Sürrealist düşüncenin modernizm bağlamında heykel sanatına yansıması
The reflection of the surrealist thought on the art of sculpture in the context of modernism
- Tez No: 231755
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. AYLA AKSUNGUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Heykel Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Modernizm olarak adlandırılan dönemin en önemli devrimlerinden biri kuşkusuzinsanın din ahlakının dogmalarından sıyrılarak kendisini deşifre edilecek bir metin gibi görüp tüm yanlarıyla incelemesine, kabullenmesine ve iç dünyasının karmaşık yapısına, düş alemine ve bilinçaltının verilerine daha analitik yaklaşmasına imkan veren koşulları yaratmış olmasıdır. XIX.yüzyılın insanın yaşam düzenini kökten değişime uğratan olguları sonucunda oluşan bunalıma sanatta Romantizm ile başlayan başkaldırı, günlük hayatın mekanik bir işleyiş kazanan yüzeysel hali ve gündelik sorumluluklar altında ezilip ruhsuzlaşan insanın durumuna karşı öznelliği,iç dünyanın sınırsız zenginliğini,düş ve melankoliyi yüceltmiştir. İnsanı esir eden sistemin dışına çıkmak isteği, zihnin; maddi gerçekliğin ötesine geçmek arzusunu körüklemiş ve gerçekten kaçış isteği ilk olarak şairleri düş ve sanrı dolu iç dünyalarında doğaüstü imgeler üretmeye itmiştir. Gerçek ile düşün içiçe geçtiği, insan ruhunun karanlık yanlarını da sergileyen geniş kapsamlı bir bilinç anlayışı, sanat alanında; fantastik mekanlar, sürreel varlıklar ve olaylar üreten özgür bir imgelemin dışavurumu olarak, XX.yüzyılın başlarına dek daha derinden ve deneysel ilerlerken ve sürreel bir dünyanın haberciliğini yapan öncü sanatçılar sanat çevresi içinde `lanetlenmiş ozanlar' olarak anılırken, XX.yüzyıl başlarındaki durum ve gelişen sosyal bilimler, bilincin tüm katmanlarıyla irdelenmesini ve yansıtılmasını savunarak ortaya çıkan Sürrealizm akımı çerçevesinde en çok önem verilen unsur olmuştur.Sürrealist düşünce, XX.yüzyılın psikoloji ve sosyoloji alanındaki keşiflerini de kullanarak, gerçek kavramının sınırlarını genişleten, XIX.yüzyıl duyarlılığının temkinli bir şekilde sanatın alanına soktuğu gündelik hayatın ve sıradan nesnelerin şiirselliği, çirkinin güzelliği,iç dünyanın dış dünyayı şekillendirmesi ve metafor gibi kavramların yapıtlar bağlamında doruk noktasına ulaştığı bir yapıdadır. Sürrealizm tüm sanatsal disiplinlerde, dünyayı ve nesnelerini insanlaştıran, nesnelere psikolojik işlevler yükleyen ve sıradan şeylerde şiirsellik bulan bir akımdır.Kapitalist sistemin getirdiği değer değişimleri, herşeyi kısa zamanda eskiye, gözden düşmüş şeylere çevirmekte ve giderek içine kapanan insan çareyi çevresini kendileştirmeye çalışmakta, etrafını nesnelerle doldurmakta, kişisel tarihine özgü yığınlar oluşturmakta bulmuştur. Modernizmin nesne fetişinden Sürrealistler kendi başkaldırılarını yaratmışlardır : insanın şeyleşmesi - şeylerin insanın arzularını yansıtarak insanlaşması döngüsü ve gözden düşüp bir kenara atılan şeyler ile değersizleşen insan hayatı arasında yakaladıkları lirik bağlantı, onları nesnelere ve eşyalara şiirsellikle yaklaşmaya itmiş ve akımın XX.yüzyıl sanatına en büyük katkısı olan `Sürrealist Obje' doğmuştur.Psikolojik metaforuna göre dönüştürülen, deforme edilen, pratik işlevinden ayrılarak sembolik işlevini taşıyan obje, modern heykel sanatına yeni bir boyut kazandırmıştır.Bağlamından kopartılarak kavramsallaşan ve iç dünyanın dış dünyaya yansımasına araçlık eden şiirsel objeyi yaratan Sürrealist düşünce,1960 sonrası sanatında da birey ve toplum psikolojisi ile ilgilenen bazı sanatçıların yapıtlarının temelini oluşturur.ANAHTAR KELİMELER: Modernizm, İçe dönüş, Şiirsel, Sürrealist , NesneSÜRREALİST DÜŞÜNCENİN MODERNİZM BAĞLAMINDA HEYKEL SANATINA YANSIMASIFULYA ASYALIÖZETModernizm olarak adlandırılan dönemin en önemli devrimlerinden biri kuşkusuzinsanın din ahlakının dogmalarından sıyrılarak kendisini deşifre edilecek bir metin gibi görüp tüm yanlarıyla incelemesine, kabullenmesine ve iç dünyasının karmaşık yapısına, düş alemine ve bilinçaltının verilerine daha analitik yaklaşmasına imkan veren koşulları yaratmış olmasıdır. XIX.yüzyılın insanın yaşam düzenini kökten değişime uğratan olguları sonucunda oluşan bunalıma sanatta Romantizm ile başlayan başkaldırı, günlük hayatın mekanik bir işleyiş kazanan yüzeysel hali ve gündelik sorumluluklar altında ezilip ruhsuzlaşan insanın durumuna karşı öznelliği,iç dünyanın sınırsız zenginliğini,düş ve melankoliyi yüceltmiştir. İnsanı esir eden sistemin dışına çıkmak isteği, zihnin; maddi gerçekliğin ötesine geçmek arzusunu körüklemiş ve gerçekten kaçış isteği ilk olarak şairleri düş ve sanrı dolu iç dünyalarında doğaüstü imgeler üretmeye itmiştir. Gerçek ile düşün içiçe geçtiği, insan ruhunun karanlık yanlarını da sergileyen geniş kapsamlı bir bilinç anlayışı, sanat alanında; fantastik mekanlar, sürreel varlıklar ve olaylar üreten özgür bir imgelemin dışavurumu olarak, XX.yüzyılın başlarına dek daha derinden ve deneysel ilerlerken ve sürreel bir dünyanın haberciliğini yapan öncü sanatçılar sanat çevresi içinde `lanetlenmiş ozanlar' olarak anılırken, XX.yüzyıl başlarındaki durum ve gelişen sosyal bilimler, bilincin tüm katmanlarıyla irdelenmesini ve yansıtılmasını savunarak ortaya çıkan Sürrealizm akımı çerçevesinde en çok önem verilen unsur olmuştur.Sürrealist düşünce, XX.yüzyılın psikoloji ve sosyoloji alanındaki keşiflerini de kullanarak, gerçek kavramının sınırlarını genişleten, XIX.yüzyıl duyarlılığının temkinli bir şekilde sanatın alanına soktuğu gündelik hayatın ve sıradan nesnelerin şiirselliği, çirkinin güzelliği,iç dünyanın dış dünyayı şekillendirmesi ve metafor gibi kavramların yapıtlar bağlamında doruk noktasına ulaştığı bir yapıdadır. Sürrealizm tüm sanatsal disiplinlerde, dünyayı ve nesnelerini insanlaştıran, nesnelere psikolojik işlevler yükleyen ve sıradan şeylerde şiirsellik bulan bir akımdır.Kapitalist sistemin getirdiği değer değişimleri, herşeyi kısa zamanda eskiye, gözden düşmüş şeylere çevirmekte ve giderek içine kapanan insan çareyi çevresini kendileştirmeye çalışmakta, etrafını nesnelerle doldurmakta, kişisel tarihine özgü yığınlar oluşturmakta bulmuştur. Modernizmin nesne fetişinden Sürrealistler kendi başkaldırılarını yaratmışlardır : insanın şeyleşmesi - şeylerin insanın arzularını yansıtarak insanlaşması döngüsü ve gözden düşüp bir kenara atılan şeyler ile değersizleşen insan hayatı arasında yakaladıkları lirik bağlantı, onları nesnelere ve eşyalara şiirsellikle yaklaşmaya itmiş ve akımın XX.yüzyıl sanatına en büyük katkısı olan `Sürrealist Obje' doğmuştur.Psikolojik metaforuna göre dönüştürülen, deforme edilen, pratik işlevinden ayrılarak sembolik işlevini taşıyan obje, modern heykel sanatına yeni bir boyut kazandırmıştır.Bağlamından kopartılarak kavramsallaşan ve iç dünyanın dış dünyaya yansımasına araçlık eden şiirsel objeyi yaratan Sürrealist düşünce,1960 sonrası sanatında da birey ve toplum psikolojisi ile ilgilenen bazı sanatçıların yapıtlarının temelini oluşturur.ANAHTAR KELİMELER: Modernizm, İçe dönüş, Şiirsel, Sürrealist , Nesne
Özet (Çeviri)
One of the most important outcomes of the period called modernism is that it has created appropriate conditions which enable people to get free of the religious dogmas, to see themselves as a text to be decoded, to examine and to accept themselves, and to approach their complex inner world, imaginary space and subconscious more analytically. The rebellious tendency started in art with Romanticism as a reaction against the depression which came out of the 19th century?s phenomena radically changed human?s life order. This tendency belittled humans? soullessness and superficiality resulting from the mechanical daily life and responsibilities, and it glorified subjectivity, limitless richness of imagination and melancholy. The willingness to get out of the system capturing humans triggered humans? minds to go beyond the reality and encouraged the poets to create supernatural images in their inner world which is full of imagination and delusion. A comprehensive conscious conception merging the reality and imagination together and displaying dark side of the human soul had progressed in a very deep and experimental manner until the beginning of the 20th century as the expression of a free imagination producing fantastic spaces and surreal existences and instances in art. Pioneer artists of the surreal world were called `cursed poets? at those times. By the beginning of the 20th century, the existing conjuncture and developing social sciences supported the idea of examining and reflecting all segments of conscious. Then, this idea became the most important constituent in the Surrealist movement.Surrealism uses the 20th century?s discoveries in the fields of psychology and sociology, and extends the borders of reality. Within the framework of surrealist movement, some concepts have been peaked in art, including poetry of the daily life and ordinary objects both of which put into the artistic area by the 19th century?s sensitivity, beauty of the ugliness, power of the inner world over external, and metaphor. Surrealism is a movement which humanizes the world and all objects, ascribes psychological meanings to objects and finds poetry in ordinary things in all artistic disciplines. Value changes, which are natural results of the capitalist system, make everything old and démodé in a very short time. In this context, all humans who are becoming more and more introverted try to make their environment a part of their `self?, fill objects around them and create object masses peculiar to their personal histories. Surrealists created their rebel from the object fetishism of modernism. Namely, the cycle between the thing-zation of human and the humanization of objects by mirroring human desires the lyric connection surrealists found between the démodé objects and the depreciating human life pushed surrealists to approach objects and goods with poetry. Thus, their most important contribution to the 20th art, which is `Surrealist Object?, stemmed.The object which is transformed, deformed and bestowed a symbolic function by getting free of its practical function has enabled modern sculpture art to acquire a new dimension. Surrealist thinking, which created the poetic object having been conceptualized by being departed from its context and seen as a reflector from the inner world onto external, constitutes the basis of works of some artists who are interested in both personal and social psychology after the 1960s.KEYWORDS : Modernism , İntroversion , Poetic, Surrealist, Object
Benzer Tezler
- Fotoğraf sanatında tekinsizlik: Roger Ballen fotoğrafları üzerine bir inceleme
The uncanny in photograpy art: A review on Roger Ballen photographs
EREN GÖRGÜLÜ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2020
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ODABAŞ
- Criticality of the embodied mind within spatial experiences
Bedenleşen zihnin mekansal deneyimler yoluyla eleştirelliği
BİLGE CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK
- Yirminci yüzyıl resminde anlam eleştirisi
Meaning criticism of 20. century painting
MEHMET ERTUĞRUL TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
İletişim BilimleriKocaeli Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REŞAT BAŞAR
- William Faulkner's modernist and surrealist dialogues with the unconscious
William Faulkner'ın bilindışı'yla modernist ve surrealist söyleşileri
İREM KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Amerikan Kültürü ve Edebiyatıİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİ BİLGİN TEKİN
- La recepción de la poesia de Antonio Machado desde el punto de vista del 'yo poético' y la 'temporalidad' en el siglo XX
Antonio Machado'nun şiirlerinde 'şiirsel ben' ve 'zamansallık' kavramlarının XX: Yüzyıl boyunca alımlanması
OLCAY ÖZTUNALI
Doktora
İspanyolca
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUKADDER YAYCIOĞLU