Osmanlı felsefe tarihi ve bilim tarihine materyalist bir bakış: Baha Tevfik
A materialist approach to history of Ottoman philosophy and science: Baha Tevfik
- Tez No: 228099
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GAZİ TOPDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu tez XIX. yüzyılda Osmanlı düşünce dünyasında gelişen materyalist düşünceye, tarihsel materyalist bir bakışın ürünüdür; özellikle Baha Tevfik'in çalışmaları ve bu çalışmaların içinde güzide bir yeri bulunan Madde ve Kuvvet adlı çevirisi etrafında yoğunlaşmıştır. Tezde tarihsel materyalizm teorisinin ?temel(altyapı)-üstyapı? kavramlaştırması kullanılmıştır. Temel-üstyapı kavramlaştırmasının ışığında, gerek Batı'da ve gerekse Türkiye'deki felsefe ve bilim tarihinin yazını eleştirilmiş; Osmanlı toplumsal düzenine, daha teknik bir terimle sosyal formasyonuna bir bütün olarak bakılarak felsefenin ve bilimin Osmanlı temelinin bir ürünü olduğu gösterilmeye çalışmıştır. Bu nedenle, XIX. yüzyıl Osmanlı materyalizminin de Osmanlı toplumunun temelinden ayrı düşünülemeyeceği ortaya çıkarılmıştır. Bu bağlamda, Türkiye'deki materyalizmin kendi düşünce köklerinden koparıldığında anlamsızlaştığı, Batı'da materyalizmi materyalizm haline getiren öğelerden uzaklaştığı görülmektedir. Son olarak felsefe ve bilim tarihinin George Sarton'un koyduğu başlangıç ilkelerine sahip çıkılarak ve tarihsel materyalist teori derinleştirilerek yeni baştan yazılması gerektiği iddia edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis is about Ottoman history of philosophy and Ottoman history of science, especially focused on the studies of Baha Tevfik and his famous translation named ?Madde ve Kuvvet?. Conceptualization is based on historical materialism and the thought of ?base-superstructure?. Firstly, literature about history of philosophy and science, not only in the West but also in Turkey, has been critisized; secondly it has been tried to demonstrate that philosophy and science emerged from base of the society and formated as means of organising social activity in superstructure. This materialistic thought has been applied for Ottoman philosopy and science. As a result, Ottoman thought cannot be alienate from base of the Ottoman?s society. In this context, if the materialism in Ottoman society is turned a blind eye to its social base, it becomes nonsense and is alienated to its attributes. Finally, it is claimed that philosophy and history of science must be re-written with re-adopting the beginning and original conceptions assumed by George Sarton and being more profound on historical materialism.
Benzer Tezler
- Gelenekle modernite arasındaki bir Meşrutiyet şeyhülislamı Musa Kazım Efendi (1861-1920)
A constitutional period şeyhülislam between tradition and modernity: Musa Kazım Efendi (1861-1920)
AHMET ŞAMİL GÜRER
- Philosophical movements in Ottoman intellectual life at the beginning of the 20th century and their ipmact on Young Turk's thought
Yirminci yüzyılın başlarında Osmanlı düşünce hayatındaki felsefi akımlar ve bunların Jön Türk fikriyatı üzerindeki etkisi
FATİH TAŞTAN
Doktora
İngilizce
2013
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN CEYLAN
- Ruh kavramı ve Osmanlı dönemi Türk düşüncesinde ruh telakkileri
The Idea of spirit and spirit perceptions in the Ottoman Turkish thought
İSMAİL AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ
- Salih Zeki Bey'in hayatı-eserleri, mantık ve matematik ilimlerine katkısı
The life of Salih Zeki Bey-his works, his contribution to logic and mathematical sciences
KEMAL BALTACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyografiHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT UYANIK
- Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziye'nin astronomi bölümünün transkripsiyonu ve incelenmesi
Transcription and analysis of the astronomy section of Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziye
FATİH AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Medeniyet ÜniversitesiBilim Tarihi ve Felsefesi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHAN GÜNEŞ