Geri Dön

İlköğretim okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin duygusal zekâ yeterliklerinin, öğretmenlerin duygusal adanmışlık, örgütsel vatandaşlık ve iş doyumu düzeylerine etkisi

The effect of emotional intelligence competencies of primary school administrators and teachers on organizational commitment, organizational citizenship and job satisfaction levels of teachers

  1. Tez No: 227491
  2. Yazar: MEHMET KARAKUŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. VEHBİ ÇELİK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Duygusal zekâ, iş doyumu, duygusal adanmışlık, örgütsel vatandaşlık davranışları, Emotional intelligence, job satisfaction, affective commitment, organizational citizenship behaviors
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
  12. Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 191

Özet

Bu araştırmanın genel amacı, ilköğretim okul yöneticileri ve öğretmenlerin duygusal zekâ yeterliklerinin, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları, iş doyumu ve duygusal adanmışlık düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Betimsel nitelikteki ilişkisel tarama modelinde olan bu araştırmanın çalışma evrenini, Malatya, Elazığ, Diyarbakır ve Batman illerinde bulunan ilköğretim okullarında 2007?2008 eğitim-öğretim yılında görev yapmakta olan okul yöneticileri ve öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, çalışma evreninden oransız küme örnekleme yöntemiyle yansız olarak seçilmiş 117 okul müdürü, 202 müdür yardımcısı ve 1673 öğretmen oluşturmaktadır. 86 okul müdürü, 129 müdür yardımcısı ve 821 öğretmen tarafından doldurulan anketler geri dönmüş ve analize dâhil edilmiştir. Veriler, hiyerarşik çoklu doğrusal regresyon yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda, öğretmenlerin duygusal zekâ yeterliklerinin, onların örgütsel vatandaşlık davranışları, iş doyumu ve duygusal adanmışlık düzeylerini güçlü ve anlamlı şekilde yordadığı görülmüştür. Aracılık testlerinin sonucuna göre, duygusal zekâ ile duygusal adanmışlık arasındaki ilişkide, iş doyumu kısmi ara yordayıcıdır. Aynı zamanda, hem iş doyumu hem de duygusal adanmışlık, duygusal zekâ ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide kısmi ara yordayıcıdırlar.Okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterlikleri, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları, duygusal adanmışlık ve iş doyumu düzeylerini anlamlı şekilde yordayamamaktadır. Buna karşın, öğretmenlerin en fazla etkileşimde bulundukları yöneticiler olan müdür yardımcılarının duygusal zekâ yeterliklerinin, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları, iş doyumu ve duygusal adanmışlık düzeylerini anlamlı şekilde yordadığı görülmüştür. Öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin, hem müdür yardımcılarının duygusal zekâları ile öğretmenlerin duygusal adanmışlıkları arasındaki ilişkide, hem de müdür yardımcılarının duygusal zekâları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkide kısmi ara yordayıcı olduğu saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

The general aim of this research is determining the effect of emotional intelligence competencies of primary school administrators and teachers on organizational citizenship behaviors, job satisfaction and affective commitment levels of teachers. The target population of this reseach, which is in descriptive relational scanning model, consists of school administrators and teachers working in primary schools in the cities of Malatya, Elazığ, Diyarbakır and Batman in 2007-2008 academic year. The sample of the research consists of 117 school managers, 202 vice managers and 1673 teachers who were selected randomly from the target population with simple cluster sampling method. The questionnaires that were filled up by 86 school managers, 129 vice managers and 821 teachers were returned back and analyzed. Data were analyzed by hierarchical multiple linear regression method.As a result of the research, it was seen that teachers? emotional intelligence competencies strongly and positively predict their organizational citizenship behaviors, job satisfaction and affective commitment levels. The results of the mediation tests show that job satisfaction is partial mediator of the relationship between emotional intelligence and affective commitment. Also, both job satisfaction and affective commitment are partial mediators of the relationship between emotional intelligence and organizational citizenship behaviors.School managers? emotional intelligence competencies could not predict teachers? organizational citizenship behaviors, job satisfaction and affective commitment levels. However, emotional intelligence competencies of vice managers, who are the most frequently interacted administrative staff for teachers, significantly predict teachers? organizational citizenship behaviors, job satisfaction and affective commitment levels. Teachers? job satisfaction levels was found to be partial mediatior both to the relationship between vice managers? emotional intelligence and teachers? affective commitment and to the relationship between vice managers? emotional intelligence and teachers? organizational citizenship behaviors.

Benzer Tezler

  1. Okul yöneticilerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile duygusal emek ve çatışmayı çözme stratejileri arasındaki ilişki (Bilecik İli örneği)

    The relationship between levels of usage emotional intelligence competencies in school setting of school principals and emotional labor and conflict resolution strategies (Bilecik City sample)

    EDA ÇARIKCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU

  2. İlköğretim okul yöneticilerinin duygusal yeterlilikleri ile kulandıkları yönetsel güç kaynakları arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına dayalı olarak incelenmesi

    An Analysis of relationship between elementary school directors emotional intelligence level and their preferred managerial power source, based on the perception of elementary school teachers

    HÜLYA İŞBİLİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. SEMİH SUMMAK

  3. İlköğretim okullarının başarı durumlarına göre yöneticilerin duygusal zekâları ile öğretmenlerin öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

    In 21st century, while assessing individuals? achievement, it has been started to question how sufficent they are in managing themselves and others rather than considering their levels of intelligence or educational and expetise background

    ÖMER AKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZUHAL CAFOĞLU

  4. Okul yönetiminde duygusal zeka ve dönüşümsel liderliğe ilişkin öğretmen algıları

    Teacher perception about emotional intelligence and transformational leadership in school management

    DERYA ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. CEVAT CELEP

  5. Okul öncesi eğitim kurumu yönetici ve öğretmenlerinin rehber öğretmenlerin rollerine ilişkin algılarının incelenmesi

    The examination of preschool administrators' and preschool teachers' perceptions about preschool counselors' roles

    SERVET KARDEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BERRİN AKMAN