Altun Yaruk Sudur VI. kitap
The S?tra of Golden Light VI. book
- Tez No: 240197
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 699
Özet
Doktora tezi olarak hazırladığımız bu çalışmada, Budist Uygur edebiyatına ait bir metin olan Altun Yaruk Sudur'un VI. kitabı (12. bölümü) ele alınmıştır. 6. kitaba ait tek bir bölümün olması bu bölüm üzerine çalışmayı tercih etmemize neden olmuştur, böylece çalışmada bütünlüğü sağlayabilme amaçlanmıştır. Sanskritçesi, Suvar?aprabh?sa-s?tra olan Altun Yaruk Sudur, Budist Uygur nesri içerisindeki en hacimli kitaplardan biridir. Sanskritçeden önce Çinceye (8. yüzyılda), sonra da Çinceden Uygurcaya Şi?ko Şäli Tutu? tarafından çevrilen bu eser, S?traların en önemlisidir. Bu tez çalışması; esas olarak giriş, fragmanlar, metin-çeviri, açıklama ve dizin olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Altun Yaruk Sudur üzerine yapılan çalışmalar, 12. bölümün içeriği, çalışmada izlenen yöntem hakkında bilgiler yer alır. Bu bölümde, metinde karşımıza çıkan terimleri doğru anlayabilmek adına terimler üzerine de kısaca bilgi bulmak da mümkündür. Daha sonra Berlin fragmanlarının harf ve yazıçevrimi yapılır. Bu bölümde Berlin (U ve Mainz) fragmanlarının metnimizi oluştururken esas aldığımız Petersburg yazmasından farkları dipnotla gösterilir. Üçüncü bölümde metin ve çeviri kısmı yer alır. Metin bölümü, toplam 1331 satırdan oluşmaktadır ve içerik olarak Mah?y?na Budizminin özünü yansıtmaktadır. Metin içerisinde geçen kelimeler, çeviride ikilemenin altına konulan küçük bir iki (2) işareti ile gösterilmiştir. Böylece metinde geçen ikilemeler de tespit edilmeye çalışılmıştır. Dördüncü bölümdeyse Çince metin ile Uygurca metnin karşılaştırıldığı Açıklamalar bölümü yer alır. Burada Çinceden Uygurcaya çevrilirken çevirmen tarafından eklenmiş Uygurca ifadeler olduğunu görmekteyiz. Bu da Uygurca nüshanın çevirmen tarafından yapılan eklemeler dolayısıyla Çincesine göre daha ayrıntılı göstermektedir. Bu bölümde ayrıca Uygurca metinlerde çok sık geçmeyen nadiren görülen kelimelere, ikilemelere de yer verilir. Çalışma, dizinle son bulur. Dizin bölümü kendi içerisinde; Açıklamalar, İkilemeler, Uygurca-Çince, Çince-Uygurca olmak üzere dört bölüme ayrılır.
Özet (Çeviri)
In this doctorate thesis, we dealt with Altun Yaruk?s sixth book?s twelfth part. I chose this part, because there is only one part belonging to the sixth book. By this way, I aspired to bring forth a collectivity. Altun Yaruk Sudur, Suvar?aprabh?sa-s?tra in Sanskrit, is one of the most voluminous books in Budist Uighur Prose Litterature. In addition, this book is the most important S?tra which was firstly translated from Sanskrit to Chinese and then Chinese to Uigur by Şi?ko Şäli Tutu? This text is belonging to Budist Uighur Literature. This thesis fundementally consists of five parts: Introduction, fragments, text-translation, explanations and index. In introduction, we worked through studies on Altun Yaruk Sudur, the content of twelfth part, the method of this thesis. In this part, it is possible to find short information about terms and this information provide to understand the text accurately. Henceforward, we made the transliteration and transcription of Berlin fragments. Besides, in this part, the differences between Berlin (U and Mainz) fragments and Petersburg fragments are shown with footnotes. When I form the text, I based on Petersburg manuscript. The third part is constituted text and translation. The text part formed 1331 lines and reflects the essential of Mah?y?na Buddhist Thinking. The handiadyoin which take part in text are shown with (2) and this sign are replaced under the handiadyoin. By this way, the handiadyoins which take part in text are ascertained. The fourth part also comprises explanations. In this part, Chinese text and Uighur text are compared. In the text, I noticed some expressions which are added by translator. These are added during the translation of text from Chinese to Uighur. This shows that the Uighur edition of text is more detailed from Chinese one. In this part, there are some words and the handiadyoins which are rarely found in Uighur texts. Thesis come to end with an index. The index is comprise of four parts: Comments, Handiadyoins, Uighur-Chinese and Chinese-Uighur indexes.
Benzer Tezler
- Altun Yaruk Sudur'un VI. kitabı üzerine söz dizimi incelemeleri
Syntax analyses in Altun Yaruk Sudur VI. book
MİZAN COŞKUN ÖZGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TURAN
- Altun Yaruk Sekizinci Kitap'ın söz dizimi
Altun Yaruk's Eighth syntax
ELİF KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH DEMİRBİLEK
- Altun Yaruk Sudur IV. Tegzinç'in söz dizimi
Altun Yaruk book four synthetic
HAVVANUR BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH DEMİRBİLEK
- Altun Yaruk'un Sekizinci Kitabı 1070-2133 satırları üzerine söz dizimi incelemesi
A syntactic study on the eight book of Golden Light (Altun Yaruk) (1070-2133)
FATMA NUR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN TABAKLAR
- Altun Yaruk'un yedinci kitabı üzerine söz dizimi incelemeleri
A syntactic analysis of the seventh book of the Altun Yaruk (Golden Light)
BERKER KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR