Geri Dön

Diyabet hemşireliği yönetiminde bireysel danışmanlık modeli: fenomenolojik yaklaşım ve mentorluk

Individual counseling model in diabetes nursing management: phenomenological approach and mentorship

PDF İndir

  1. Tez No: 224804
  2. Yazar: ESRA TEZER
  3. Danışmanlar: PROF.DR. AYNUR ESEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 268

Özet

Bu araştırma; diyabet yönetimi bozuk olan Tip 2 Diabetes Mellitus'lu hastaların yaşadıkları deneyimleri niteliksel araştırma metodu olan fenomenolojik yaklaşım kullanılarak öznel ve çok yönlü olarak tanımlamak ve belirlenen bireysel sorunlarına öznel çözüm getirmeye yönelik mentor/koçluk yöntemi ile danışmanlık yaparak diyabet yönetiminde bireysel diyabet hemşireliği modelini test etmek temel amacı ve diyabet yönetimi bozuk olan Tip 2 Diabetes Mellitus'lu hastaların diyabet ile ilgili yaşam deneyimlerini, yönetim problemlerini, yardıma gereksinim duydukları konuları özetle diyabet yönetiminde deneyimledikleri bireysel güçlükleri fenomenoljik olarak belirlemek, bireysel-fenomenolojik olarak belirlenen sorunlara yönelik, ilgili literatür ışığında hazırlanan rehber önderliğinde ve danışmanlık ilkeleri doğrultusunda bireylere bire bir mentorluk yaparak diyabet yönetiminde başarı kriterlerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Endokrinoloji Bilim Dalı, Diyabet polikliniği ve Ege Diyabetle Yaşamı Kolaylaştırma Derneği'nde Eylül 2006- Mayıs 2007 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma evreni araştırmanın iki süreci doğrultusunda kendi içerisinde iki populasyonu içermektedir. Bu bağlamda; araştırmanın fenomenolojik aşamasının evrenini Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Endokrinoloji Bilim Dalı, Diyabet polikliniğine ve Ege Diyabetle Yaşamı Kolaylaştırma Deneği'ne baş vuran ve diyabet yönetimi bozuk olan tüm hastalar oluşturmuştur (N1=araştırmanın sınırlandırıldığı kurumlarda diyabet yönetimi bozuk bireyler için kesin bir sayıya ulaşılamamıştır). Araştırmanın Mentorluk aşaması evrenini, ise fenomenolojik aşamaya alınan diyabet yönetimi bozuk bireyler oluşturmuştur (N2=20). Araştırmanın örneklem büyüklüğü ve örneklem seçimi de araştırma evreni gibi iki aşamalı olarak oluşturulmuştur. Fenomenolojik örneklem büyüklüğü ve seçimi; literatürde niteliksel araştırma kapsamına alınacak kişi sayısına yönelik kesin bir kural belirtilmemektedir. Genellikle niteliksel çalışmalarda örneklem sayısı araştırma sorusu ve amacı doğrultusunda belirlenmekte olup genellikle literatürde bire bir görüşmeler ile yapılan fenomenolojik araştırmaların en az 4 en çokta 10 katılımcı ile yapıldığı görülmektedir. Bu bağlamda araştırmanın fenomenolojik aşamasının örneklemini 20 diyabet yönetimi bozuk birey oluşturmuştur (n1=20). Mentorluk aşaması örneklem büyüklüğü ve seçimi ise fenomenolojik aşama örneklemi evren kabul edilerek evreni oluşturan 20 birey arasından seçilen ve menteé özellikleri ile uyumlu olan 9 diyabet yönetimi bozuk birey alınmıştır fakat mentorluk süreci aşamalarında menteélerden gelen engeller nedeni ile mentorluk sürecinin yürütülemediği görülmüş olup, 3 birey araştırma kriterlerine uyumsuzluk gösterdiğinden dolayı araştırmanın mentorluk kapsamı dışına alınmıştır. Araştırmanın veri toplama yöntemi fenomenoloji, mentorluk ve laboratuar incelemeleri olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir ve veri toplama sürecinde mini mental test, ilgili literatür ve uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanan bireysel tanıtım formu, fenomenolojik veri toplama için yarı yapılandırılmış görüşme formu, mentor rehberi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Tip 2 Diabetes Mellitus'lu hastaların diyabet ile ilgili yaşam deneyimlerini, yönetim problemlerini, yardıma gereksinim duydukları konuları özetle diyabet yönetiminde deneyimledikleri bireysel güçlükleri fenomenoljik olarak belirlemek, bireysel-fenomenolojik olarak belirlenen sorunlara yönelik, ilgili literatür ışığında hazırlanan rehber önderliğinde ve danışmanlık ilkeleri doğrultusunda bireylere bire bir mentorluk yaparak diyabet yönetiminde başarı kriterlerini belirlemek amacı ile yapılmış bu araştırmadan elde edilen sonuçlar genel olarak incelendiğinde; bireysel diyabet yönetimi bozuk bireylerde diyabet yönetimini başarmak ve metabolik hedeflere ulaşabilmek için, bireylerin yönetim bozukluğuna yol açan bireysel problemleri ile ilgili gerçek ve tam verileri toplayabilmek için bireylere fenomenolojik yaklaşım ile iletişim kurma gerekliliği ve elde edilen veriler doğrultusunda yapılan diyabet hemşireliği bireysel diyabet danışmanlık-mentorluk modelinin %80 (6 bireyde/5 başarı) başarıya ulaştığı saptanmıştır. Araştırma sonuçları bağlamında; Diyabet yönetiminde diyabetli bireyin bireysel yönetim başarısını sağlamak için, genel olarak hazırlanmış grup diyabet eğitimleri yerine, bireysel diyabet hemşireliği ve danışmanlık yani mentorluk yapılmalıdır. Diyabet mentorluğu yapabilmek için, diyabetli bireyin bireysel özelliklerinin ve yönetim bozukluk nedenlerinin derinliklerine inebilmek ve gerçek soruna gerekli çözümü bulabilmek ve rehberlik yapabilmek için diyabetli birey ile fenomenolojik iletişim kurulmalıdır. Diyabet mentorluğu, günlük telefon iletişimleri olası ise haftalık en azından aylık yüz yüze görüşmeler bazen de bireyin günlük sosyal yaşamına (yemeği birlikte yemek, bir gezi programı planlamak, düğünziyafet gibi yemekli etkinliklerden önce ve sonra özellikle görüşmek gibi) aktif katılımlar ile sürdürülmelidir. Diyabet mentorluğu ile sürdürülecek eğitimde diyabetli birey biyo-psiko-sosyal bir bütün olarak ele alınmalı, diyabet eğitim içeriğine kronik hastalık ile baş etme yöntemleri, stres çözümleme stratejileri, diyabetli bireyin yasal hakları ve bireyin olası alternatif tedavi özellikle de fitoterapi arayışları için gerekli bilgi ve danışmanlık da eklenmelidir. Diyabet mentorluğunu sürdürecek diyabet hemşiresi fenomenolojik iletişim için eğitim almalı ve mentorluk deneyimi kazanmalıdır. Diyabet mentorluğunda verilen eğitimler salt eğitim içermemeli, verilen bilginin ve yapılan rehberliğin bireyde bilinç ve farkındalığa dönüşüp dönüşmediği, bireyin istendik davranış geliştirip geliştirmediği gözlenmeli ve diyabet eğitiminin adımları bu gözlemlere dayandırılmalıdır. Diyabet hemşiresinin diyabet mentorluk sürecine katılan ve bireysel diyabet yönetiminde başarıya ulaşarak mentorluk sürecini başarıyla bitiren diyabetli bireyler (menteé'ler) mentorluk özellikleri ile donatılarak akran eğitiminde lider rolü üstlenemeli ve diyabetin bireysel yönetiminde diyabet yönetimi bozuk diğer diyabetli bireylere mentorluk yapmaları sağlanmalıdır. Diyabette fenomenolojik yaklaşım ile mentorluk modelinin denenmesi üzerine kurulan bu araştırmanın; elde edilen sonuçlarının kanıt geçerliliği için; değişik özellikler taşıyan (gestasyonel, Tip 1, Tip 2, yaşlı, sadece kadın, sadece erkek) diyabetli bireylerde de yapılması önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

The purposes of this research are to describe subjectively and versatile the lived experiences of patients with Type 2 Diabetes Mellitus who have disorder of diabates management using phenomenologic approach which is a quantitative research method and to test model of individual diabetes nursing under diabetes management by consultancy using mentor/coaching method towards providing individual solution for determined individual difficulties, and to explore life experiences of patients with Type 2 Diabetes Mellitus about diabetes, management problems and issues that they need assistance for in summary to explore individual difficulties that were experienced under diabetes management, phenomenolgically and to determine success criteria in diabetes management for the issues addressed by individual-phenomenolojic approach by individual mentoring with the help of guidelines prepared under lights of related literature and consultancy principles. Reasearch has been carried out between September 2006 and May 2007, Ege University, Faculty of Medicine, Medical Disease Endocrinology and Metabolism Department, Diabetes Policlinic and Ege Diyabetle Yaşamı Kolaylaştırma Derneği. Research universe included two populations based on two processes of the research. Within this context, phenomenologic stage of the research involved all patients who have disorders of diabetes management and applied to Ege University, Faculty of Medicine, Medical Disease Endocrinology and Metabolism Department, Diabetes Policlinic and Ege Diyabetle Yaşamı Kolaylaştırma Derneği (N1= definite number could not be given for individuals with disorder of diabetes management in involved institutions ), and mentoring stage of the research included individuals with disorder of diabetes management who were involved in phenomenologic stage (N2=20). Sampling size and sampling choice of the research was again of two stages. Regarding phenomonelogic sampling size and choice, no definite rule has been mentioned in literature for the number of persons to be taken under qualitative research context. The number of samples has been mostly determined based on question and purpose of research. In literature, it has been seen that the minimum number of participants to phenomonelogic research is 4 and maximum number is 10. Within this context, sample for the phenomonelogic stage of this research was 20 individuals with disorder of diabetes management (n1=20). Regarding mentorship sampling size, it has been choicen from phenomonelogic sampling size and it is 9 patients who have disorders of diabetes management and compatible with menteé characteristics. However it has been found that mentoring process could not be carried out due to difficulties arisen from mentees and 3 patienst were taken out of mentoring scope since they did not comply with research criteria (n2=6). Data collecting for the research has been performed in three steps; phenomonelogic, mentoring and laboratuary examinations and followings have been used in data collecting process: mini mental test, individual introduction form prepared under lights of literature and experts views, semi-constructed interview form for phenomenologic data collecting ,and mentoring guide. Assesing the results of the research which has been carried out with purposes of exploring life experiences of patients with Type 2 Diabetes Mellitus about diabetes, management problems and issues that they need assistance for in summary to explore individual difficulties that were experienced under diabetes management, phenomenolgically and to determine success criteria in diabetes management for the issues addressed by individual-phenomenolojic approach by individual mentoring with the help of guidelines prepared under lights of related literature and consultancy principles, it has been established that communication with individuals using phenomenologic approach is of necessity in order to collect actual and complete data related to individual problems leading to management disorder and that based on obtained data consultancy-mentoring model of diabetes nursing has reached success with rate of 80% (success: 5 out of 6 individuals) Following conclusions have been drawn from the results of this research; Under diabetes management in order to provide individual success to diabetic patient, individual diabetic nursing and consultancy, namely mentorship should be served instead of group diabetic trainings that are prepared in general. In order to keep diabetes mentorship, it is of importance to deepen characteristics of individual with diabetes and causes of management disorder, and to find solution for the issue behind it and phenomenological communication should be bridged to diabetic individual for guiding. Diabetes mentorship should be maintained with face to face interviews at least once a month or once a week, if daily phone conversations are possible, and sometimes active participations to individual?s daily social life (to have dinner, to plan a trip, to make interview before and after wedding-feast). Diabetic individual should be considered as a whole of bio-psico-social in the training to be led by diabetes mentorship, and knowledge and methodsa of coping with chronic disase, stress overcoming startegies, legal rights of individual and possible alternative treatment and consultancy required for specially fitotherapy seeking should be added to context of diabetes training. Diabetes nurse to carry out diabetes mentorship should be given training for phenomoneologic communication and should gain mentoring experience. Trainings given under diabetes mentorship should not cover only training. Whether provided knowledge and guideness turns to consciousness and awareness on individual and whether individual develops requested behaviours or not should be observed and steps of diabetes training should be based on these observations. For clinical evidences of the results of the research which is based on trial of phenomenelogic approach and mentoring model in diabetes, it has been suggested that study should be carried out on diabetic individuals with different characteristics (gestational, Tupe 1, Type 2, only women, only men).

Benzer Tezler

  1. Tez No

    326258

    Diyabetlide yaşam biçiminin güçlendirilmesi için yetki sürecinin incelenmesi

    The investigation of alice process in order to empower the life style of diabetic patient

    ÖZLEM TEKİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HemşirelikEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYNUR ESEN

  2. Tez No

    502017

    Tip 1 diyabetli adolesanların sağlığı geliştirme modeline göre uygulanan hemşirelik girişimlerinin hasta bakım sonuçlarına etkisi

    Effects of nursing care given to adolescents with type 1 diabetes in accordance with the health promotion model on the outcomesof patient care

    KÜBRA PINAR GÜRKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HemşirelikDokuz Eylül Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHAL BAHAR

    PROF. DR. ECE BÖBER

  3. Tez No

    420203

    Tip 2 diyabetli hastaların bakım ve tedaviye yönelik tutum ve davranışlarının incelenmesi

    Examination of type 2 diabetics attitudes and behaviours against care and treatment

    SAKİNE USTAALİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    HemşirelikAtatürk Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHTAP TAN

  4. Tez No

    115616

    Tip 2 diyabetli hastaların tedaviye ve bakıma yönelik tutumlarının ve iyilik hallerinin belirlenmesi

    Assess the attitudes of type 2 diabetes mellitus patients to treatment and care and their weel-being

    SELDA GEDİK ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Hemşirelikİstanbul Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ZEHRA DURNA

  5. Tez No

    885231

    İnsülin tedavisi alan tip 2 diyabetli bireylerin diyabet yönetimine ilişkin deneyimlerinin incelenmesi

    Investigation of the experiences of type 2 diabetes patients using insulin on diabetes management

    SELİN DEMİRKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HemşirelikYeditepe Üniversitesi

    Hemşirelik Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ŞEN OLGAY

Geri Dön