmıştır.
Özet (Çeviri)
14 current bread wheat cultivars (Triticum aestivum L.) of Çukurova were evaluated for differences in nitrogen uptake and utilization under two temperature regimen, normal temperature (normal sowing time) and high temperature (late sowing time), without water and nutritional limitation under field conditions during the 2005/2006 growing season. High temperature resulted in increases in sterile culms dry weight however decreases of dry weight of other plant parts, including grains. High temperature significantly decreased grains and grain weight of all cultivars. Grain yield of the cultivars under normal temperature conditions changed significantly between 492 g m-2 (Cumhuriyet-75) and 679 g m-2 (Adana-99). Grain yield under high temperature compared to normal temperature decreased in all of the cultivars with an average of 50%. In respect to grain yield response of cultivars to higher temperature, Sagittario was the most sensitive and Balattila the most tolerant cultivar. Grain yield decreases were resulted more in grain number losses than in grain weight decreases. All of the investigated traits related to the N uptake and distribution showed significant cultivar differences in both regimes. In spite of substantial tissue N concentration rises under high temperature, N uptake reduced significantly due to dry weight decreases of most of the organs especially of grains. Significant variations were observed among cultivars in percentage reductions. Differences in N uptake among cultivars were also related more to the variation to dry matter than that of N concentration variation.
Benzer Tezler
- Çukurova bölgesi güncel ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde verim oluşumuna etkili morfo-fizyolojik karekterler üzerine araştırmalar
Determination the effects of morphophysiological characters on grain yiled in wheat (Triticum aestivum L.) varieties grown in Çukurova region
MURAT TİRYAKİOĞLU
- Tuzlu koşullarda bazı güncel buğday çeşitlerinin çimlenme ve bitki gelişimine büyüme düzenleyicilerinin etkileri
Effect of growth regulators on the germination and plant growth of some wheat varieties under saline conditions
SELMA AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKERİYA AKMAN
- Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinde fodmap analizi
The fodmap analysis in some bread wheat (Triticium aestivum L.) genotypes
RABİA BALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YAMAN
PROF. DR. ŞENAY ŞİMŞEK
- Çukurova'da güncel bazı buğday (T. aestivum ve T.durum) çeşitlerinde verim ve verimi etkileyen unsurlar üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
GÜRSEL SEHLİKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM GENÇ