Geri Dön

İlk dönem hanefî kaynaklarına göre Ebû Hanîfe'nin usûl anlayışında sünnet

The sunna in Abu Hanifas understanding of usul as reflected in early Hanafite sources

  1. Tez No: 218349
  2. Yazar: METİN YİĞİT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN TAŞTAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 461

Özet

Tez, bir giri? (`Giri?: Tarih, yöntem ve literatür incelemesi') ve dört ana bölümden (Birinci Bölüm: `?lk dönem Hanefî kaynaklarının tesbit ve tahlili', ?kinci Bölüm: `Ebû Hanîfe'ye göre Sünnetin anlamı, kaynak değeri, tasnifi ve ifade ettiği hüküm', Üçüncü Bölüm: `Ebû Hanîfe'nin haber-i vahidi kabulü hakkında ileri sürülen bazı ?artlar', Dördüncü Bölüm: `Sünnetin Kur'an'a göre konumu ve tearuz halindeki hadisler') olu?maktadır. Tezde genel olarak yerle?ik Hanefî usûlünde sunulan Sünnet telakkisiyle erken dönem Hanefî kaynaklarında yer alan sünnete dair usûlî bilgiler mukayese edilmi? ve yerle?ik usûldeki Sünnet anlayı?ının Ebû Hanîfe'ye nisbet edilemeyeceği sonucuna ula?ılmı?tır. Sistematik dönem Hanefî kaynaklarına göre, ahad haberler Kur'an'ın umumî ve hususî ifadelerini beyan edemez, fakih olmayan raviden aktarılan kıyasa aykırı haberler ve genel konulara ili?kin ahad hadisler kabul edilemez. Ancak ilk dönem Hanefî kaynakları incelendiğinde bu anlayı?ın Ebû Hanîfe'ye ait olmadığı ve bunun ?sa b. Ebân gibi daha sonraki Hanefî usulcülerin formülasyonuna dayandığı anla?ılmaktadır. Ebû Hanîfe'ye doğrudan öğrencilik yapan Ebu Yûsuf ve ?mam Muhammed gibi müçtehidlerin aktarımına göre, Ebû Hanîfe de cumhur gibi Sünnet'e dayanarak Kur'an'daki umumî ve hususî ifadeleri açıklayıp, Sünneti me?hur-âhâd ayrımı yapmadan esas almı?tır. Tahâvî, Maturîdî, Dehlevî ve Ke?mîrî gibi alimlerin aktarım ve açıklamaları da mevcut Hanefî usulündeki genel yakla?ımın Ebû Hanîfe'ye nisbet edilemeyeceğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, bu alimlerin temsil ettiği usul anlayı?ı, Hanefî usûlü tarihinde yerle?ik usûlden farklı ve Ebû Hanîfe'nin içtihadlarıyla daha uyumlu bir usulî bir çizgiyi kanıtlamaktadır. Ancak tarihi süreç içerisinde bu yakla?ım gölgede kalmı?, bunun yerine sistematik yönü ağır basan, ve daha rahat öğretilebilen ?sa b. Ebân, Cessâs ve Debûsî çizgisi öne çıkmı?tır.

Özet (Çeviri)

The thesis comprises an introduction (history, method, and literary survey) and three main chapters (I. Early Hanafite Sources: A Literary Survey, II. The Sunna: its meaning, its source value, its classification and its mandatory value in Abu Hanifa`s thought; III. Certain conditions attributed to Abu Hanifa for his acceptance of the Isolated Tradition/khabar al-wahid; IV. The position of the Sunna in relation to the Qur`an, and the matter of hadithes in contradiction). The thesis generally reviews the understanding of Sunna in both systematic Hanafite and early Hanafite sources in a comparative manner and underlines that the understanding of sunna in systematic Hanafite sources does not reflect the genuine position of Abu Hanifa. For example, in systematic sources, issues like that the Isolated Traditions do not explain the specific (khusus) or general (umum) expressions of the Qur`an, and that the Isolated Traditions contradicting the analogical reasoning (qiyas) cannot be accepted when reported by non-faqih reporters and that the Isolated Traditions concerning the matters of public (umum al-balwa), cannot be accepted, while early Hanafite sources show that such positions cannot be attributed to Abu Hanifa, and that such approaches were rather developed by later Hanafite scholars such as ?sa Ibn Aban. In fact, various reports from prominent disciples of Abu Hanifa like Abu Yusuf and Shaybani indicate that Abu Hanifa valued the Sunna as a principal reference in explaining the specific (khusus) and general (umum) expressions of the Qur?an without reference to the conditions based upon the classification of the Sunna reflected in the systematic Hanafite sources. In addition, scholars like Tahawi, Maturidi, Dahlawi and Kashmiri who more closely follow Abu Hanifa?s line of legal thought in comparison to the systematic period Hanafite authorities also confirm that Abu Hanifa?s approach to the Sunna was not quite the same as mirrored through the systematic Hanafite literature.

Benzer Tezler

  1. Mervezî'nin el-Kâfî adlı eseri çerçevesinde ilk dönem hanefî literatüründe eşribe

    Drinks in the first period hanafi literatüre within the frame of Mervezi el-Kafi

    NERGİZ ÖNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACI MEHMET GÜNAY

  2. Serahsî'nin El-Mebsut ve Maverdî'nin el-Hâvî isimli eserlerinin namaz bölümlerinin yöntem ve muhteva açısından analizi

    Analysis of salât-related parts of Al-Sarakhsi's and Al-Mavardi's works called Al-Mabsut and Alhavi respectively in terms of method and content

    ALİ ZÜLFİKAR YİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURİ KAHVECİ

  3. Hanefi mezhebinde biyografi geleneği

    Biographical tradition in the Hanafi school of law

    HUZEYFE ÇEKER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    BiyografiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAFFET KÖSE

  4. تحقيق قسم المحظورات والمكروهات من كتاب الحاوي للفتاوىلأبي بكر الحصيري ومقارنته بكتاب عمدة الفتاوى للصدر الشهيد

    Ebubekir el-Hasîrî'nin el-Hâvî fi'l-fetâvâ adlı eserinin el-Mahzûrât ve'l-mekrûhât adlı bölümünün tahkiki ve Sadrüşşehid'in Umdetü'l-fetâvâ adlı eseri ile mukayesesi

    ZEHRA ELBEKRİ

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONER DUMAN

  5. İlk dönem Hanafi hukukçularından Ebu Zeyd Debusi ve Takvimül-Edille isimli kitabının edisyon krıtiği

    The edition-criticism of the book of Takvim al-Adille by Ebu Zeyd Debusi was made

    MUHAMMET MASUM VANLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUNUS VEHBİ YAVUZ