Kuzey Ege havzalarında bölgesel analiz yöntemiyle tahminlenen zirve taşkınların irdelenmesi
Assessment of peak flow estimations through regional analysis in the north ege river basins
- Tez No: 213146
- Danışmanlar: PROF.DR. ERTUĞRUL BENZEDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Bölgesel Taskın Frekans Analizi (BTFA), indeks yöntemleri, yıllık maksimum akımlar, ortalama taskın-yagıs alanı iliskileri, Regional Flood Frequency Analysis (RFFA), index methods, annual maximum flows, mean flood-drainage area relationships
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hidrolik Hidroloji ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Belli T-tekerrürlü yıllık zirve taskın tahminleri, çesitli su kaynakları projelerinin tasarımında ve degerlendirilmesinde sıkça kullanılmaktadır. Kosullar uygunsa, tasarım degerleri, proje kesitine olabildigince yakın hidrometrik istasyonlardaki zirve taskın verilerinin noktasal frekans analizinden saglanmaktadır. Yakın zamanda, tasarım degerlerinin tahmini için çesitli bölgesel taskın frekans analizi (BTFA) modelleri gelistirilmistir. Bölgesel analizin iki temel amacından biri, istatistiksel açıdan homojen bir bölgede, özellikle de ölçüm bulunmayan noktalarda, T-tekerrürlü olay büyüklügünü tahminlemek; digeri ise, verilerin kısa olması yüzünden önemli ölçüde örnekleme hatası tasıyan noktasal tahminleri iyilestirmektir. Bu arastırmada, istatistiksel olarak iki homojen alt bölgeye ayrılabilecegi kanıtlanan Kuzey Ege Bölgesi'ndeki 45 istasyonda kaydedilen pik akısların (yıllık maksimum akımların) bölgesellestirilmesi amacıyla indeks tipi bir model gelistirilmistir. Çalısma kapsamında, Türkiye'nin Kuzey Ege Bölgesi boyunca boyutsuz taskın degerlerinin bölgesel tahmini için dört ayrı bölgesellestirme seçenegi önerilmistir. Tüm seçenekler, istasyonlarda gözlenen boyutsuz taskınların iki parametreli bir lognormal toplumdan çekilmis örnekler oldugu varsayımına dayanmaktadır. lk yaklasım, bölgesel ortalama degiskenlik katsayılarına (BCvk; k=1,2); ikincisi, logaritmik standart sapmaların agırlıklı bölgesel ortalamalarına ( yk Bs ; k=1,2) dayanmaktadır. ki homojen alt bölgedeki boyutsuz bölgesel büyüme egrilerinin ordinatları olarak üçüncü yaklasımda T-tekerrürlü noktasal boyutsuz taskın tahminlerinin agırlıklı ortalamaları; dördüncü yaklasımda ise, bu tahminlerin medyanları kullanılmıstır. stasyonlardaki T=2, 5, 10, 20, 50 ve 100 yıl tekerrürlü tahminlere kıyasla bölgesel yaklasımların ortalama performansları, BIAS (oransal hata) ve RMSE (karesel ortalama hatanın karekökü) ölçütleri karsılastırılarak irdelenmistir. Kuzey Ege Bölgesi örnegine iliskin sayısal sonuçlar, Cv katsayılarının alansal degisiminin yüksek oldugu (heterojen bir bölge olan) I. Bölge'de dördüncü (istasyonlarda L-moment parametreleri kullanılarak hesaplanan T-tekerrürlü degerlerin meydanlarına dayanan) yaklasımın en güvenilir bölgesel tahminleri verdigini göstermektedir. Buna karsılık, Cv katsayılarının alansal degisimi düsük olan (nispeten homojen bölge) II. Bölge'de, klasik moment parametrelerinin kullanıldıgı dört yaklasım da daha iyi bölgesel tahminler vermektedir. Çalısmanın son bölümünde, T-yıl tekerrürlü boyutsuz degerlerden boyutlu taskın degerlerine geçis sırasında gerekli olan ortalama taskın-yagıs alanı ve standart sapma-yagıs alanı üstel iliskileri, hem dogrusal en küçük kareler (DEKK), hem de nonlineer en küçük kareler (NLEKK) yöntemiyle tüm bölge için belirlenmistir.
Özet (Çeviri)
Annual peak flow estimates of given return periods, T, are commonly used for design and economic evaluation of various water resources projects. Design quantiles, if it is possible, are often supplied from the at-site flood frequency analyses of the peak flow data available at the hydrometric station(s) as close as the project site. Recently, various regional flood frequeny analysis (RFFA) models for the estimation of design quantiles have been developed. The two major objectives of the regional analysis are to estimate the T-year event magnitude at a given location, mainly at ungaged sites, in a statistically homogeneous region, and to improve at-site estimates with large sampling errors because of the limited data. In this research, an index type model for the regionalization of peak flows (as annual maxima) recorded at 45 gauges in the North Ege Region of Turkey, which was proven that it can be clustered into two statistically homogeneous subregions, were developed. In the scope of this study, four alternative regionalization approaches for the regional estimation of dimensionless flood quantiles over the North Ege Region of Turkey were proposed. All the approaches were based on the assumption that dimensionless floods recorded at the stations were subsamples drawn from a twoparameter lognormal population. The first approach was based upon the regional mean coefficients of variation (BCvk; k=1,2) while the second one on the regional weighted means of the logaritmic standard deviations ( yk Bs ; k=1,2). The weighted averages of the dimensionless T-year at-site quantile estimates in the third approach, while their medians in the fourth approach were used as the ordinates of the regional growth curves for the two homogeneous subregions. Average performances of the alternative regionalization approaches relative to the at-site quantile estimators of T=2, 5, 10, 20, 50 and 100 years have been assessed by comparing the BIAS (relative bias) and the RMSE (relative root mean square error) measures of the alternatives. Numerical results of the case study North Ege Region revealed that the fourth approach (based on the medians of the T-year at-site quantiles estimated by the Lmoment parameters) produces the more reliable regional estimates for the Sub Region-I, where spatial variation of Cv is high (a heteregenous subregion). Whereas, all four approaches with classical moment parameters produce beter regional quantile estimates for the Sub Region-II, where spatial variation of Cv is rather low (a homogeneous subregion). Finally, the mean flood-drainage area, and the standard deviation-drainage area relationships of power type, which were required in deriving dimensional flood magnitudes for the entire North Ege Region, were developed by ordinary least squares (OLS), and by nonlinear least squares (NLS) as well.
Benzer Tezler
- Küçük havzalarda ortalama taşkın veriminin değişimi
Estimation of mean annual flood in small watersheds
BORA KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL BENZEDEN
- The impact of climate change on future extreme precipitation in Turkey
Türkiye'de iklim değişikliğinin gelecek ekstrem yağışlara etkisi
DERYA ALBAYRAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
- Akım gözlem istasyonu bulunmayan akarsu havzalarında düşük akım tahmini için model geliştirilmesi: Türkiye'de bir uygulama
A method for low flow estimation at ungauged sites: A case study in Turkey
GÖKSEL EZGİ DİKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİHRAT ÖNÖZ
- Investigation of rheological implications of the crustal reflectivity in the sea of Marmara
Marmara denizinde kabuğa ait yansıtılabilirliğin reolojik anlamlarının araştırılması
ASLIHAN ŞAPAŞ
Doktora
İngilizce
2010
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN GÜNEY
- Miocene to quaternary geodynamic evolution of the Burdur-Fethiye shear zone, South-Western Turkey
Burdur-Fethiye Makaslama Zonu'nun miyosen'den kuvaterner'e jeodinamik evrimi, Güneybatı Türkiye
İREM ELİTEZ
Doktora
İngilizce
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENK YALTIRAK