Barla-Beşparmak-Kapı dağlarının kuzey yamaçlarındaki moloz oluşumunu etkileyen faktörlerin ve moloz akma koşullarının araştırılması
Investigation of the factors affecting generation of debris and conditions of debris flow at northern slopes of the arla-Beşparmak-Kapı mountains
- Tez No: 216369
- Danışmanlar: DOÇ.DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU, PROF. DR. REŞAT ULUSAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Moloz akması, Kütle hareketi, Coğrafi bilgi sistemleri, Reoloji, Senirkent (Isparta), Debris flow, Mass movement, Geographical information systems, Rheology, Senirkent (Isparta)
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Isparta ili Senirkent ilçesinde 13 Temmuz 1995 tarihinde yaşanan moloz akması felaketi sonucunda can ve mal kayıpları meydana gelmiştir. Felaket sonrası Senirkent ve çevresinde yapılan incelemeler sonucunda moloz akması şeklindeki kütle hareketinin meydana gelmesinin Senirkent ilçesi ile sınırlı olmadığı, Kapı Dağı ve Barla Dağı horstunun Uluborlu-Senirkent-Hoyran grabenine bakan kuzey yamaçlarının da moloz akması şeklindeki kütle hareketlerinin gelişmesine uygun olduğu saptanmıştır. Bu durum dikkate alınarak bu çalışmada, Beşparmak Dağı'nı da içine alacak şekilde bu bölgede meydana gelebilecek moloz akması koşullarının ve moloz akmalarını denetleyen faktörlerin belirlenmesi, bölgenin olası moloz depolanma alanları haritasının yapılması amaçlanmıştır. Arazi çalışmaları ve hava fotoğrafları incelemeleri sonucunda Barla Dağ silsilesinin kuzeye bakan yamaçlarındaki kireçtaşı mostralarının moloz malzemesi üretimi açısından potansiyel bölgeler olduğu belirlenmiştir. İnceleme alanındaki kireçtaşı tabakalarının genel olarak G-GD'ya doğru eğimli olması nedeniyle, Barla Dağ silsilesinin kuzey yamaçlarındaki kireçtaşı mostralarının tabaka alınlarından moloz malzemesi türerken, güney yamaçlarda böyle bir oluşumun söz konusu olmadığı belirlenmiştir. Arazi çalışmaları ve hava fotoğrafları incelenerek moloz malzemesinin oluştuğu ve biriktiği yerler inceleme alanının 1/25.000'lik topoğrafik haritasına işlenmiş ve bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) programı ile sayısallaştırılarak, daha önce hazırlanmış olan inceleme alanının kabartı haritası ile de çakıştırılmıştır. İnceleme alanının morfolojik karakteristliklerin değerlendirilebilmesi amacıyla, SAM türevleri (yamaç eğimi, yamaç yönelimi, plan ve profil eğrisellikleri, akarsu aşındırma indeksi ve sediman taşınma kapasitesi indeksi) kullanılarak sahanın morfometrik özellikleri değerlendirilmiştir. Moloz kaynak alan haritasının oluşturulmasında mantıksal regresyon tekniği uygulanmış ve moloz kaynak alanı haritası oluşturulmuştur. Ayrıca, bir görgül eşitlik kullanılarak moloz malzemesinin bu akma hatları boyunca katedeceği akma mesafesi ve depolanma alanının büyüklüğü hesaplanarak olası moloz depolanma alanları haritası oluşturulmuştur. Son olarak moloz akmalarının zaman bağlı davranışı BING akma modeli kullanılarak incelenmiş ve Herschel-Bulkley reolojik davranış modeli sonuçlarının diğer model sonuçlarıyla karşılaştırıldığında en kısa akma mesafesini ve en az akma süresini veren reolojik model olduğu görülmüştür. Model deneyler ve arazi gözlemleri sonucu, moloz malzemesinin 200'nin üstündeki yamaç eğimlerinde birikmediği belirlenmiş ve model deney sonuçlarına göre akma anındaki yamaç eğimine karşı çizilen su içeriği ve likit limitin daha iyi birer gösterge oldukları da anlaşılmıştır. Moloz akma mesafelerinin belirlenmesinde potansiyel moloz malzemesinin hacmini dikkate alan eşitliğin genel olarak daha uygun olduğu görülmüştür. Ayrıca, heyelanların hızlarına göre sınıflandırılmasında bütün akma hatları için hız sınıfı yedi olarak ve ayrıca moloz akmalarının ulaşabileceği yerler belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
As a result of the debris flow of June 13, 1995 in Senirkent (Isparta), important economic losses and loss of lives occurred. Following the disaster, field investigations, carried out in Senirkent and its vicinity, indicated that the northern slopes of the Kapı Mountain and Barla Mountain horst were also susceptible to similar mass movements. The main purposes of this study are to determine conditions of debris flows and the factors affecting debris flows, to produce a map showing the probable areas for debris depositions, for an area including Besparmak Mountain for mitigating a future disaster. Field investigations and air-photo interpretation suggest that the limestones at the northern slopes of the Barla Mountain belt are the potential source areas for the production of debris material. Due to the fact that the bedding planes of the limestones in the study area dip to south ? southeast, while the debris material is produced from the questas of the limestone beddings in the northern slopes of the Barla Mountain belts, no debris occurrence at the southern slopes of the belt is expected. The debris source and deposition areas were shown on the 1/25000 scaled topographic map of the study area based on field investigations and air-photo interpretations, and digitized using a geographic information system (GIS) computer package, and finally combined with the previously prepared shaded relief map. For the assessment of morphological features of the study area, DEM derivatives (slope angle, slope aspect, plan and profile curvatures, slope power index, sedimet transport capacity index) were produced. In addition, the logistic regression technique was employed to produce a debris source map. The runout distances and the areas to be covered by possible debris flows were calculated using the empirical relations previously published in literature, and a map showing the probable areas for debris depositions for the study area was prepared. In the last stage, rheological behaviour of debris flows was assessed using the BING flow model and based on comparison between the results from the Herschel-Bulkley rheological behaviour model and these from other models, it is concluded that the BING model yield the shortest flow distance and shortest flow duration. Model test and site observations suggest that the debris material does not accumulate along the slopes steeper than 200 and the model test indicate that slope angle at the time of flow vs. water content and liquid limit graphs seem to be better indicators. It is also noted that the equation, which considers the volume of potential debris material for determination of flow distance, is generally more suitable. İn addition, all flow zones fall into class seven and the locations, where debris flows may reach, are also determined.
Benzer Tezler
- Servikal spondiloartroz olgularında komplet ve inkomplet hoffmann refleksinin lezyon düzeyleri ile olan ilişkisi
The relationship of complete and incoplete hoffmann reflex WİTH lesion levels in case of cervical spondyloartros
ONUR BULUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
NörolojiAnkara ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZDEN ŞENER
- Three-phase modular multilevel converter based unified power flow controller
Üç-fazlı modüler çok sevıyelı dönüştürücü tabanlı bırleşık güç akışı kontrolörü
EMILE NJODZEFON WIRSIY
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET METE VURAL
- Türkiye ve Portekiz kadın futbol liglerinde mücadele eden sporcuların içsel ve dışsal motivasyon tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi
Examination of intrinsic and extrinsic motivation of women football players in Turkey and Portugal sample
YILMAZ ŞAHİN
- Voltage security assessment using P-V and Q-V curves
P-V ve Q-V eğrileri yardımıyla gerilim güvenliğinin saptanması
BÜLENT AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBahçeşehir ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT BİLİR
- Barla Dağı Kuşağı'nda moloz akması duyarlılığının ampirik yaklaşımla bölgesel ölçekte değerlendirilmesi
Debris flow susceptibility assessment at regional scale based on an empirical approach in the Barla Mountain Belt
FURKAN KARABACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA GÖRÜM