Mekkî sureler bağlamında Kur'an'da infak-zekat ilişkisi
Expenditure (infak) and alms (zakat) relations in the Qur'an in the context of mekka suras
- Tez No: 234767
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF IŞICIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 336
Özet
Mekkî ve Medenî dönemde nazil olan ayetlerde yaklaşık 200-250'ye yakın ayetin infak ve zekatla ilgili olduğu görülmektedir. Yaklaşık 87-90 surenin Mekke'de nazil olduğu bilgisinden hareketle bu dönemde nazil olan ayetlerde yer alan doğrudan veya dolaylı infak ve zekata delalet eden ayetlerin sayısının azımsanmayacak oranda olduğu bir gerçektir.Kur'an'ın mesajının doğru anlaşılabilmesinin ön şartı, cahiliye dönemi Mekke halkının yaşantılarına dair malumatların bilinmesidir. Bundan ötürü çalışmamızın giriş bölümünde İslam öncesi Arap toplumunun ticarî, iktisadî ve sosyal yapısı ana başlıklar halinde incelenmiştir.Birinci bölümde, Hz. Peygamber'den önceki Peygamberler döneminde infak-zekat ile ilgili tavsiye ve uygulama niteliğindeki ayetlerin tespiti, Kur'an'ın infak ve zekat ile ilgili va'z ettiği hükümlerin daha iyi anlaşılabilmesi ve bu hükümlerin tarihten o güne kadar geçirdiği aşamaların neler olduğu konusunu açığa çıkarmaktadır. Bu amaç güdülerek Kur'an'da geçen peygamberlerden bir kısmının anlatıldığı sureler ve ayetler üzerinde duruldu. Zikredilen peygamberler döneminde infak ve zekata dair ayetlerin tahlili yapılmıştır. Özellikle İsrail oğulları peygamberlerinden olan Musa (a.s.) ve İsa (a.s.) dönemlerinin anlatıldığı ayetler üzerinde durulurken, Tevrat ve İncil nüshalarına başvurulup bunların Kur'an'da verilen bilgilerle mukayesesi yapılmıştır.İkinci bölümde ayetlerin indiği dönem esas alınarak bi'setin ilk yıllarında nazil olan ayetlerde yer alan ve infak olgusuna işaret eden it'am, ikram ve i'ta gibi kavramlar üzerinde durulmuştur. Bu kavramların infakın bir alt yapısını ve başlangıcını oluşturduğu görülmektedir.Üçüncü bölümde peygamberliğin 5. yılı ile 10. yılının ortalarına kadar nazil olan ayetlerde zikredilen infak ve zekat kavramlarının yanı sıra tasadduk ve ihsan kavramlarının üzerinde de durulmuştur. İnfak kavramının zekat lafzıyla aynı zaman diliminde Kur'an'da yer alması ve aralarındaki ilişkinin ne olduğu hususu da incelenmiştir. Hususiyetle zekat kavramının Mekkî ayetler bağlamında hangi anlamları kuşatabileceği konuları üzerinde yoğunlaşılmıştır. Aynı zamanda nisabı ve miktarı belirlenmeyen bir zekat gerçeğinin tespiti yapılmıştır.Dördüncü bölümde Kur'an'ın, Mekkî dönemin sonlarına doğru -bi'setin 10. yılı ile 13. yılı arası- üzerinde durduğu îta, hak, afv ve infak kavramlarının hangi anlamları kuşattığı erken dönemde kaleme alınan tefsir ve lügat kitapları dikkate alınarak incelenmiştir. Mecburî infakın temellerinin Mekkî son dönem ayetlerinde atıldığına vurgu yapılmıştır. Medine döneminde Hz. Muhammed (s.a.v.) tarafından kurumsallaştırılacak olan zekatın alt yapısının Mekkî dönemde nazil olan ayetlerle oluşturulduğu hususuna özellikle vurgu yapıldı. İnfakın zıddı olan kavramlardan iki ana kavram (israf-katr) ayetler ışığında incelenmiştir. Zekat dışı infaka delalet eden afv kavramının infakın bütün yönlerini kapsadığı, zekat verecek konuma gelemeyen fertlerin yapacakları infaka bir kapı araladığı tespit edilmiştir. Kur'an'ın olağanüstü şartlarda zekata ilave olarak ?afv? müessesesini gündeme soktuğu, bunu da çok beliğ bir lafız olan ?afv? ile ortaya koyduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Expenditure(Infak) and Alms (Zekat) Relations in The Qur?an in the Context of Mecca SurasIt has examined that the Qur?anic verses have come down during the Mecca and Medinan period concerned with expenditure(infak) and alms(zekat) that cosist of approximately between 200 and 250 verses. Staring from it is about between 87 and 90 suras have been gone down in city of Mecca, it is true that there were many verses related to directly or indirectly expenditure and alms in the verses which come down Mecca period.Prerequisite of the real understanding of Qur?anic message, it is known about the data life of Mecca?s people during the ignorant time, before Islam. For that reason, In the Itroduction chapter, ıt has been discussed commercial, trading and social position of Arabic society before Islamic era.In the first chapter; the verses pertaining to the expenditure and alms have been determined the time of prophets before Prophet Muhammad. To better understanding the Qur?anic verses interested in expenditure and alms, these verses also expose that what is the process of the sentences from beginning to the that time. From these point, it is also involved in the verses and suras that explain about the prophets in the Qur?an. Especially, the verses related to the Prophet Moses and Prophet Jesus have been studied carefully from the New Testament and Torah, and also have been made comparison with Qur?an.In the second chapter; The expressions have been analysed in the verses from beginning time of Islam, such as feeding (it?am), treating(ikram), giving(i?ta). It has been observed that these expressions consist of basic and started point of expenditure.In the third chapter; we have also studied the verses that come down the time between 5 and 10 years of prophethood, related to the expressions of mainly expenditure and alms; secondarily charity(tasadduk) and benefaction(ihsan). By the way, it has been discussed the connection between the expenditure and alms that are mentioned in the Qur?an at the same time. Especially, it is focused on the meanning of alms in the Mecca?s verses. However, it is made the alms measure that has not determined up that time.In the fourth chapter; the expression that has given in the Qur?an and come down between 10 and 13 years of Mecca, such as giving, justice(hak), effacement(afv) and expenditure has been scrutinized from the book of interpretation and dictionary.
Benzer Tezler
- Kur'ân'ın temel mesajları bağlamında İbrahim Sûresi
Sûre of İbrahim in the context of the basic messages of the Qur'an
SALİHA KÖRÜKCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SOYSALDI
- Medeni surelerde ahlaki ilkeler
Moral principles in the surahs revealed in medina
MEHMET GÜLLÜ ORMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DEMİRCİ
- Seyyid Kutup ve İzzet Derveze'nin tefsirlerinde mekki ve medeni sureler bağlamında Kur'an kıssaları
The parables of the Qur'an in the commentaries of Sayyid Qutup and İzzet Darwaza in the context of makki and medani suras
BÜŞRA MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞAHİN AYNUR
- Mekkî sûrelerde müşriklerin çeşitli itirazları ve Kur'ân'ın bunlara cevapları (Mukâtil b. Süleyman örneği)
Various objections of unbelievers in the Meccan chapters and responses of the Holy Qur'an to these various objections (The sample of Muqatil b. Solomon)
İLKNUR TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYHAN
- Nüzûl sırasına göre mekkî sûrelerde münâsebâtü'l-Kur'ân ilminin uygulaması – Alak Sûresi ile Sâd Sûresi arası
The implementation of the science of munâsabât al-Qur'ân in the makkî suras in relation to the order of nuzûl between Surah Alaq and Surah Sâd
GÖKHAN TİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYHAN