19. Yüzyıl sonunda İstanbul'un dönüşümü ve uygarlaşmanın iletişim ortamı olarak Osmanlı tiyatrosu
Transformation of İstanbul at the end of 19th century and Ottoman theatre as a communication medium to become civilized
- Tez No: 227161
- Danışmanlar: PROF. DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
Bu çalışma, konusu olan Osmanlı Tiyatrosu'nu, İstanbul'un dönüşen ortamında uygarlaşmanın unsurlarından biri olarak ele alırken, İstanbul'un dönüşen kültürel ortamına Osmanlı Tiyatrosu merkezinden bakmaktadır. 19. yüzyıl gerek Avrupa'nın önde gelen kentlerinde, gerekse İstanbul gibi Avrupa dışı kentlerde en hızlı ve köklü değişimlerin gerçekleştiği bir dönem olması açısından önem taşımaktadır. İstanbul'un ise gerek kentleşmesinde, gerekse kültürel açıdan dönüşümünde bürokrasinin müdahalesinin bir tezahürü olan Tanzimat Fermanı bir dönüm noktası olur. Ancak Tanzimat ile başlayan yenileşme hareketleri elit bir kesimin yaşamında değişimler getirse de, halk bu yenileşme hareketlerinden etkilenmez. Çalışmanın merkezinde yer alan tiyatro, Avrupa kentlerinde ve İstanbul'da, dönüşen kültürel ortama aracılık etmesi ve Avrupa kültürünü İstanbul'un kültürel ortamına taşıyacak bir iletişim formu olması açısından önem taşımaktadır. Osmanlı Tiyatrosu, öncelikle aydınlar tarafından Tanzimat reformlarının halka ulaşması açısından önem taşır, bu nedenle devlet imtiyazı ile on yıl boyunca Müslüman Türklerin çoğunlukta olduğu Beyazıt'ta kurulur. Türkçe gösterimler yapan Osmanlı Tiyatrosu, dengesiz bir kentsel gelişmenin görüldüğü İstanbul'un kentsel ortamında, Galata-Pera bölgesine sıkışmış olan Batı kültürünü, halkın ayağına götürebilecek bir kültürel kurum olarak değer taşımaktadır. Dönemin okuryazar oranı göz önüne alındığında, erişebilirliği dönemin diğer iletişim formlarından daha kolay olan Osmanlı Tiyatrosu bu nedenle aydınlar, devlet görevlileri ve basın tarafından desteklenmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Tiyatrosu İstanbul halkının Batı kültürü ile tanışmasında ve uygarlaşmasında en etkili iletişim ortamı olmuştur.
Özet (Çeviri)
This study has taken Ottoman Theatre as one of the factors of becoming civilized in transforming social setting of Istanbul and it takes a look at Istanbul?s transforming cultural enviroment from the central of Ottoman Theatre. 19th century was a significant era as rapid and radical changes has emerged in Europe?s leading capitals and in cities outside Europe such as in Istanbul. The Gulhane Rescript, which is the sign of bureaucracy?s intervention, becomes turning point in Istanbul?s both urbanization process and Istanbul?s transformation in cultural aspects. Althought modernization movements, which begin with Tanzimat, cause changes in elite strata, the public is not effected from all these movements. Theatre which is in the central of this study has a significant role from the aspect of being a medium of cultural transformation in Istanbul and being a communication form to transfer European culture to Istanbul?s cultural enviroment. For intellectuals, Ottoman Theatre has a considerable role in conveying the reforms of The Gulhane Rescript to public life, therefore with the help of the state allowance, it is opened in Beyazıt, most of whose population is Muslim Turkish people during ten years. Ottoman Theatre, in which the shows are in Turkish, has a crucial role as a cultural institution in Istanbul?s unequal developing city life, because it could carry western culture, which is limited in Galata-Pera region, to public life. Taking into consideration of the percentage of literate of that time, Ottoman Theatre was supported by the intellectuals, bureaucrats and press, since the reachability of Ottoman Theatre was easier than the other communication forms. In this context, Ottoman Theatre was the most effective communication medium for Istanbul people to meet the western culture and to be civilized.
Benzer Tezler
- İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları
Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present
ÖZGÜN ARIN
Doktora
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL AĞIR
- İstanbul'da 19. yüzyıl kentsel yaşamında koşut olarak değişen saray ve konut mimarlığı
The Palace and house architecture changing parallel to urban life in nineteenth century Istanbul
NEVİN KURTAY
Doktora
Türkçe
2001
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN SÖZEN
- Kentsel dönüşüm projelerinin yaşam kalitesine etkisi: İstanbul Karaköy Salıpazarı örneği
Effects of urban transformation projects on life quality: Istanbul Karakoy Salipazari example
SERAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA YİRMİBEŞOĞLU
- Kamu kullanımı kentsel açık alanların tarihsel süreç içerisinde gösterdikleri yapısal değişimlerin irdelenmesi-İstanbul örneği
The Discussion of public places structural changes in historical process-Istanbul case study
SADULLAH ERYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Modern kentte yabancılaşma: 19. yüzyıl Paris'i ve 21. yüzyıl İstanbul'undan deneysel kesitler
Alienation in modern city: Experimental sections from 19th century Paris and 21st century Istanbul
GİZEM ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR