Okul yönetiminde duygusal zeka ve dönüşümsel liderliğe ilişkin öğretmen algıları
Teacher perception about emotional intelligence and transformational leadership in school management
- Tez No: 229468
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVAT CELEP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Dönüşümsel Liderlik, Duygusal Zeka, Bar- on Duygusal Zeka Modeli, Transformational leadership, Emotional intelligence, Bar-On Emotional Intelligence Model
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Eğitim örgütleri insan merkezli ve hizmet üreten kurumlardır. İnsan ve hizmetin ağırlıklı olduğu eğitim örgütlerinin yönetiminde uygun ve tutarlı kararlar alınması, yöneticilerin yönetime ilişkin bilgi ve becerileri kadar duygularının farkında olmaları, kendilerini başkalarının yerine koymaları, kendilerinin ve başkalarının duygularını yönetmeleri yani duygusal zeka becerilerini kullanabilmeleriyle de ilgilidir. Bunun yanında yaşanan değişim hızında bir yön çizebilecek, örgütte ani ve etkili değişimi sağlayacak liderlere ihtiyaç duyulmaktadır. Okullarımızda etkin bir lider, öğretmenlerin ortak duygularını olumlu yöne toplayıp, zararlı duyguların yarattığı havayı ortadan kaldıran, okullarda günün ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak köklü değişimin, yani dönüşümün gerçekleşmesini sağlayan kişidir. Davranışları örgütün bütününü etkileyen yöneticilerin duygularının analizi ve yine yöneticinin duygusal atmosferi algılamasındaki yetenekleri yani duygusal zeka önem taşımaktadır.Bu araştırma ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine dayalı olarak okul yöneticilerinin dönüşümsel liderlik özelliklerini ve duygusal zekanın hangi boyutlarına sahip olduklarını belirleyerek aralarındaki ilişkiyi saptamayı amaçlamaktadır. Araştırma verisi Malatya ilindeki 20 resmi ilköğretim okulunda görev yapmakta olan 654 öğretmene uygulanan anketle elde edilmiştir. Duygusal zeka, Haifan Üniversitesi'nde çalışan Dr. Reuven Bar-On'un geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarını yaptığı Bar_On EQ anketi ile dönüşümsel liderlik ise Bernard Bass ve Bruce Avolio'nun MLQ anketinden yararlanılarak oluşturulmuştur. Anketin madde analizi, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapıldıktan sonra bulgular yorumlanmıştır. Araştırmaya katılan liderlerin duygusal zekayı oluşturan kişisel beceriler, kişiler arası beceriler, uyumluluk, stres yönetimi ve genel ruh durumu boyutları ile dönüşümsel liderliğin boyutları arasındaki ilişki öğretmen algıları doğrultusunda incelenmiştir. Elde edilen araştırma bulgularına göre ilköğretim okul müdürlerinin duygusal zekaya ilişkin öğretmen algıları cinsiyete, öğretmenlerin branş yada sınıf öğretmeni olmasına ve yönetici ile çalışma süresine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak öğretmenlerin yaşına, en son mezun oldukları okula ve öğretmenlik mesleğinde geçen süreye göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Diğer taraftan ilköğretim okul müdürlerinin dönüşümsel liderliğe ilişkin öğretmen algıları cinsiyete, öğretmenlerin branş yada sınıf öğretmeni olmasına göre anlamlı bir farklılık göstermemekteyken öğretmenlerin yaşına, en son mezun oldukları okula, öğretmenlik mesleğinde geçen süreye ve şu anki yöneticileriyle çalışma süresine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin duygusal zekaları, dönüşümsel liderliğe ilişkin görüşleri ile düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişki vermektedir. Dönüşümsel liderliğe ilişkin toplam varyansın %24'ü öğretmenlerin duygusal zeka puanları ile açıklandığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Educational organizations are human-oriented institutions which produce service. Making a suitable and consistent decision in the management of the educational organizations which have a certain emphasis on human and service is not only related to managers? knowledge and abilities about management , but also related to their being aware of their own emotions, putting themselves into someone else?s place, managing their and others? emotions, that is being able to use their emotioanal intelligence abilities. Additionally, there is a need for leaders who can draw a direction in the speed of change being lived, and make sudden and effective change. An effective leader in our schools is a person who collects teachers? common emotions into a positive environment, destroys the athmosphere which is created by harmful emotions, carries out radical changes, that is transformation, suitable for daily needs and expectations in the schools. The analysis of the emotions of the managers whose behaviors affect the whole organization and their ability in realizing the emotional athmosphere, that is emotional intelligence are also important.This research aims to determine school managers? transformational leadership abilities based on opinions of the teachers who work in the primary schools and which dimensions of the emotional intelligence the managers have, and to designate the relation between them. The research data is obtained by a questionnaire carried out with 654 teachers who work in 20 public primary schools in Malatya. While emotional intelligence is formed, Bar-on EQ questionnaire whose validity and reliability studies have been made by Dr. Reuven Bar-on from Haifan University has been benefited. Similarly, in the formation of the transformational leadership the MLQ of Bernard Bass and Bruce Avolio has been benefited. The findings have been interpreted after the item analysis and validity and reliability studies. The relation between transformational leadership dimensions and leaders? who are in the research personal abilities, interpersonal abilities, harmanoy, stress mangement and general psychological state dimensions has been investigated in the direction of teacher perception. According to the research findings gained, primary school managers? teacher perception related to emotional intelligence doesn?t show a menaingful diference according to gender, being a class or branch teacher, and working year with the manager, However, there is a menaingful difference according to teachers? age, the university they graduated last, how many years they have been teaching. While primary school managers? teacher perception related to transformational leadership doesn?t show a menaingful difference according to gender, being a class or branch teacher, there is a menaingful difference according to teachers? age, the university they graduated last, how many years they have been teaching and the working year with the present manager. Teachers? emotional inteligence has a low and meaningful relation with their opinions about transformational leadership. It can be said that 24% of the total variation related to transformational leadership have been explained with the teachers? emotional intelligence scores.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin duygusal zeka becerilerini okul yönetiminde kullanma düzeylerinin değerlendirilmesi (Balıkesir il örneği)
The evaluation of the emotional intelligence skills using levels on school administration of the administrators working on secondary school education
ANIL ÖZTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. İSMAİL ZENCİRCİ
- İlköğretim okulu müdürlerinin duygusal zeka ve öğretmenlerin iş doyum düzeyleri
Primary scholl principal's emotional intelligence and the job satisfaction level of teachers
ALEV TURANLI ÇAMSARI
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR N. TİMURCANDAY ÖZMEN
- İlk ve orta öğretim okullarındaki yöneticilerin duygusal zeka ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki (İstanbul Anadolu Yakası örneği)
Ilk ve orta öğretim okullarindaki yöneticilerin duygusal zeka ve problem çözme becerileri arasindaki ilişki (İstanbul Anadolu Yakasi örneği)
SELİM YERLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. MÜNEVVER ÖLÇÜM ÇETİN
- Özel okul yöneticilerinin sahip olduğu mindful liderlik becerileri üzerine nitel bir çalışma
A study on the mindful leadership skills of private school administrators
BAHAR ÜÇSULAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN TURAN
- Eğitim örgütlerinde farklılıkların yönetimi ve kültürel zekâ ile ilişkisinin incelenmesi
Diversity management and its relationship with cultural intelligence in educational organizations
ÖZNUR RENGİ
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER POLAT