Ahmed-i Dâ'î Divânı'ndan ilk 50 gazelin şerhi(28?77)
The annotation of premier fifty odes (gazel) in the Divan of Ahmed-i Dâ'i (28-77)
- Tez No: 215132
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. KADİR GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Divan edebiyatının kurulusunda Germiyan bölgesinde yetisen sâirlerin önemi büyüktür. XIV. ve XV. yüzyılların büyük sâirleri Ahmedî, Ahmed-i Dâ'î ve Seyhî bu bölgede yetismistir. XIV. yüzyılın ikinci yarısı ile XV. yüzyılın ilk çeyreginde yasayan Ahmed-i Dâ'î, Divân edebiyatımızın ilklerinden ve kurucularındandır. Maalesef yeterince tanınmayan, tarihi kaynaklarda da hakkında tam ve yeterli bilgi bulunmayan sâir, o yüzyılların büyük kültür merkezi Germiyan'da yetismis, Kütahyalı bir sâirdir. Ahmedî ile Seyhî arasında bir köprü vazifesi gören ve -rankâri siirin ilk örneklerini veren Ahmed-i Dâ'î, sanatıyla kendinden sonra gelecek Bâkîlerin, Nedimlerin birer habercisi gibidir. Bu çalısmam, edebiyatımızda yeterince tanınmayan ve hak ettigi deger verilmeyen, divan edebiyatının kurucularından Ahmed-i Dâ'î'nin divanındaki ilk 50 gazel üzerinde yapılmıstır. Çalısmamda esas aldıgım eser, Tunca Kortantamer'in Mısır Milli Kütüphanesinde buldugu divanın tam nüshasının metin-gramer-tıpkıbasım çalısmasıdır. Mehmet Özmen tarafından 1985 yılında doktora çalısması olarak hazırlanan eser, Türk Dil Kurumu tarafından 2001 yılında ?Ahmed-i Dâ'î Divanı (Metin-Gramer- Tıpkıbasım)? adıyla yayınlanmıstır. Çalısmamda, Prof. Ali Alparslan yönetiminde Mehmet Amaç'ın yüksek lisans tezi ?Zâtî Divânından 50 Gazelin Serhi?; Prof Ali Nihat Tarlan'ın ?Fuzûlî Divanı Serhi? ve Prof Halûk -pekten'in Fuzûlî, Bâkî, Nef'i ve Seyh Gâlib'in hayatı, sanatı, eserleri üzerine hazırladıgı, içinde serh örnekleri bulunan eserleri örnek eserler olarak ele alıp, nesre çevirme ve serh usûlünde bu eserlerin üslûbunu takip ettim. Bunun yanında Ahmet Talât Onay'ın Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ile -skender Pala'nın Ansiklopedik Divân Siiri Sözlügü adlı eserler en çok yararlandıgım kaynaklardır. Bu çalısmam, Ahmed-i Dâ'î Divânı'nda bulunan ilk 50 gazelin üzerinde yapılmıstır. Divân'da siirler kasideden itibaren numaralandırıldıgı için benim çalısmam 28 ila 77 numaralı ve aralarındaki siirleri kapsamaktadır. Tezimi hazırlarken önce Ahmed-i Dâ'î'nin hayatı, sanatı ve eserleri hakkında bilgi verilmistir. Bu önbilgiden sonra tezimin konusu olan gazellerin serhine baslanmıstır. Son bölümde ise serh edilen gazellerin Ahmed-i Dâ'î Divanı'nın Kahire nüshasının tıpkıbasımı eklenmistir. Gazeller nesre çevrilmeden önce beyitlerde geçen anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamları bulunmus, mazmunlar hakkında bilgi toplanmıs ve bunlar serhlerde kullanılmıstır. Beyitlerde geçen bütün edebî sanatlar bulunmayıp beyitlerde daha çok ön plana çıkan birkaç edebi sanat bulunmustur. Ayrıca serh metodunda her beyitte dipnot göstermekten kaçınılmıs, faydalanılan kaynak eserler bibliyografya bölümünde gösterilmistir. Çalısmalarım boyunca bana yol gösteren ve yardımlarını esirgemeyen degerli hocam Yard. Doç. Dr. Kadir Güler'e ve bizi çalısmaya tesvik eden Yard. Doç. Dr. Mustafa Günes'e tesekkürlerimi sunarım.
Özet (Çeviri)
The poets educated in Germiyan district had a great importance at the establishment of Divan Literature. Ahmedi, Ahmed-i Dâ?i and Seyhi who were the greatest poets of XIV. and XV. centuries got their education in this region. Ahmed-i Dâ?i was one of the first poets and founders of the Divan Literature lived in between the second part of the XIV. century and the first quarter of XV. century. Unfortunately, because of not having enough information about him in the history sources, he has not been well known. He, was of Kütahya, was educated in Germiyan where the centre of the great culture in those years. Being seen as a bridge between Ahmed-i and Seyhi the Poet gave the first samples of -rankari poetry and he was like a herald of Bakis and Nedims with his art for the people who would come after him. My study was performed on the premier fifty odes (gazel) in the Divan of Ahmed-i Dâ?i who was one of the founder of Divan Literature but he has not been merited enough and has not been well known in our literature. The work that I have made use of in my study was whole edition - text, grammar and facsimile - of the Divan which was found by Tunca Kortantamer in Egypt National Library. The work prepared as a doctorate study by Mehmet Özmen in 1985 was published in the name of Ahmed-i Dâ?i Divanı by Turkish Language Committee, in 2001. In my study, I have followed by direction of Prof. Ali Alparslan, Mehmet Amaç?s higher education treatise called ?The Annotate of 50 Odes in Zati?s Divan?; ?The Annotate of Fuzuli?s Divan? of Prof. Ali Nihat Tarlan, and the study which is about ?The Lives, Arts, and Works of Fuzuli, Baki, Nef?i and Seyh Galip? prepared by Prof Haluk -pekten. By dealing with the works those include the examples of annotation and put them into prose I have pursued these works? style. Besides this, Ahmet Talat Onay?s ?Mazmunlar in Old Turkish Literature? and of -skender Pala?s Work named ?The Dictionary of Divan Poem Encyclopaedia? are the sources that I have profited much. This study is about the first fifty odes existing in the Divan of Ahmed-i Dâ?i. The poems in divan were numbered after eulogy (kaside) because of this reason my study contains the poems between the numbers 28 and 77. In my treatise, firstly the information about Life of Ahmed-i Dâ?i, His Art, and His Works have been submitted. After this introductory, the annotation of odes which is the topic of my treatise has been started. In the last section, the facsimile edition of Ahmed-i Dâ?i?s Divan from Cairo has been added. Before the odes being put into the prose, the unknown words? meanings have been looked up and the information about Mazmun was gathered and later this information has been used in annotation. Not only whole literary arts have been interested in the couplet but only some of them have been explained which are the most attractive. During my study, I owe many thanks to Asist. Prof. Kadir Güler and Asist. Prof. Mustafa Günes for their great contribution to my work. I am expressing my gratitude them.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Kütahyalı Rahîmî Dîvânı'ndan 101-150. gazellerin şerhi
Rahîmî's Divan from Kütahya 101-150. gazel's explanation
ÜMMÜYE KONUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNEŞ
- Mehdi Divanı: İnceleme - transkripsiyonlu metin
Başlık çevirisi yok
NEZİHE SEYHAN
Doktora
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN
- Haylî Ahmed Çelebi divanından seçme şiirler (Transkripsiyonlu metin)
Selected poems from Haylî Ahmed Çelebi's divan (Transcribed text)
SEHER ZEYNEP YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ
- Celili Divanı (3b-46a) : İnceleme-metin
Divan by Celili (3b-46a) : Examination and text
ARZU ATİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEHRA TOSKA