Oktay Akbal'ın tedirgin adlı öyküsünde cümleler arası anlam ilişkileri
Meaning relations between sentences in the story of Oktay Akbal which is called tedirgin
- Tez No: 220952
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
1960'lara kadar dilbilimsel araştırmalar cümle düzeyi ile sınırlı kalmıştır. Fakat dilin işleyişini açıklamada cümlenin yetersizliğini savunan bazı araştırmacılar dilbilimsel araştırmaların cümleyi aşan bir yapı içinde, metin düzeyinde yapılması gerektiğini öne sürmüşlerdir. Bu nedenle 1960'lardan sonraki genel eğilim cümle düzeyini aşan dilin daha büyük birimleri üzerinde çalışma yönünde olmuştur. Metin üzerinde çalışan araştırmacılar o tarihten başlayarak birbirinden değişik yöntemler geliştirmişler, kuramsal yaklaşımlar metne yeni açılardan bakılabileceğini göstermiştir. Metne değişik bakış açılarından biri de ?cümleden büyük birlikler? adlı çalışmalardır. Bu çalışmanın amacı, cümleden büyük birlikler adlı çalışmaların yöntemlerini kullanarak bir metnin anlamsal dünyasını çözümlemektir. Bu amaçla Oktay Akbal'ın ?Tedirgin? adlı öyküsü seçilmiş ve öyküyü oluşturan cümleler arası anlam bağları ortaya konmuştur. Anlamsal bağların ortaya konmasıyla birlikte hem metnin genel işleyişi görülmüş hem derinlere gömülmüş asıl anlamlar ortaya çıkmış hem de metni oluşturan parçaların nasıl bir dilsel örgü oluşturdukları göz önüne serilmiştir. Ayrıca anlamsal bağlantıyı sağlayan unsurlardan biri olan mekân bağının öykü kahramanının psikolojisini açıklamada önemli rol oynadığı görülmüştür. Anahtar Sözcükler Cümleden Büyük Birlik Derin Yapı Gösterge Mini Cümleden Büyük Birlik Yüzey Yapı
Özet (Çeviri)
Linguistic studies stayed limited to the sentence level till 1960s. But some researchers who asserted that the sentence was insufficient to explain function of the language suggested that linguistic researches must be carried out within a structure beyond a sentence, at the level of text. Therefore the general inclination after 1960s was towards working on the greater units of the language beyond the sentence level. The researchers working on the text has developed a variety of methods since that time, and the hypothetical approaches has proved that the text can be looked at from new points of view. One of these points of view to the text is the studies named ?major unit than sentence?. The purpose of this study is to analyze the semantic world of a text, using the methods of the studies named ?major unit than sentence?. With this aim, Oktay Akbal?s narrative named ?TEDİRGİN? was nominated and the semantic relations between the sentences comprising the narrative were set forth. Along with setting forth the semantic relations, either the general function of the text was understood or the essential meanings hidden far away into dept were revealed or how the parts forming the text form a linguistic texture were shown. Moreover, it was shown how such an important role the space relation plays in explaining the psychology of the fiction character which is one of the elements ensuring semantic relation. Key Words Major unit than sentence Deep structure sign Mini major unit than sentence Surface structure
Benzer Tezler
- Oktay Akbal'ın öykücülüğü
Oktay Akbal's narrations
ABDURRAHMAN ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA APAYDIN
- Oktay Akbal'ın Hayri Bey'li Üsküdar adlı öyküsünde cümlelerarası anlam ilişkileri
Meaning relations between sentences in the story of Oktay Akbal which is called Hayri Bey?li Üsküdar
HASENE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Oktay Akbal'ın romanlarında eleştirel gerçekçilik
Critical realism in Oktay Akbal's novels
PINAR ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYMA BÜYÜKKAVAS KURAN
- Oktay Akbal' ın romanları ve romancılığı
The Novels and writing novel of Oktay Akbal
SEVİNÇ ARINAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABİDE DOĞAN
- Türkiye Türkçesi'nde dilbilgisel zaman-Oktay Akbal öyküleri örneği
The tense in Turkey Turkish-The example of Oktay Akbal's stories
HASENE AYDIN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİME ÜSTÜNOVA