İran'da ulemânın sosyo-politik gücü (1921-2009)
The socio-political power of ulama in İran
- Tez No: 240650
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM GÜLFİDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Ülke içindeki toplumsal ve ekonomik duruma bağlı olarak güç yapısında meydana gelen değişiklikler, İran'ın içindeki tüm mevcut sosyal grupların da güç dengelerini değiştirmektedir. Bu bağlamda, güçteki değişiklik, bazı toplumsal grupların güçlerini azaltırken, diğerlerininkini hatta merkezi hükümetin gücünü dahi arttırabilmektedir. Monarşik dönemde, şahlar hiçbir zaman İran'daki güç üzerinde tekelci bir konuma sahip olamamışlardır, ancak yabancı hükümetlerin desteği ve iç muhalif dengelerin de yardımıyla otoritelerini kurabilmişlerdir. Bu dönemde monarşi İran'daki en büyük güç olsa da tek güç değildir. Özellikle de üç toplumsal grup İran'da ciddi bir güce sahiptir: aşiret liderleri, toprak ağaları ve ulema. Ulema İran'daki en bağımsız ve hükümet dışı güç merkezi olmuştur. Bazaarilerin mali desteğinden ve vakıf gelirlerinden kaynaklanan ulemanın maddi kaynakları, ulemaya merkezi yönetimden bağımsız olmasına neden olmuştur. Bu da ulemaya, hükümet karşısında belirli bir tutum sergilemesine imkân sağlamıştır. Öte yandan, ulemanın itibarı hukuk ve eğitim alanlarındaki kontrol gücünden kaynaklanmakta ve bu durum diğer Müslüman ülkelerin çoğundan farklı olarak İran'da ulemaya eşsiz bir konum sağlamaktadır. Nitekim İran'daki güç yapısında meydana gelen değişiklikler, ulemaya güç kazandırarak, kendi doktrinlerini politik amaçlarını gerçekleştirmek için kullanmaya başlamışlardır.
Özet (Çeviri)
The changes in the structure of power that have been tied to social and economic situations within the realm have changed all of the balances of the power of certain social groups in Iran. In this context, the shift in power has reduced the power of some social groups while increasing that of others, and also of the central government. In the monarchical period, the shahs never had a monopoly on force in Iran, but with support from foreign governments and aid from the changes of their balance of internal opponents, could build their authority. In this period, the monarchy was the biggest power in Iran, but not the sole. Especially there were three social groups that had a significant power in Iran: tribal leaders, landlords, and leaders of the ulama. The ulama were the most independent and non-governmental center of power in Iran. The material wealth of the ulama from subsidizing by bazaar and from the fund revenue, thus, the ulama were independent from the central government. Thus, the ulama had enabled to put a specific attitude against the government. Also, their dignity because of control over the law courts and education, supply a superlative situation in Iran than in most other Muslim countries. As a matter of fact, changes in the power structure in Iran, thus, the increase in the power of the ulama had enabled them to use their own doctrines to achieve political purposes.
Benzer Tezler
- Siyasî ve toplumsal değişimler doğrultusunda İran'da din adamlarının rolü ve etkisi(1925-1979)
The role and influence of the clergy vis-a-vis political and social changes in Iran (1925-1979)
NURBANU BULGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE SOSAR
- Iran at the crossroads: 1997 presidential elections
İran yol ayırımında: 1997 cumhurbaşkanlığı seçimi
FERİDE ASLI ERGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİHA ALTUNIŞIK
- İran'da modernleşme, ulema ve iktidar: Rıza Şah döneminde İran devleti ve ulema ilişkisi
The clerical, power and modernisation in İran: The relation between the clerical and state during the time of Reza Shah
TUBA ÇEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZNAVUR DEMİRPOLAT
- Molla Ahmed en-Nerâkî'nin velayet-i fakih anlayışı – Avâidu'l-Eyyâm adlı eseri bağlamında-
Mulla Ahmad Naraqi's understanding of 'wilayat-i faqih' (The guardianship of jurisconsult) –in the context of the work 'Awaid al-Ayyam'
TUBA NUR KAYAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜMİT
- Osmanlı arşiv belgelerine göre Bahailik hareketi
The Movement of Bahaizm according to ottoman archives
SÜLEYMAN ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞEKER