Türkiye'de çokuluslu şirketlerde istihdam ve ücret politikaları
Recruitment and payment policies of the multinational firms in Turkey
- Tez No: 239549
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLTEN KUTAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmada, Türkiye'de faaliyet gösteren çokuluslu şirketlerin Türkiye'de istihdamettikleri yabancı personelin ve Türk personelin istihdam koşulları incelenmiş ve ücretve diğer çalışma koşulları karşılaştırılmıştır. Bu kapsamda söz konusu şirketlerinistihdam kaynakları, ücret yaklaşımları, ücret uygulamaları, ücret farklılıkları veücret yapıları araştırılmıştır.Çokuluslu şirketlerin işe alma ve istihdam politikalarının belirlenmesinde telefonlamülakat ve mümkün olduğu durumlarda iş sözleşmelerinin incelenmesiyöntemlerinden yararlanılmıştır. Sağlıklı bulgular elde edebilmek ve örneklerin anakütlenin özelliklerini yansıtmasını sağlamak için farklı sektör ve büyüklüktekişirketler seçilmiştir. Araştırmada, çokuluslu işletmeler ile ilgili bilinen kavramsalbilgiler yerine ülkemiz uygulamasına ağırlık verilmiş ve konu ile ilgili bir durumtespiti yapılmıştır. Çalışmada ayrıca üst, orta ve alt düzeyde görevlendirilenyöneticilerin hangi yaklaşıma göre belirlendiği de incelenmiştirTürkiye'de faaliyet gösteren çokuluslu şirketler yabancı personele ilişkin ücretpolitikasını köken ülke esasına göre, Türk personele ilişkin ücret politikasını iseşirketlerin uluslararası standartları da dikkate alınarak ancak Türkiye'deki ücretpiyasası koşullarında belirlemektedirler. Ayrıca yabancı personele Türk personeleverilen haklara ilaveten kira, konaklama, eğitim, seyahat yardımları gibi çok sayıdaek imtiyaz tanınmaktadır. Bu durum aynı görevi yapan köken ülke vatandaşları ileTürk vatandaşları arasındaki ücret dengesini köken ülke vatandaşları lehinebozmaktadır.Çokuluslu işletmelerin üst düzeydeki kilit pozisyonlara genelde köken ülkedenyönetici görevlendirmekle birlikte ev sahibi ülkeden de yönetici görevlendirdiklerigörülmüştür. Bunun yanında az da olsa bazı işletmelerin üçüncü ülkelerden deyönetici atadıkları görülmüştür. Üst düzey yöneticilerin atanmasında ülkemizdefaaliyet gösteren çokuluslu işletmelerin etnosentrik yaklaşımın etkisinde kaldıkları,ancak orta ve alt düzeydeki yöneticilerin atanmasında tam anlamıyla polisentrik biryaklaşım uyguladıkları anlaşılmaktadır.Araştırma kapsamındaki çokuluslu şirketler, gerekli olan teknik ve yönetselyeteneklere sahip olmaları; kendi ülkelerinin ekonomik, politik ve kültürel yapılarınıdaha iyi bilmeleri; tüketicilerin gelirini ve tercihlerini, pazarlama sistemini, yerel örfve adetleri daha iyi bilmeleri; dil ile ilgili bir sorunları olmadığından yabancıpersonele kıyasla çevreyle ilişki kurmalarının daha kolay olması gibi nedenlerle evsahibi ülke vatandaşı yöneticileri orta ve alt kademe yönetim kadrolarında istihdametmektedirler.
Özet (Çeviri)
In this study, the employment conditions of the foreign and local employees of themultinational firms operating in Turkey are elucidated and the respective paymentpolicies and other work conditions are compared. In this context, the recruitmentresources, payment policies, practices, salary structures and respective differences ofthe said companies have been investigated.In determination of recruitment and employment policies of the multinational firmsoperating in Turkey, the data were collected through telephone interviews and, wherepossible, through reviewing of the employment contracts. In order to attain reliablefindings and in order to reflect the characteristics of the main environment, samplecompanies from different sectors and sizes have been selected. In the scope of thestudy, emphasis is given to the practice in Turkey and a status-quo is drawn upinstead of stating the known conceptual facts in respect of multinational firms.The multinational firms operating in Turkey use the homeland policies indetermination of salary policies for foreign employees whereas the salary policies forlocal employees are determined based on Turkey?s local labor market conditions butalso considering the multinational standards of those companies. Also, the foreignpersonnel are entitled to privileged benefits like rent, lodging, education, travelallowances in addition to those provided to local employees. This application leads toan imbalance on the salary policy for the homeland and local personnel performingsimilar jobs in the advantage of those homeland employees.It is observed that while multinational firms generally assign homeland employees tocritical top level executive positions whereas some multinational corporations alsoemploy local personnel in similar positions. On the other hand, it is also observedthat some firms assign foreign employees from third countries, though in limitednumbers. It is understood that multinational firms operating in Turkey are affected byethnocentric approaches in the assignment of top level managers, but they areapplying polycentric approaches in the assignment of middle and low level managersand employees.The multinational firms subject to our study mainly employ the local personnel inmiddle and lower level managerial positions in consideration of the reasons like; theyhave the technical and managerial skills required for the position, they know thepolitical and cultural aspects of the work environment, they are aware of thecustomers revenues and preferences, marketing systems, local habits and traditions,and they can better communicate with the general business environment since theydo not have language barriers as opposed to foreign personnel.
Benzer Tezler
- Çokuluslu şirketlerde halkla ilişkiler
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÖZÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER GÖKAY
- 1929-1980 arası dünya ekonomi krizlerinin, Türkiye ve diğer az gelişmiş ülkelerin kalkınma stratejilerine etkileri
Başlık çevirisi yok
CENGİZ YAVİLİOĞLU
- Hyundai Motor Company's overseas manufacturing policy: The analysis of Turkey as a production site
Hyundai Motor Company'nin deniz aşırı üretim politikası: Bir üretim tesis olarak Türkiye analizi
KUNTAY YİĞİT UÇAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
EkonomiBoğaziçi ÜniversitesiAsya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA LALE BALKIŞ
- Çokuluslu şirketler ve istihdam
Multinational Corporations and Employment
AHMET CÜNEYT GÜNAYDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZEKİ PARLAK