Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerindeki sözvarlığı
The vocabulary in the text of Osman Cemal Kaygılı
- Tez No: 227531
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÖZBALCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 486
Özet
Sözvarlığı, bir dilin sözcüklerinin yanında, atasözleri, deyimler, kalıp sözler, terimler ve çeşitli anlatım kalıplarının oluşturduğu bir bütündür.Bir dilin sözvarlığının incelenmesi, o toplumun yaşam biçimi, dinî inançları, dünya görüşü kısacası maddi ve manevi kültürünün ortaya çıkması demektir. Sözvarlığı incelemeleri, yazılı ve sözlü ürünlerin taranması, kaydedilmesi ve değerlendirilmesi esasına dayanır. Bu çalışmada 1910-1945 yılları arasında ürünlerini veren Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerindeki sözvarlığı ögeleri tespit edilmiştir. Yazarın romanları, hikâyeleri ve piyesi üzerinde yapılan incelemeler, yazarın çağdaşlarına göre farklı bir sözvarlığı hazinesine sahip olduğunu göstermektedir. Osman Cemal Kaygılı, İstanbul'un sur dışında kalan semtlerini, kenar mahallelerini ve buralarda yaşayan sosyoekonomik ve sosyokültürel seviyesi sınırlı kişileri eserlerine malzeme olarak seçmiştir. Buna bağlı olarak, özellikle argo sözler, lâkaplar, terimler, İstanbul'un bazı semtlerinin adları yazarın sözvarlığını farklı kılan unsurlar arasındadır.Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerindeki sözvarlığını ortaya koyan bu çalışmayla, dönemin maddi ve manevi kültürü hakkında ipuçları yakalamak, ihmal edilmiş bir yazarın eserlerindeki sözcük gömüsünün ortaya çıkarılmasıyla Türkçenin sözvarlığına katkıda bulunmak amaçlanmıştır.Anahtar Sözcükler (5): Osman Cemal Kaygılı, sözvarlığı, atasözleri, terimler, lâkaplar.ÖZ[MANGIR (AKSU), Mediha]. [Osman Cemal Kaygılı'nın Eserlerindeki Sözvarlığı], [Doktora Tezi], Samsun, [2009].Sözvarlığı, bir dilin sözcüklerinin yanında, atasözleri, deyimler, kalıp sözler, terimler ve çeşitli anlatım kalıplarının oluşturduğu bir bütündür.Bir dilin sözvarlığının incelenmesi, o toplumun yaşam biçimi, dinî inançları, dünya görüşü kısacası maddi ve manevi kültürünün ortaya çıkması demektir. Sözvarlığı incelemeleri, yazılı ve sözlü ürünlerin taranması, kaydedilmesi ve değerlendirilmesi esasına dayanır. Bu çalışmada 1910-1945 yılları arasında ürünlerini veren Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerindeki sözvarlığı ögeleri tespit edilmiştir. Yazarın romanları, hikâyeleri ve piyesi üzerinde yapılan incelemeler, yazarın çağdaşlarına göre farklı bir sözvarlığı hazinesine sahip olduğunu göstermektedir. Osman Cemal Kaygılı, İstanbul'un sur dışında kalan semtlerini, kenar mahallelerini ve buralarda yaşayan sosyoekonomik ve sosyokültürel seviyesi sınırlı kişileri eserlerine malzeme olarak seçmiştir. Buna bağlı olarak, özellikle argo sözler, lâkaplar, terimler, İstanbul'un bazı semtlerinin adları yazarın sözvarlığını farklı kılan unsurlar arasındadır.Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerindeki sözvarlığını ortaya koyan bu çalışmayla, dönemin maddi ve manevi kültürü hakkında ipuçları yakalamak, ihmal edilmiş bir yazarın eserlerindeki sözcük gömüsünün ortaya çıkarılmasıyla Türkçenin sözvarlığına katkıda bulunmak amaçlanmıştır.Anahtar Sözcükler (5): Osman Cemal Kaygılı, sözvarlığı, atasözleri, terimler, lâkaplar.
Özet (Çeviri)
The vocabulary is a whole that is composed of proverbs, phrases, expressions, terms and verious structures of statement.An examination of a language?s vocabulary means to put forword the life style, the beliefs and philosopy of the society speaking the language. In other words, it deals with the material and moral culture of society. The study of vocabulary is based on the principle of surveillance, recording as well as evaluation of oral and written works. This study determined the vocabulary of works of Osman Cemal Kaygılı written in the period of 1910-1945. His novels, tales and plays indicates that his vocabulary was different from his contemporary writers. He has chosen suburbs and quarters located out of Istanbul?s city wall and socio-economic life of low level people. One result of his choose is slang language and suburban names of Istanbul in his works making his vocabulary different from his contemporiers.With this study, catching the hints of material and moral culture of period and exposing the vocabulary of neglected writer, it is aimed to contribute the vocabulary of Turkish.Key Words (5): Osman Cemal Kaygılı, vocabulary, proverbs, terms, expressions.
Benzer Tezler
- Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerinde istanbul
Istanbul in Osman Cemal Kaygılı?s works
ALİ YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK
- Osman Cemal Kaygılı'nın eserlerinde İstanbul folkloru
Istanbul folklore in Osman Cemal Kaygili's publications
BARIŞ AYDINDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ABDUKADİR EMEKSİZ
- Osman Cemal Kaygılı'nın hayatı, sanatı ve eserleri
Osman Cemal Kaygili,his artistry and his works
ERHAN AYHAN
- САБАХАТТИН АЛИНИН ӨМҮРҮ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫГЫ ЖАНА ӨРНӨКТҮҮ АҢГЕМЕЛЕРИНИН КЫРГЫЗЧА КОТОРМОСУ
Başlık çevirisi yok
ALİMAN BUZURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- Osman Cemal Kaygılı'nın romanlarında mizah
Humor in Osman Cemal Kaygılı's novels
EMRE FURKAN UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM DERELİ SALTIK