Arnavutluk Bektaşiliği, başlangıcı, gelişmesi ve günümüzdeki durumu
Albanian Bektashism, the begening, the developing and it's pozition today
- Tez No: 241305
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Araştırmamız Arnavutluk'un kısa tarihini, dini inançlarını ve özellikle Bektaşilik tarikatının Arnavutluk'a intikalini, gelişimini ve günümüzdeki durumunu konu almaktadır. Bektaşiliği konu olarak seçmemizin sebebi, bu tarikatın Arnavutlarla irtibatının erken dönemlerde vuku bulması ve 1925'ten bu yana Dünya Bektaşilik Merkezi'nin Arnavutluk'un başkenti olan Tiran'da bulunmasıdır. Arnavutluk devletinin Bektaşiliği sadece bir tarikat olarak değil, Müslüman ( Sünni ), Katolik ve Ortodoks cemiyetlerinin yanında resmi bir cemiyet hatta bir din gibi kabul etmiş olması sebebiyle bu konunun araştırılması gerektiği planlanmış ve bu alanda günümüze kadar oluşan boşluğun doldurulması amaçlanmıştır.Bu çalışma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Arnavutluk'un durumunu daha iyi anlayabilmek için ülkenin tarihi sürecini, coğrafik pozisyonunu ve dini inançlarını anlatmaya çalıştık. İki ana konuya ayırdığımız birinci bölümde ilk olarak Arnavutların İslam'la tanışmalarından, özellikle Osmanlı dönemindeki İslamlaşma sürecinden ve günümüze kadar Arnavut Müslümanlarının durumundan bahsedilmektedir. İkinci konuda ise Bektaşi tarikatının tanımını yapıp doğuşundan bahsedildikten sonra Arnavutların Bektaşi tarikatıyla tanışmaları ve ilk Bektaşi dervişlerinin Arnavutluk topraklarına gelişi hakkında bilgi verilmektedir.İkinci bölümde araştırmamızın temel konusu olan ?Arnavutluk Bektaşiliği?ne yer verilmiştir. II. Mahmut tarafından Yeniçeri Ocağının ilga edilip Bektaşi dergâhları kapatıldıktan sonra Bektaşilerin çoğu Balkanlara akın etmişlerdir. Aynı döneme denk, Yanya Veziri Tepedelen'li Mehmet Ali Paşa Osmanlı devletine itaat etmeyip kendi devletini kurmak çabasındaydı. Mehmet Ali Paşa'nın Bektaşi dervişleriyle tanışması ve onların destekçisi olması ?Arnavutluk Bektaşiliğinin Başlangıcı? diyebileceğimiz dönemi başlatmış olacaktır. Dolayısıyla bu bölümde, Bektaşilerin Arnavutluk'ta yerleşip yayılması, ülkenin bağımsızlığı konusunda Bektaşilerin rolü, Bektaşi kongreleri, Bektaşilerin komünist partisi ile ilişkileri ve günümüze kadar bu tarikatın durumundan bahsedilmektedir.Üçüncü bölümde ise Arnavutluk sınırları içinde bulunan altı dedelik ve bu dedeliklerin tekkelerinin isimlerini zikrettik. Bunun yanında Bektaşilerce önemli sayılan bazı tekkelerinin tarihini - resimlerle birlikte ? ve Arnavutluk Bektaşiliğinin bağımsızlığından bu yana Arnavut büyük dedelerin hayatını yazdık.
Özet (Çeviri)
The subject of this work is the short history of Albania, its religional believes and more importantly passing of Bektashi tariqa to Albania, its development and situation today. The reason why we chose the Bektashi tariqa as a subject is that the connection between this tariqa and Albanians has occured in early times and the World Bektashi Center has been in Tiran the capital of Albania since 1925. The Albanian state accepts Bektashi tariqa not just as tariqa, but as an official association beside the Sunnih, Katholic and Ortodox associations. That is why we planned to study this subject and aimed to fill the gap in this field that has been formed till today.This work consist of an introduction and three parts. In introduction, in order to understand the situation of Albania beter, we tried to decipt the historical process of the country, its geographical location and religional believes. In the firs part which has been divided ino two parts, firstly we mentioned how the Albanians got acquainted with Islam, especially the Islamization process in the Ottoman period and the situation of the Albanian muslims till today. Secondly, after we defined the Bektashi tariqa and mentioned how came to existence, we gave information about how Albanians got acquainted with Bektashi tariqa and how the first Bektashi dervishes came to Albania.In the second part, we gave place to Albanian Bektashi tariqa which is the main subject of this work. After Mahmut II. abrogated the janissary center and the Bektashi dergahs have been closed, most of the Bektashis rush into the Balkans. Untill the same term, Mehmet Ali Pasha from Tepedelen who is vizier of Yanya did not obey the Ottoman state and he was traying to establish his own state. Mehmet Ali Pasha?s getting acquainted with the Bektashi dervishes and being a supporter of them has started the term that is called ?The Begening of Albanian Bektashism?. So in that part, we mentoined about emplacement and permeation of Bektashies in Albania, their role in the independency of the country, the Bektashi conventions, the relations between the Bektashies and the communist party and the situation of that tariqa untill today.In the third part, we mentioned the six senior dervish position/post and the name of the lodges of these six. In addition to that, we written the history of some dervish lodges with theirs fotos that are seen important by the Bektashies and the biography of some Albanian senior dervishes from the time that Albaninan Bektashism become
Benzer Tezler
- Türkiye'den Arnavutluk'a Bektaşilik (1912-1960)
Bektashism from Turkey to Albania (1912-1960)
İSA TOLGA ÇIPLAK
Doktora
Türkçe
2024
DinDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET MEHMETEFENDİOĞLU
- Hacı Bektaş-ı Veli Dergȃhı'nın son postnişȋni: Salih Niyazi Dedebaba
The last sheikh of the Hadji Bektash-i Veli Lodge: Salih Niyazi Dedebaba
İLİR HAMZAJ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH ÇİFT
- Arnavutluk'taki Bektâşî inanç ve ritüellerinin sosyolojik analizi
A sociological analysis of Bektashi beliefs and rituals in Albania
AVNI LALA
Doktora
Türkçe
2015
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEJDİ BİLGİN
- Çağdaş Arnavutluk'taki Bektaşi Tekkeleri ve faaliyetleri üzerine bir araştırma
A study on Bektashi Dervish Lodges (Tekkes) and Their activities in contemporary Albania
HAFSA RUSHITI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- Osmanlı Dönemi'nde Balkanlar'da Bektaşilik
Bektashism in The Balkans during the Ottoman period
BARIŞ TÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP KURT