Tetraploid çok yıllık çavdarın (Secale montanum Guss.) (Zn=28) ileriki döllerinde tohum oluşumu ile meiosis bölünmenin ilişkisi ve mitoz bölünmenin incelenmesi
Study of mitosis and the relation between meiosis and the seed formation in the advanced generations of tetraploid perennial rye (Secale montanum Guss.) (Zn=28)
- Tez No: 23024
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAHABETTİN ELÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Ill ÖZET yüksek Lisans Tezi TETRAPLOID ÇOK YILLIK ÇAVDARIN (Secale montanum Guss.) (2n=28) İLERİKİ DÖLLERİNDE TOHUM OLUŞUMU İLE MEİOSİS BÖLÜNMENİN İLİŞKİSİ VE MÎTOZ BÖLÜNMENİN İNCELENMESİ AFSANEH ZAMIRITELEFONI Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Sahabettin ELÇİ 1992, Sayfa: 102 Jüri : Prof.Dr. Sahabettin ELÇİ : Prof.Dr. Gönül ALG AN : Prof. Dr. Hasan GÜLCAN Çalışmamızda diploid (2n=14) çok yıllık çavdar (Se cale montanum Guss.) ve kolkisin etkisi ile suni olarak elde edilen tetraploid (2n=28) çok yıllık çavdar (Secale montanum Guss.) in mitoz ve meiosis kromozomları incelen miş ve her iki materyalin bazı morfolojik özellikleri kar- şılaştırılmıştır. Mitoz bölünmenin incelenmesi için, bitkiden kök uç ları alınarak 16 saat Öf-monobromo-naftalin'de +4°C' de buz dolabında durduktan sonra, oda sıcaklığında (20-22 °C) gla- sial asetik asitte 30 dakika bekletilmiştir. Asitten çıkartılan kökler % 70'lik alkolde 2 defa beşer dakika tutularak, asitten yıkanmıştır, yıkanan kökler kullanana dek % 70'lik alkolde buzdolabında muhafaza edilmiştir. Daha sonra kullanmak istediğimiz kökler, üç defa, beşer dakika damıtık su ile yakınmıştır. Alkolden temizlenmiş kök uçları, etüvde 60°C'de 1 N HC1 içinde 12 dakika bekle tilerek hidroliz yapılmıştır. Kök uçları hidrolizden çı kartıldıktan sonra, Feulgen boyasında, oda sıcaklığında 1 saat süre ile boyanmıştır. Boyanan kök uçları 10 dakika damıtık suda bekletilmiştir. Yapılan bu işlemlerin sonunda kök uçlarından incelemek için preparatlar yapılmıştır. Yapılan gözlemlerin sonucuna göre, diploid çok yıllık çav darda kromozom sayısı 2n=14 olarak tespit edilmiştir. Her genomda iki kromozomda satelit bulunmuştur. Kromozom boyu 7.89 /um - 10.04 um arasında değişmiştir.IV Tetraploid çok yıllık çavdarda ise, kromozom sayı sının 2n=28 olduğu gözlenmiştir. Her hücrede satelitli 4 kromozom bulunmuştur. Kromozom boyu 7.91 fj.ra - 10.77 /um arasında değişiklik göstermiştir. Diploid ve tetraploid materyallerin karyotipleri arasında dikkati çeken bir farklılık bulunamamıştır. Ayrı ca, her iki materyalde sentromerler genelde submetasentrik durumda görülmüştür. Meiosis bölünmenin gözlemi için ise, çiçek tozu ana hücreleri boyanarak kullanılmıştır. Bu iş için başakçıklar sabahleyin saat 9-10 arası alınmış farmer [3 (alkol): l(glasial asetik asit)] da buzdolabında +4°C'ta bekletil miştir. Sonra bir damla % l'lik asetokarmin demir çivi üzerinde 10-15 saniye bekletilerek lam üzerine konulan çiçek tozu keselerinin üstüne damlatılmıştır. Sonra yapılan preparatlar incelenmiştir. Diploidlerde diakinez ve metafaz I devrelinde kro mozomlar genelde 7 bivalan şeklinde bulunarak meiosis bölünmenin muntazam olduğu görülmüştür. Bunun neticesi normal çiçek tozları meydana gelmiş, fertilite yüksek bulunmuştur. Tetraploid bitkide diakinez ve metafaz I devrele rinde çok değişik kromozom konf igürasyonlarına rastlanmış tır. Kromozomların multivalanlar meydana getirmesi ve bazı kromozomların düzensiz eşleşmesi meiosis 'in düzensiz sey retmesine sebep olmuştur. Bu düzensizlik neticesinde fer tilite düşmüş ve tohum tutma oranı azalmıştır. Tetraploid çok yıllık çavdar, morfolojik özellikler bakımından, diploid çok yıllık çavdar ile karşılaştırıl- mıştır. Ölçümlerin sonucunda tetraploid bitki, diploid bitkiye nazaran daha büyük değerlere ulaşmıştır. Diploid çok yıllık çavdarda yaprak boyu 19.49 cm, yaprak eni 5.8 mm, tetraploid çok yıllık çavdarda ise, yaprak boyu 28.85 cm, eni de 7.5 mm olarak ölçülmüştür. Diploidlerde stoma boyu 48.94 jum stoma eni ise, 10.99 /im olarak bulunmuştur. Bu değerlerin tetraploidlerde sırası ile, 71.35 /xm ve 15.69 fim olduğu belirlenmiştir. Çiçek tozlarının boy ölçümü diploidlerde 48.88 jum, tetraploidlerde 49.81 jum bulunmuştur. Çiçek tozlarının en ölçümü ise, diploidlerde 38.29 ıım tetraploidlerde 39.30 /um olarak kayd edilmiştir. Diploid bitkinin tohum boyu 7.85 mm, tetraploid bitkinin tohum boyunun ise, 11.15 mm olduğu bulunmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Çavdarda mitoz^bölünme, çavdarda meio sis bölünme, diploid çok yıllık çav dar, tetraploid çok yıllık çavdar.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Masters Thesis STUDY OF MITOSIS AND THE RELATION BETWEEN MEIOSIS AND THE SEED FORMATION IN THE ADVANCED GENERATIONS OF TETRAPLOID PERENNIAL RYE (Secale montanum Guss.) (2n=28) AFSANEH ZAMIRITELEFONI Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agronomy Supervisor: Prof.Dr. Sahabettin ELÇİ 1992, Page: 102 Jury: Prof.Dr. Sahabettin ELÇİ : Prof.Dr. Gönül ALGAK : Prof.Dr. Hasan GULCAN In our study we have examined the mitosis and meiosis chromosomes of the diploid (2n=14) perennial rye (Secale montanum Guss.) and tetraploid (2n=28) perennial rye (Secale montanum Guss.) obtained artificially by the treatment of colchicine and some morphological chracteristics of the both materials have been compared by each other. To examine the mitosis, the root tips ob tained from the plant have been kept firstly in ÖC- monobromo-naphthalene for 16 hours in a refrigerator at +4°C and then for 30 minutes in glacial asetic acid at normal room temperature (20°-22°C). The roots taken out of the acid have treated twice for 5 minutes in 70 % alcohol for acid decontamination. The decontaminated roots have been kept in 70 % alcohol in the refrigerator till they have been used. Later on the roots which we want to use have been washed 3 times each being 5 minutes with distilled water. The roots decontaminated from the alcohol have been hydrolysed by keeping them in 1 N HC1 for 12 minutes at 60°C. The roots have been stained by Feulgen stain for one hour at room temperature after taken out of the hydrolysis. The stained root tips immersed in distiled water for 10 minutes. At the end of these processes, microscopic slides have been prepared from the root tips in order to be examined. At the end of the examinations, chromosome number in diploid perennial rye (Secale montanum Guss.) has been determined as 2n=14. Satellites have been determined on two chromosomes in each genom. The chromosome dimensions have changed between 7.89 (jm- 10.04 jum.VI Chromosome number has been determined as 2n=28 in tetraploid perennial rye (Secale montanum Guss.). In each cell 4 chromosomes with satellite has been observed. Chro mosome dimensions have changed between 7.91 ju.m-10.77 jum. No considerable difference, between the karyotypes of the diploid and tetraploid materials, has been observed. Furthermore, in both materials the centromeres have been generally observed in submetacentric position. For observation of the meiosis stained pollen mother cells have been used. For this process the ears have been picked up between 9-10 AM and kept in the refrigerator being in the farmer [3 (alcohol): l(glacial acetic acid)]. Later on, 1 drop of 1 % acetocarmine, being kept on an iron pin for 10-15 seconds, has been droped to the anther. Later on the prepared slides have been observed. In diploids, the chromosomes at the diakinesis and metaphase I have being observed generally as 7 bivalents. The meiosis has been in normal appearance. As a result of this, normal pollen grains have been produced and high fertility has been determined. In the tetraploid plant various chromosome configurations have been observed at diakinesis and metaphase I. Formation of multivalents and irregular pairing of the chromosomes caused irregularity at meiosis. Due to this irregularity the fertilization has decreased and seed setting rate has reduced. Tetraploid perennial rye (Secale montanum Guss.) has been compared with the diploid perenniail rye (Secale montanum Guss.) from the view point of morphological chracteristics. According to the measurements tetraploid plant has reached to higher values than the diploid plants. While the leaf length of the diploid perennial rye (Secale montanum Guss.) has been measured 19.49 cm and width 5.8 mm the leaf length of the tetraploid perennial rye (Secale montanum Guss.) has been measured 28.85 cm and width 7.5 mm. Stoma length of diploids have been determined 48.94 /urn and width 10.99 urn. These values has been determined as 71.35 i*m and 15.69 nm respectively in tetraploids. Length of pollen grains has been determined 48.88 fim in diploids and 49.81 /m 'in tetraploids. Width of the pollens have been measured 38.29 pm for diploids and 39.30 /um for tetrap loids. The seed length of the diploid plant has been determined 7.85 mm while this length of the tetraploid plant has been 11.15 mm. KEY WORDS: Mitosis in rye, meiosis in rye, diploid peren nial rye, tetraploid perennial rye.
Benzer Tezler
- Diploid çok yıllık çavdardan (secale montanum guss.) tetroploid çok yıllık çavdar elde edilmesi imkanları ve bu bitkilerde mitoz, mayoz kromozomlar ile bazı morfolojik özelliklerin mukayesesi
Possibilities of obtaining fetraploid perennial rye from diploid perennial rye (scale montanum guss) and comparison of mitotic meiotic chromosomes and some morphological characteristics of these plants
BELMA ASLIM
- Çok yıllık diploid çavdar (Secale montanum Guss.) bitkilerinden yapay tetraploidlerinin elde edilmesi ve bunların bazı sitolojik ve morfolojik özelliklerinin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
İLKNUR ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİM SAĞSÖZ
- Ginogenik Allium tuberosum L. bitkilerinin karakterizasyonu
Characterization of gynogenic Allium tuberosum L. plants
DOĞUŞCAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoteknolojiEge ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN ÇAKIR AYDEMİR
PROF. DR. ALİ RAMAZAN ALAN
- Adi yonca (Medicago sativa L.) ekotip ve çeşitlerinde DNA, protein, çekirdek analizi ve kromozom sayımıyla genetik çeşitliliğin belirlenmesi
Determination of genetic diversity of alfalfa (Medicago sativa L.) ecotype and diversity by DNA, protein, nucleus analysis and chromosome
BÜŞRA YAZICILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyoteknolojiErzurum Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL BEZİRGANOĞLU