Tarihi yapılarda kullanılan volkanik tüflerin konservasyonu üzerine bir araştırma: Od taşı örneği
A research about the conservation of volcanic tuffs used in historic buildings : As a case of 'Od taşı' (Dasitic volcanic tuff)
- Tez No: 223521
- Danışmanlar: PROF.DR. EROL GÜRDAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Tas konservasyonu, volkanik tüflerde koruma, su iticiler, Stone conservation, conservation of volcanic tuffs, water repellents
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Bu tez çalısmasında, tarihi yapılarda sıkça kullanılmıs olan ve hızlı bir sekilde hasara uğrayan, Osmanlı arsiv belgelerinde od tası olarak adlandırılan volkanik tüflerin konservasyonu üzerine kapsamlı ve ayrıntılı bir arastırma yapılmıstır. Bu çalısma sonunda, baska tür taslar üzerinde de uygulanabilecek konservasyon metodolojisini olusturarak, disiplinler arası ekip çalısması olan eski eserlerin koruma ve onarımlarında rol alabilecek uzmanlar arasında, ortak bir dil sağlamak amacıyla bir yöntem önerilmistir. Çalısma yöntemi temel olarak iki asamalıdır. Birinci asamada konuyla ilgili kapsamlı bir literatür çalısması, ikinci asamada ise, önerilen konservasyon metodunu takip eden deneysel çalısmalar yer almaktadır. Deneyler, önceden seçilen tarihi yapılardan alınan tas örnekleri ve aynı tür tasların ocağından getirilen örnekleri üzerinde paralel olarak yapılmıstır. Bu deneysel çalısmalar dört adımda toplanmaktadır:1.Özgün tasın sağlam karakterinin ve bozulma morfolojisinin belirlenmesi, 2.Ocaktan getirilen taslarda yapılan çalısmalar, 3.Kimyasallarla iyilestirme çalısmaları, 4.Kimyasalların uygunluğunun değerlendirilmesidir. Sonuçta, yapılardan alınan volkanik tüf örneklerinin riyodasitik-dasitik tüfler olduğu hava kirliliği ve atmosferik olaylar sonucunda fiziko-kimyasal bir bozulmaya uğradığı ve bozulma morfolojisi olan koyu kahverengi lekelerin montmorillonit türü killerin olusması seklinde olduğu belirlenmistir. Bunların konservasyonunda ise silan/siloksan esaslı sağlamlastırıcı ve su itici kimyasalların kullanımının etkinliği eskitme deneylerinin sonuçları ile değerlendirilmistir. Konservasyon çalısmalarının sonucu olarak etil silikat esaslı sağlamlastırıcı ve üzerine solüsyon tipi su itici uygulamanın tüflerin konservasyonunda daha etkili olduğu görülmüstür. Bu çalısmadan çıkan baska bir sonuçta, od tası cinsi tüflerin yenilenmesi gerektiğinde Yalova-Karamürsel'de bulunan Kaytazdere bölgesinden alınacak tüflerin kullanılması, yapılan deneysel çalısmaların değerlendirilmesi neticesinde önerilmistir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to develop a conservation methodology for volcanic tuffs, documented as `od stone? in the Ottoman archival sources, and which were frequently used in historic buildings. Based on this new methodology, which is also applicable to other types of stones, a method is proposed to develop a common language between experts who take role in interdisciplinary teams that are responsible for the conservation and restoration of historic buildings. The two-step research methodology comprise firstly, an extensive literature survey, and secondly, the subsequent experimental (laboratory) work that test the proposed conservation method. The laboratory tests were conducted with both the original stone samples from the selected historic buildings and with stones of the same kind taken from the quarry. The laboratory tests consist of four steps: 1. Determination of the characterization and deterioration morphology of the original stones, 2. Analyses of the stones taken from the quarry, 3. Treatment applications with chemicals, 4. The evaluation of the compatibility of chemicals. The findings suggest that the sampled volcanic tuffs are `rhyodasitic-dasitic? kind of stones and they are exposed to physico-chemical deterioration as a result of air pollution and atmospheric events. And the observed dark brown stains that typify the deterioration morphology are the signs of the formation of `montmorillonite? clay mineral. Moreover, the efficiency of the use of `silane-siloxane? based consolidant and water repellent chemicals for conservation studies was evaluated through artificial weathering tests. The results of the experimental study suggest that solution (diluted by organic solvents) water repellents applied over the ethyl silicate-based consolidants result in higher efficiency to conserve the volcanic tuffs. Finally, this thesis suggests that volcanic tuffs of Kaytazdere region in Yalova- Karamürsel shall be used for the renovation of historic buildings where od stone is used.
Benzer Tezler
- Konya bölgesindeki tarihi yapılarda sıklıkla kullanılan sille taşı'nın bazı mekanik, minerolojik, jeokimyasal ve puzolanik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some mechanical, mineralogical, geo-chemical and pozzolanic properties of sille rocks used in historical building in Konya region
MURAT SAYDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İnşaat MühendisliğiSelçuk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜ SULTAN KESKİN
YRD. DOÇ. DR. GÜRSEL KANSUN
- Tarihi yapıların onarımında kullanılmak üzere puzolan katkılı hidrolik kireç esaslı onarım harcı üretilme olanaklarının araştırılması
A study on hydraulic lime mortars with pozzolan addition for historic masonry repairs
DİLARA GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEN ACUN ÖZGÜNLER
- Tarihi yapılarda kullanılan Horasan harçlarının incelenmesi ve alternatif Horasan harcının üretilmesi
Examination of the Khorasan mortars used in historical buildings and production of alternative Khorasan mortar
MUSTAFA DAYI
Doktora
Türkçe
2017
İnşaat MühendisliğiGazi ÜniversitesiYapı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YILMAZ ARUNTAŞ
- Pişmiş toprak tuğla, bimsbeton, gazbeton ve perlitli yapı malzemelerinin fiziksel, kimyasal ve mekanik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A Comparative study of brick, pumice concrete, autoclaved aerated concrete and perlite construction materials including physical, chemical and mechanical properties
YUNUS EMRE ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA E. KARAGÜLER
- Kayseri yöresindeki tarihi harçların karakterizasyonu ve onarım harçlarının özellikleri
Characterization of historical mortars and features of restoration mortars in Kayseri district
HAYRİYE HALE KOZLU