An ontological approach to relevant visualisation in mobile GIS
Mobil CBS'de ilgili görselleştirme için ontolojik bir yaklaşım
- Tez No: 223406
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN ALTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeodezi ve Fotogrametri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Son yıllarda ubikutus hesaplama mekânsal verinin görselleştirmesinde önem kazanmaktadır. Dağıtık CBS ve Konum Destekli Hizmetler (KDH) gibi alanları kapsayan Geoinformatik'te, kontekst modeller mobil kullanıcı ile sistem arasında sağlam bir iletişim sağlamak ile yükümlüdür. Durumsal bilginin gerçekleşmesinde ?kontekst? ve ?kontekst-duyarlı? kavramları önemlidir. Kontekst, bir varlığın durumunu karakterize eden bilgidir ve kontekst tanımındaki en önemli varlıklardan birisi de ?kişi?dir. Doğru tanımlanmış kontekst-duyarlı bir sistem kullanıcılarının görevlerini uygun biçimde yönetebilmelidir. Kontekst duyarlı sistemler ubikutus sistemlerde önemli bir konudur ve tasarlanan kontekstin hassas etkisi bu tür sistemlerde görülmektedir. İyi çalışan bir kontekstsel sistem ontolojilere gereksinim duyar. Seçilen ontoloji dillerinin karakteristikleri sadece kontekst temsilindeki kazanımları değil ayrıca kontekstin usavurma (muhakeme) kapasitelerini de belirler. Özellikle DAML+OIL Web Ontoloji Dili (DAML+OIL Web Ontology Language) in gelişmiş bir sürümü olan Ontoloji Web Dili (Ontology Web Language) (OWL) kavram tanımları ve rol yapılandırıcıları ile bilgi temsiline izin veren Tanımsal Mantık (Description Logics) (DL) desteği sağlamaktadır. OWL-DL, OWL'nin en çok tercih edilen bir türevi olarak iyi tanımlanmış bir usavurma imkânı verir. Kullanıcıya uyum sağlayan bir ontolojik model geliştirmek için kullanıcıların çeşitli durumları uygun bir biçimde tanımlanmalıdır. KDH de birçok akıllı system kullanıcının konumu dışındaki kullanıcının durumunun ve rolünün etkisini göz ardı etmektedir. Ancak özelleşmiş görselleştirme tarzı ilgili mekânsal veriyi sağlayabilmek için çeşitli kullanıcı profillerine ihtiyaç duyar. Bilgisayar ve kartoğrafya bilimlerinde mobile cihazlardaki kişisel ve kısa süreli kullanımlar ben merkezli harita terimini ortaya koymuştur. Kullanıcı ben merkezini tatmin eden ben merkezli haritalar; merkezlendirme, azaltılmış kodlama, sürekli değişen ayrıntı seviyesi, çoklu ayrıntı seviyeleri, mekânsal daralma, talebe bağlı detay gösterimi, artırılmış odaklanma, yöneltme işaretleri gibi tasarım örnekleri ile görselleştirme parametrelerini belirler. Bu tezdeki araştırmanın amacı, mobil cihaza sahip herhangi bir kullanıcının ilgili görselleştirme profilini belirleyebilmek için ilgililik teorilerine uygun mobil kontekstsel ontolojileri (sınıfları ve özellikleri) tanımlamaktır. Bu şekilde burada usavurma motoru tarafından OWL dilindeki komple bir anlamsal modelden sonuç çıkarabilen bir çeşit akıllı sistem önerilmektedir. Bir ontoloji editörü ve bilgi elde etme sisteminde ilgililik için kontekstsel ontoloji (OWL DL) hazırlandı. OWL DL için sınıflandırma kararlılığı bir usavurma motorunda test edildi. Sonuçta usavurma motoru bir sunucu olarak ilgili görselleştirmenin profilini usavurma algoritmaları ile veya tanımlanmış Anlamsal Web Kural Dili (Semantic Web Rule Language) ile bir kıstas olarak elde etti. Örneğin, ontolojide iki düşük seviye kavram düşünelim: ?Araba?, ?GPS_Alıcısı? ve iki adet özellik: ?konumlanır?, ?statü?. Kullanıcı tanımlı kontekst usavurma sonucunda durum şu şekilde tanımlanır: (u? konumlanır Araba) ^ (GPS_alıcısı statü Açık) => (u? durum Navigasyon). Böylece Navigasyon harita görselleştirmede ilgililik kıstasının bir boyutu olarak belirlenir. Örnekte mobil haritanın görselleştirme tarzı navigasyona adapte edilmiştir. Bu kıstas ve diğerleri ilgili haritayı karakterize etmek için Web Harita Sunucusu (Web Map Server) veya Web Özellik Sunucusu (Web Feature Server) için mekânsal sorgulamayı biçimlendirecektir. Mobil kullanıcılar için ilgili görselleştirmeyi sağlayan harita destekli hizmetlerin ben merkezli tasarımı İstanbul Teknik Üniversitesi yerleşke alanında ve İstanbul'un tarihi bölgesi Sultanahmet'te uygulanmıştır. Hizmet uygulamasında önerilen modelin gerçek hayatta kullanımındaki tutarlılığı test etmek amacıyla yapılmıştır. Bilgisayar bilimcilerin bakış açısı ile bu uygulama alanı Akıllı Mekân, Kartoğrafya bilimleri açısından ise Akıllı harita olarak adlandırılabilir.Cep teflonlarının ve PDA'lerin küçük ekranlarını daha etkin kullanmak için sembol tabanlı basitleştirme anlamsal yaklaşımın tamamlayıcısı olarak önerilmiştir. Önerilen modele göre, ölçekli poligonsal mekânsal gösterim yerine semboller görselleştirmede kullanılmıştır. Teoride bir mekânsal nesne, mobile cihazların kısıtlı ekranlarında algılamayı kolaylaştırabilmek için kare ve daire gibi farklı şekillerdeki semboller ile değiştirilir. O anki görsel seviyedeki uygun sembol boyutunu belirlemek için bulanık mantık çözümü nesnenin orijinal boyutuna ve haritanın ölçeğine bağlı olarak geliştirilmiştir. Bu model masaüstü uygulamalar için önerilen gelişmiş genelleştirme algoritmaları yerine, kısıtlı mobil cihazlar için bir basitleştirme sağlar.
Özet (Çeviri)
Recently, the visualization of spatial data has been gaining importance in ubiquitous computing. In geoinformatics, such as distributed GIS or Location-Based Services, context models are responsible for the robust communication between the mobile user and the system. ?Context? and ?context awareness? are the key notions in realisation of the situational information. Context is information characterising the situation of an entity and one of the important entities of the context definition itself is ?person?. A well-defined context-aware system should fulfil the user?s task appropriately. Context-aware systems are a serious consideration in ubiquitous systems and these systems reflect the delicate effect of the designed context. An efficient contextual system needs ontologies. Characteristics of chosen ontology languages determine not only the achievement of the representation of the context but also the capabilities of its reasoning. Ontology Web Language (OWL), an improved version of the DAML+OIL Web Ontology Language, particularly enables description logic support. Description Logics (DLs) allows knowledge representation with concept descriptions and role constructors. OWL-DL is the preferred subset of the OWL to provide reasoning in a well-defined way. To develop a user-adaptive ontological model, users? different situations should be defined properly. In Location-Based Services (LBS), a very intelligent system ignores the effect of user?s states and roles except the user?s location. Customised visualisation style, however, needs different user profiles in order to provide relevant spatial data. In the computer and cartographic sciences, individual and short-term usage have brought about egocentric maps for mobile devices. Design patterns of egocentric maps satisfying user?s ego-centre determine visualisation parameters such as centring, redundant encoding, continuous varying of level of details, multiple levels of details, space contraction, single window with details on demand, augmented focusing, orientation gesture and affective emphasis. The aim of this research is to define mobile contextual ontologies (classes and properties) which obey relevance theories so as to define any user?s relevant visualisation profile on the mobile devices. The kind of intelligent system proposed here can therefore reason over the complete semantic model of the OWL language by an inference engine. A contextual ontology (OWL-DL) for relevancy has been edited in an ontology editor and knowledge acquisition system. Consistency of taxonomies has been checked in a reasoning engine for OWL-DL. Consequently, the inference engine retrieves criteria for relevant visualisation profiles with its reasoning algorithms or defined SWRL (Semantic Web Rule Language) as a server. For example, consider two low-level concepts in the ontology: ?Car? and ?GPS_Receiver?; and two properties: ?locatedIn? and ?status?. As a result of user-defined context reasoning, the situation is defined as follows: (u? locatedIn Car) ^ (GPS_Receiver status ON) => (u? situation Navigating). Thus Navigation becomes a dimension of relevant criteria of map visualisation. The visualisation style of the mobile map is adapted to the navigation in the example. This criterion and others will form a spatial query for a Web Map Server (WMS) or a Web Feature Server (WFS) in order to characterise a relevant map. Egocentric design of a Map-based service which provides relevant visualisation for mobile users is implemented in the campus area of the Istanbul Technical University and in Sultanahmet, the historic district of Istanbul. Implementation of the service is intended to test consistency of the proposed model for the real user world. From computer scientists? point of view, this application field (campus area) is called Intelligent Space. From a cartographer?s perspective, it is called Intelligent Map Space.To use small screens of mobile phones and PDAs more effectively, symbol-based simplification has been proposed as a complementary algorithm of the semantic approach. According to the proposed model, instead of scaled polygonal spatial representation, symbolisations are used for visualisation. In theory, a spatial object is replaced with a symbol that can be in a different form, such as a square or circle, in order to make the user?s perception easier in the restricted screen of the mobile devices. To determine appropriate symbol size for the objects of the current visual level, a fuzzy logic solution has been developed depending on the original area of the object and the scale of the map. The model provides a simplification method for limited mobile devices instead of developed generalisation methods that have been proposed for desktop applications.
Benzer Tezler
- Soft reliability in new product development: An ontological approach for utilizing field feedback to dynamically sense and adapt to evolving global markets
Başlık çevirisi yok
AYLİN KOCA
Doktora
İngilizce
2010
Endüstri Ürünleri TasarımıTechnische Universiteit EindhovenPROF. DR. AARNOUT BROMBACHER
PROF. FARROKH MISTREE
- Mimari tasarım sürecinde toplumsallık bağlamında alternatif açılımlar
Alternative approaches to architectural design process through societal context
OZAN GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Efficient coordination of telecommunications rooms through pre-defined ontologies in BIM-based airport projects
BIM tabanlı havalimani projelerinde önceden tanımlanmış ontolojiler ile telekomünikasyon odalarının etkin koordinasyonu
KARYA BAYIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KORAY PEKERİÇLİ
- Klâsik Türk Edebiyatında çirkinin estetiği
Aesthetics of ugly in Classical Turkish Literature
SÜLEYMAN YİĞİT
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER TANÇ
- Against mechanismic realism a study on mechanistic explanation
Başlık çevirisi yok
MÜNİR CEM KAYALIGİL