Geri Dön

Rivayetlerin sıhhatinin tespitinde illet ve şâz olgusunun fonksiyonu

The function of ma?lul and shadhdh in determining authenticity of narrations

  1. Tez No: 227532
  2. Yazar: MUHİTTİN DÜZENLİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ ÜNAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 292

Özet

İllet ve Şâz kavramları sahîh hadisin tanımında zikredilen ve rivâyetin sıhhatini etki-leyen önemli kavramlar arasında sayılmaktadır. İllet ve şâz terimleri sahip oldukları bu önemlerine binaen henüz ikinci asrın sonlarında sistemleşmeye başlamış olduk-ça erken sayılabilecek bir dönemde hicrî ikinci asrın sonlarında müstakil eserler meydana getirilmiştir.Terim olarak klasik literatürde, ?sağlam bir haberin sıhhatine zarar verebilecek gizli bir sebep? şeklinde tanımlanan illet kavramının, ilgili literatür göz önüne alındığında, rivayetlerin sıhhatini etkileyebilecek her türlü kusur anlamına geldiği söylenebilir. Şâz kavramı da tanım itibariyle râvinin rivâyetinde tek kalması ve güvenilir râvinin kendisinden daha güvenilir bir râviye muhalefeti gibi farklı anlamlarda kullanılmıştır. Ancak bir rivâyetin şâz olarak nitelendirilebilmesi için söz konusu ?teferrüd? ve ?muhalefet?in birlikte bulunması gerektiği kanaatine varılmıştır.Sonuç olarak, illet kavramı niteliğine göre bazen hadisleri zayıf kılabilmekte bazen de uydurma olmalarına neden olan unsurlar arasında sayılmaktadır. İlletli olduğu söylenen rivâyetin başka kanallardan desteklenmesi ile en azından rivâyetin metni-nin tolere edilebildiği söylenebilir. İllet kavramı ?rivâyetlerde bulunan kusurlar? anlamına geldiği ve içeriğinde öznellik barındıran anlama ve yorumlama ile yakın ilişkili olduğu için illete yönelik farklı okumaların ve farklı görüşlerin olması da doğal karşılanmalıdır.

Özet (Çeviri)

The notions hidden ?defect? (illat) and ?irregular? (shadhdh) are considered among the significant constitutive parts of the definition of authentic hadith. Thanks to their significance, some specific scientific works were done about them at closing times of the second period after the Prophet?s death.Even if the notion ?illat? (defect) is defined as a hidden occasion or reason which is harmful for the authenticity of any narration in classical literature, it can refer to any defect in narrations. Whether it affects the authenticity of narration or not is a secondary issue. The notion ?shadhdh? is defined both as uniqueness or singularity of narrator in his narrative activity and inconsistency of any narrator with the other narrator(s) more reliable than him. However, it is a common opinion that a narra-tion can be named as ?shadhdh? only when there are the case of singularity and inconsistency in narrative activity.As a conclusion, illat (defect) can be a reason for the weakness or non-authenticity of any hadith. When this type of weak hadith is supported by other ways, then its text can be tolerated. Even if the notion ?illat? refers to ?defects in narrations?, it is in close relation with the concept ?interpretation and understanding?. This explains why the notion ?illat? is understood and interpreted differently in different times.

Benzer Tezler

  1. Hadislerin sıhhatini belirlemenin ictihâdî oluşu

    The role of ijtihad on determining of the authenticity of hadith narrations

    ABDULLAH KOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADİR GÜRLER

  2. Hadisin tespit ve değerlendirilmesinde anlama sorunu

    The understanding problem of the hadith text in the authentication and the evaluation process

    SALİH KESGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ ÜNAL

  3. Münavi'nin Suyuti'ye itirazları (Feyzu'l-Kadir'in altıncı cildi örneği)

    Munawi's objections against Suyuti (Faydu'l-Qadeer's sixth volume exclusively)

    LOKMAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ZEKERİYA GÜLER

  4. Süyûtî'nin ed-Dürrü'l-mensûr adlı tefsirinde Enfâl Sûresindeki Bedir Savaşı ile ilgili rivayetlerin tahrîc ve değerlendirmesi

    Explanation and evaluation of the Suyuti's narrations about the Battle of Badr in the Surat Anfal in his tafsir named ed-Durrul-mansur

    ŞEYMA NUR YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinBayburt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMDİ TÜRKOĞLU

  5. Zehebî'nin Mîzânü'l-i'tidâl'inde Kaderî râviler

    Qadari narrators in Mizan al-i'tidal by Al-Dhahabi

    MUHAMMED ALİ BÜYÜKSOYLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKERİYA GÜLER