İstanbul Tarihi yarımadada bulunan han yapıları ve avlulu hanların koruma sorunları
The hans in İstanbul Historical peninsula and the conservation problems of the hans with courtyards
- Tez No: 213539
- Danışmanlar: PROF.DR. REHA GÜNAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Hanlar Bölgesi, Avlulu hanlar, koruma ve kullanma sorunları, koruma yasaları, Area of hans, hans with courtyards, the problems of conservation and usage, conservation laws
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 382
Özet
Günümüz toplumlarında ekonomide, teknolojide, fiziksel ve sosyo-kültürel alanlardaki geçmişten farklı olarak yaşanan değişimler, ticaret ve alışveriş alışkanlıklarında da kendini göstermektedir. Kapalıçarşı bölgesini de içine alan Eminönü - Unkapanı - Beyazıd üçgeninde yer alan tarihi ticaret hanları, taşımış olduğu tarihi ve ticari kimlik ile Tarihi Yarımada'nın ve İstanbul'un en önemli ve canlı ticaret merkezlerinden biridir. Ancak bölge denetimsiz olarak kullanımının yanısıra, yapısal, fiziksel ve sosyo- kültüreI farklılaşmalardan kaynaklanan bir çok olumsuz etkeni de içinde barındırmaktadır. Son 25-30 yılda toplu alışveriş imkanı sunan büyük ölçekli işletmelerin ortaya çıkması, sanayicilerin yönetimde ve planlamada söz sahibi olması, modern teknolojinin imkanlarından daha fazla faydalanabilme, kişilerin daha iyi bir çevrede bulunma isteği gibi daha sayılabilecek pek çok gelişmelerden etkilenen ?ticaret fonksiyonu? şehirsel mekanda biçim değiştirerek farklı bir boyut kazanmış ve büyük ölçekli plazalar ile alışveriş merkezlerine taşınmıştır. İstanbul'un önemli bir ticaret bölgesi olan Kapalıçarşı ve çevresindeki hanlar oluşmaya başladığı günden bu yana her dönemde önemini korusa da, çağımızın üretim, satış ve müşteri bağlantılarından olumsuz yönde etkilenmektedir. Kentteki ticaret odaklarının, üretim şekillerinin ve alışveriş merkezlerinin yer değiştirmesi, alışverişin biçim değiştirmesi, bahsi geçen bu ticaret bölgesinde önemli değişimlere neden olmuştur. Bölgede bulunan tarihi hanlar, zaman içerisinde dokuya uygun olmayan fonksiyonların, özellikle imalatın buralarda yer almasıyla fiziki eskimeye maruz kalmıştır. Hanların bir çoğu kenarlarına ya da avlularına yapılan eklerle (betonarme v.b.) özgün mimarilerini kaybetmişlerdir. Hanlardaki geleneksel plan ve mekan anlayışının korunması, sahip olunan mimari yapı ve detaylarının sürdürülebilmesi, sağlıklı yaşanabilir ortamlara dönüşmesi gibi amaçlarla, anıt eserlerin korunmaya değer olmayan eklentilerinden arındırılması, tarihi kimliği ile uyuşmayan fonksiyonların belirlenerek kaldırılması gereklidir. Hanların avlu sistemi korunarak, özgün mimarisinde bulunan ancak günümüzde kayıp olan kısımlarının aslına uygun şekilde tamamlanması, bölgenin özgün sokak dokusu ile kaplamasının korunması ve yaya ağırlıklı düzenlenmesi uygun olacaktır.
Özet (Çeviri)
The changes experienced differently from the past in economics, technology, physical and socio-cultural fields in our modern society show itself in trade and shopping habits, too. The historical commercial buildings in Eminönü-Unkapanı-Beyazıd triangle including Covered Bazaar area are located in the very active area in terms of trade activity. However, it also contains negative factors that spring from structural, physical and socio-cultural differentiation along with the use of the area without inspection. ?Trade function? that has been affected by the appearing of large scale enterprises presenting integrated shopping opportunity for the past 25-30 years, manufacturers? being closely involved with the decisions on management and planning, taking the advantages of modern technology facilities more, and people?s desire of being in a better circumstances and so on, has gained a different dimension in urban life by changing style and moved to large scale plazas and shopping centers. Although Covered Bazaar and surrounding city hans located in an important commercial area of İstanbul have always kept their importance since the early beginning of their formation, they have been badly affected by the production, sales and customer relations of our modern times. Trade points in the city, moving of production methods and shopping centers, and the changes in shopping style has caused important changes in the trade area mentioned above. As time passes historic hans in the region physically worn out because of the functions that are not appopriate to the historic structure of the area and the location of manufacture field. Majority of the hans lost their unique architectonic feauters due to concrete additions built by their sides and courtyards. It is necessary to decentralize the monumental constructions as determining the functions are not appopriate to historic identity and remove the additions do not worth to preserve in order to conserve traditional plan and space conception and increase the visual puality in hans rebuilt their lost parts in accordance with the original construction, conserve the unique street cover of the area and arrange it mostly for the pedestrian usage.
Benzer Tezler
- Davud Paşa Külliyesi yapıları ile yakın çevresinin tarihsel gelişimi ve koruma sorunları
Historical development and conservation issues of Davud Pasha complex buildings and their vicinity
ZEYNEP CERAN KEÇİCİ
- 20. yy. İstanbul tarihi yarımada bölgesi çinili yapıları ve Liman Han – Hobyar Mescidi çinilerinin koruma önerisi
20th century tile structures in the historical peninsula region of Istanbul and proposal for conservation of Liman Han-Hobyar Mosque tiles
EBRU KÖSE KOÇAK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. SERAP IŞIKHAN
- Gündelik hayatın ideolojik yeniden üretim sürecinde kentsel alanlarda soylulaştırma pratikleri: Tarihi Yarımada örneği
Gentrification practices in urban areas in the ideological reproduction process of everyday life: Historical Peninsula example
NURSEL OKUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM TUTAR
- Dış cephe kaplamalarının incelenmesi, Tarihi Yarımada Cibali Mahallesi
Research of exterior facade covering, Tari̇hi̇ Yarımada Ci̇bali̇ Quater
YUSUF AKYAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BİLGE IŞIK
- Kore Savaşı'na katılan Türk birlikleri
Turkish troops which paticipated Korean War
MEHMET SAVCI
Doktora
Türkçe
2018
Tarihİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN CEVAHİR KAYAM