Geri Dön

Bir Osmanlı vatandaşlık ders kitabı olan Rehber-i İttihad çerçevesinde 2. Meşrutiyet Döneminde vatandaşlık eğitimi

Education of citizenship in the period of 2. Meşrutiyet context of an Ottoman citizenship textbook Rehber-i İttihad

PDF İndir

  1. Tez No: 220285
  2. Yazar: ERHAN TUNA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. DOĞAN DUMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Rehber-i İttihad, vatandaşlık eğitimi, Müstecabizade İsmet, Rehber-i İttihad, education of citizenship, Müstecabizade İsmet
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Osmanlı Devleti'nde II. Meşrutiyet'in ilanı (1908) ile yeni bir dönem başlamıştır. Yeni bir insan profilinin yetiştirilmesi bu dönemin hedefidir. Bu hedefi gerçekleştirmek için hürriyetin ilanından hemen ardından ?Malumat-ı Medeniye? dersi müfredata konmuştur.Bu ders cumhuriyet dönemi boyunca yurt bilgisi, vatandaşlık bilgileri, vatandaşlık ve insan hakları eğitimi gibi isimler altında okutulan derslerin ilk dayanak noktasıdır.Çocuğun sadece ailesine ait olmadığı, yarının geleceği olarak görüldüğü bu dönemde okul bir toplumsallaştırma aracı olarak daha fazla önem kazanmıştır. Meşrutiyet değerleri ile donatılmış bir nesil yetiştirmek için de adı geçen ders müfredattaki yerini almıştır. Büyük beklentilerle okutulan bu dersin, ders kitaplarının ivedi olarak hazırlanması dikkat çekicidir. Ders kitabı yazarlarının bu konuda batıdan özellikle Fransa'dan etkilenerek bir altyapıya sahip oldukları görülmektedir. Araştırmada ?Malumat-ı Medeniye? dersi ile ilgili ilk kitaplardan birisi olan Rehber-i İttihad'ı incelenmiştir.İlkokul çocukları için yazılan bu kitabın satır aralarında orijinal bilgilere ulaşmak mümkündür. Sadece bugün aynı şekliyle kullanılan ?Millet Meclisi? tabirinin ilk kez kullanılması bile eserin incelenmesi için yeterli bir sebeptir. Bunun yanında o günlerin resmi ideolojisi olan Osmanlıcılığı işlemesi iktidara ve meşrutiyet değerlerine ilişkin bakış açısı oluşturması, satır aralarında II. Abdulhamid dönemini yermesi ve gerçeklerden kopmayarak ziraat ile ilgili konulara geniş bir yer ayırması kitabın diğer özellikleri arasındadır. Kitabın dilinin övgüyü hak edecek derecede olması, ?uhrevi? konulara neredeyse hiç değinmemesi ve siyasi olaylarda yazarın dünya görüşü ile yazıldığı dönemin atmosferini yansıtması yukarıdaki özelliklere eklenebilir.Sonuç olarak günümüzden tam bir asır önce bağımsız bir ders olarak okutulmaya başlanan ?malumat-ı medeniye? dersi için yazılan ilk kitaplarda birisi Rehber-i İttihad'dır. Bu eser Osmanlıcılık ideolojisinin , 31 Mart Olayı'nın izlerinin ve yazarının özellikle siyasi konularda ortaya çıkan dünya görüşünün etkisi ile yazılmıştır. İktidarın meşrutiyet değerlerini okul aracılığı ile çocuğa ulaştırmasına cevap veren bir özelliktedir.

Özet (Çeviri)

With the declaration of the second constitanial period (II. Meşrutiyet 1908), a new period has begun, to create a new kind of human profile was the goal of this period. In order to maket his goal real, soon after the declaration of the Meşrutiyet 2nd, a new course called ?Malumat-ı Medeniye? was added to the curriculum. This course was the first base of the other courses like ?Yurt Bilgisi?, ?Vatandaşlık Bilgileri?, ?Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi? that were taught during the Republican Period.In this period which a child not only belonged to his/her family but also was seen as the future of the tomorrow, schools have gainde much more importance as a socializing agent. So as to create a new generation filled with the values of the Meşrutiyet, all the courses mentioned above took their place in the curriculum. However, hastily preparing the books of the courses taught with the great expectiations is somewhat interesting. It is observed that course book writers were affected by the West especially France. In our research, we examined ?Rehber-i İttihad? which was one of the first books related with the course ?Malumat-ı Medeniye.?To get information between the lines of this book written for primary school children is possible. The first use of teh expression ?Nation Assembley (Millet Meclisi)? is solely a good reason to examine this work. The other specialities of the book are dealing with ?Ottomanism,? the official ideology of that period, to creat a new viewpoint regarding to the values of the government and Meşrutiyet, to criticize Abdülhamit 2nd period and lastly to include extensive and true information about agriculture. Also, its effective language, almost no mentioning of ?other world? topics and for political events the writer?s common idea reflecting the atmosphere of the period its written in, can all be added to the specialities of the book mentione above.To sum up, ?Rehber-i İttihad? is the first book written for ?Malumat-ı Medeniye? course which was begun to be taught as an separate course a century ago. This book was written with the effects of the ideology of ?Ottomanism,? traces of the 31 March Incident and the write?s common view of especially political topics. This book is an answer to government?s transmitting the values of the Meşrutiyet to school children through school.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    564652

    İkinci Meşrutiyet Dönemi 'Malumat-ı Medeniye' ders kitaplarında vatandaşlık kavramı (1908-1922)

    The concept of citizenship in the course book 'Malumat-i Medeni̇ye' in Second Consti̇tuti̇onal area (1908-1922)

    NURİ CİVELEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ENES KABAKCI

  2. Tez No

    880861

    Erken Cumhuriyet döneminde yeni vatandaşlık inşasının aracı olarak hutbeler

    Sermons as a tool for the construction of a new citizenship in the Early Republican period

    NİSANUR BALTUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerKırklareli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NERGİZ AYDOĞDU

  3. Tez No

    418212

    'İdeoloji - vatandaşlık ilişkisi bağlamında 1923 - 1950 Türkiye'sinde sosyal bilgiler kapsamındaki ders kitaplarının incelenmesi'

    'Examination of social sciences coursebooks among the years 1923 - 1950 in Turkey in the context of ideology -citizenship relationship'

    FATİH KAYAALP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUNCAY CEYLAN

  4. Tez No

    671676

    Kanada'da ilköğretim ve ortaöğretimde tarih eğitimi yaklaşımları: Ontario eyaleti örneği

    History education approaches in primary and secondary education in Canada: Ontario province case

    CEYLİN YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAHRİ ATA

  5. Tez No

    285991

    Suriye ilk ve ortaöğretim ders kitaplarında Türkler ve Türk imajı

    Turkish image on syrian primary and secondary textbooks

    YENAL GÖKSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Siyasal BilimlerMarmara Üniversitesi

    Ortadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN GAZİ ÖZGÜDENLİ

Geri Dön