Psikolojik danışman adaylarının yardım etme stilleri
Candidate psychological counselors' helping skills
- Tez No: 231475
- Danışmanlar: PROF. DR. FİDAN KORKUT OWEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel/duygusal stil, yardım etme stili, Tercih Edilen Bilişsel Stiller Envanteri, psikolojik danışma ve rehberlik dördüncü sınıf öğrencileri, psikolojik danışman eğitimi, Cognitive/Emotional Style, helping style, Preference Inventory for Cognitive Styles (PICS), psychological counseling and guidance fourth year students, counselor education
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu araştırmada psikolojik danışma ve rehberlik dördüncü sınıf öğrencilerinin düşünme/yardım etme stillerinin nasıl bir örüntü gösterdiği incelenmiştir. Bu amaçla öncelikle Tercih Edilen Bilişsel Stiller Envanteri (TEBSE-PICS) uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ardından Psikolojik danışma ve rehberlik dördüncü sınıf öğrencilerinin tercih ettikleri bilişsel stiller ile cinsiyet, lisans eğitimleri boyunca vurgulanan yaklaşımlar, öğrencilerin rahat uygulayabileceklerini düşündükleri yaklaşımlar, kendilerine yakın hissettikleri teknikler ve serbest zamanlarında yapmayı tercih ettikleri etkinlikler değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır.Uyarlama çalışması araştırmanın birinci bölümünde yapılmıştır. Katılımcılarını 2006?2007 öğretim yılı Bahar Döneminde Hacettepe, Ankara, Gazi Üniversitelerinde eşit ağırlık puanıyla öğrenci alan Psikoloji, Sosyal Hizmetler, Sınıf Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Sağlık İdaresi, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Bilgisayar Öğretimi ve Teknolojileri Eğitimi bölümlerinde öğrenim gören 490 kız, 235 erkek olmak üzere, toplam 725 öğrenci oluşturmuştur. Tarama çalışması ise araştırmanın ikinci bölümünde yapılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünü 2007?2008 yıllarında Güz Döneminde son sınıfı olan üniversitelerdeki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı öğrencileri oluşturmaktadır. Dolayısıyla araştırma kapsamını Hacettepe, Ankara, Gazi, Mersin, Sakarya, Pamukkale, Dokuz Eylül, Selçuk, Atatürk, Karadeniz Teknik, İnönü, Marmara, Uludağ, İstanbul, Ege, Çukurova, Boğaziçi, Abant İzzet Baysal, Ondokuz Mayıs üniversitelerinde Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalında okuyan 397 kız, 316 erkek toplam 713 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmuştur.Araştırmada uyarlanan TEBSE'nin Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı duyusal devinimsel alt ölçeği için .58; somut alt ölçeği için .58; soyut alt ölçeği için .69 ve diyalektik/sistemik alt ölçeği için .64 bulunmuştur. Test tekrar test güvenirlik katsayısı duyusal devinimsel alt ölçeği için .70; somut durumsal alt ölçeği için .80; soyut alt ölçeği için .70 ve diyalektik/sistemik alt ölçeği için .64 bulunmuştur. Yapı geçerliği için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Geçerlik çalışmaları kapsamında yapılan açımlayıcı faktör analizinde ölçek için dört boyutlu yapı elde edilmiştir. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde dört faktörlü yapı sınanmış ve sınanan modelin oldukça iyi uyum indekslerine sahip olduğu saptanmıştır. Buna göre, Duyusal Devinimsel alt boyutunda 6; Somut Durumsal alt boyutunda 6; Soyut alt boyutunda 8 ve Diyalektik Sistemik alt boyutunda 8 madde yer almaktadır.Tarama çalışmasında, bağımsız ve bağımlı değişkenlerin birden çok olması sebebiyle, çok faktörlü çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) uygulanmıştır. Uygulanan çok faktörlü çok değişkenli varyans analizi deseninde sadece ana etkiler incelenmiş, modelin bağımsız değişken sayısı fazla olması sebebiyle, etkileşimler modele dahil edilmemiştir. Çok değişkenli varyans analizi öncelikle tüm bağımlı değişkenler için bir varyans testi yapmaktadır. Bu test için Wilk's Lambda değerinin anlamlılık düzeyi göz önüne alınmıştır. Araştırma bulguları şöyledir:1)Psikolojik danışma ve rehberlik dördüncü sınıf öğrencilerinin tercih ettikleri bilişsel stil ile cinsiyet ve yakın hissedilen 2 değişkenleri arasında anlamlı farklılık vardır. Kızların diyalektik sistemik stili ve somut durumsal stili erkeklerden daha fazla kullandıkları görülmektedir.2)Somut hikâye güvengenlik kullananların yani, yakın hissedilen etkinlikler 2'yi kullananların, somut durumsal, diyalektik sistemik ve soyut stilleri ölçen boyutlardan daha yüksek puan aldıkları görülmüştür.3)PDR öğrencileri ile diğer eşit ağırlık puanıyla öğrenci alan bölüm öğrencileri arasında ddtop, stop ve dstop değişkenleri üzerinde anlamlı farklar bulunmuştur. Sdtop değişkeni açısından ise, anlamlı farklılık bulunmamıştır. PDR öğrencilerinin duyusal devinimsel ve diyalektik sistemik stilleri diğer EA öğrencilerinden daha az kullandıkları söylenebilir. Bununla birlikte, PDR öğrencilerinin Soyut stili diğer EA öğrencilerinden daha fazla kullandığı bulunmuştur.Araştırmadan elde edilen bulguların tartışması ve yorumu yapılmıştır. Bu doğrultuda ilerdeki uygulama ve araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study sought to (1) establish the psychometric qualities of the Turkish adaptation of the Preference Inventory for Cognitive Styles PICS by Barrio (2006), (2) to utilized this instrument in the investigation of the cognitive styles of 4th year Turkish university students psychological guidance and counseling and (3) to compare the cognitive style of counseling students with those from related areas as identified by the Turkish university placement examination. The purpose of this study was to examine the cognitive/helping style of 4th year university students majoring in psychological counseling and guidance. This study utilized the PICS which was adapted for use with a Turkish sample. The cognitive styles of 4th year psychological counseling and guidance students were examined in light of five secondary variables; (a) theories most frequently emphasized during their undergraduate education, (b) approaches they perceive as easy to apply, (c) techniques they perceive as easy to use, (d) their gender and (e) their leisure time activities. Finally, the cognitive styles of these students were compared with the cognitive styles of students from other areas.The first phase of this study involved translation into Turkish and adaptation of the research instrument developed by Barrio (2006). Participants of the study were students from Hacettepe, Gazi and Ankara Universities studying psychology, social work, elementary education, early childhood education, health administration, child development and education; computer education and instructional technologies. Participants were a total of 725 students (490 female and 235 male) who were given the surveys during the Spring semester of 2006-2007. The second phase involved a survey study with a sample of 713 (397 females and 316 males) 4th year students majoring in psychological counseling and guidance. The students were from Hacettepe, Ankara, Gazi, Mersin, Sakarya, Pamukkale, Dokuz Eylül, Selçuk, Atatürk, Karadeniz Teknik, İnönü, Marmara, Uludağ, İstanbul, Ege, Çukurova, Boğaziçi, Abant İzzet Baysal and Ondokuz Mayıs Universities.Internal consistency reliability was assessed by computing Cronbach?s alpha coefficients for the form administered to the 725 participants during phase 1. The resulting coefficients were .58 for the sensory-motor style; .58 for the concrete style; 69 for formal style, and .64 for the dialectic-systemic style. Test-re-test reliability coefficients (four week interval) were; .70 for the sensory-motor style; .80 for the concrete style; .70 for formal style, and .64 for the dialectic-systemic style. Exploratory and confirmatory factor analysis procedures were used to test for construct validity for the PICS?. The factor analysis revealed four factors. It also showed that the model had high fit indices. The sensory-motor factor had six items, concrete situational had six, formal had eight and dialectic-systematic factor had eight items.In this survey study, since there were multiple independent and outcome variables, multivariate analysis of variance (MANOVA) was used for data analysis. Likewise, since there were multiple independent variables, only main effects were included in the MANOVA models. Thus, no interactions were examined. Wilk?s Lambda was utilized for significance testing. The following were the results:1) There was a significant relationship between fourth year counseling students? gender and two of the preferred techniques (concrete story, assertiveness training). Female students reported using concrete situational style and dialectic-systemic style more than their male peers.2) Those who favored concrete stories and assertiveness training (2nd group of preferred activities/techniques) scored higher on concrete-situational, dialectic-systemic and formal dimensions.3) There were significant differences between counseling students? scores on sensory-motor, formal and dialectic-systemic dimensions and those of students from other areas. No significant differences were found concerning students? scores on the concrete-situational dimension. Counseling students were less likely to use sensory-motor and dialectic-systemic styles than their peers from other areas of study. On the other hand, counseling students were more likely to use the formal style than students in other fields.Findings, implication of the results and directions for future research were discussed.
Benzer Tezler
- Psikolojik danışman adaylarının özyeterlik düzeylerinin ve kişilik özelliklerinin temel psikolojik danışma becerilerine ilişkin yeterlik düzeyi ile arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relationships between self-efficacy levels and personality characteristics of psychological counselors candidates and level of basic counseling skills
BÜŞRA EMÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA SELDA ÖZ SOYSAL
- Psikolojik danışman adaylarının mesleğe ilişkin kişisel eğilimleri ile psikolojik danışma öz-yeterlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An examination of the relationships between professional dispositions and counseling self-efficacy levels of counselor trainees
ERKAN YAĞIZ KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL MEYDAN
- Psikolojik danışma öz-yeterliği: Psikolojik danışman adaylarında süpervizyon yaşantıları ve bilişsel esnekliğin rolü
Psychological counseling self-efficacy: Experiences of supervision and the role of cognitive flexibility in psychological counselor candidates
ZEYNEP AZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE İREM ÖZTEKE KOZAN
- Bireyle psikolojik danışma uygulamasında Mikro Beceri Süpervizyon Modeli'nin etkililiğinin incelenmesi: Ege Üniversitesi örneği
Examining the effectiveness of Microcounseling Supervision Model in individual counseling practice: The example of Ege University
BETÜL MEYDAN
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN DOĞAN
- Psikolojik danışman adaylarının psikolojik yardım almaya ilişkin tutumları
Psychological help seeking attitudes of psychological counselor candidates
KÜBRA ÇİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM HASKAN AVCI