Yapı ürünlerinden kaynaklanan yapı içi hava kirliliğinde risk yönetimi
Risk management for indoor air polluation resulting from building materials
- Tez No: 245103
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE BALANLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Risk, risk analizi, risk yönetimi, yapı içi hava kirliliği, yapı içi hava kirleticileri, yapı ürünlerinden kaynaklanan sağlık sorunları, Risk, risk analysis, risk management, indoor air pollution indoor air pollutants, health effect related with the building materials
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Yaşamlarını sağlıklı çevrelerde sürdürebilmek, insanların temel gereksinmelerindendir. Barınma gereksinmesine yanıt verebilmek üzere; doğal çevre içinde üretilen yapma çevrelerde/ yapılarda gereksinmeler karşılanırken, aynı zamanda sağlık için uygun koşulların sağlanması gerekmektedir. Yapı içi hava niteliğinin (IAQ) sağlanması da bu koşullardan birisidir. Doğal ve yapay kirleticilerin etkisiyle, yapı dışında ve içinde oluşan kirlilik yapı içi havasında, insan sağlığını olumsuz etkileyerek risk oluşturabilmektedir. Yapı dış çevresinde oluşan (ulaşım araçlarından yayılan gazlar, polenler, is, duman, yapı yakınındaki diğer kirletici kaynakları, vb) kirliliklerden etkilenirken, yapı içinde de yapı içi havası; yapıdaki kullanıcıların biyolojik yapısından, eylemlerinden ve yapıyı fiziksel olarak oluşturan yapı ürünlerinden (gereç, parça, bileşen, öge, birim) kaynaklanan kirleticilerden etkilenmektedir. Kullanıcıların yapı içindeki kirli havadan etkilenmesi, kirleticinin yoğunluğuna, yapıyı kullanma süresine (sürekli ya da geçici kullanım), ve içinde olduğu risk grubuna göre değişim göstermektedir.Bu çalışmada; yapı ürünlerinin neden olduğu yapı içi hava kirliliğinin, kullanım aşamasında kullanıcıların sağlığı için sağlık riski oluşturup oluşturmadığı kararının verilmesi, risklerin yönetilmesi ve bunun için de bir model oluşturulması amaçlanmıştır. Çalışma sunulurken yapı ürünleri-yapı içi hava kirliliği, insan sağlığı ilişkisi, risk, risk analizi, risk yönetimi, yapılmış risk modelleri, yapı ürünlerinden kaynaklanan risk konularından söz edilmiş ve önerilen modelin adımları verilmiştir. Ön analizde, yapı ürünlerinden kaynaklanan yapı içi hava kirliliğinde tehlikelerin neler olabileceği ve risk analizi için veriler belirlenir. Risk analizinde, tehlike belirlendikten sonra ölçülebiliyorsa gerekli ölçümler yapılır. Etkilenme ve doz-tepki değerlendirmesi yapıldıktan sonra sınır değerler ve olasılık şiddete göre sınır değerde/ orta-orta ya da sınır değerin üzerinde/ yüksek- çok ciddi olan kirlilik düzeyi ve buna neden olan kirletici için olası risk ve kabul edilemez risk sınıflandırması yapılır. risk yönetimi kararı verilir. Uygulanacak risk yönetimi için modelleme yapılır. Riskin yapı ürününün içeriğinden, uygulamasından ya da kullanılmasından kaynaklandığının belirlenmesi ile ürün- risk ilişkisi kurulur. Ürün, ortam ve kullanıcıya yönelik yönetim seçenekleri belirlenir. Karar uygulanır ve uygulamanın sonucu değerlendirilir. Sonuç olumsuz ise geri besleme yapılır, adımlar tekrarlanır.Yapı ürünlerinden kaynaklanan yapı içi hava kirliliğinde risk yönetimi modeli ile yapı ürünlerinden kaynaklanan riskler yönetilecek, insan sağlığının olumsuz etkilenmesi azaltılabilecek ve kullanıcılar için sağlıksız olan ortamlar yeniden sağlıklı olma özelliği kazanabilecektir.
Özet (Çeviri)
It is among people?s main needs to survive their lives in a healthy environment. While human housing requirements are met in artificial environs or structures constructed in natural environments for them to perform their sheltering activity, suitable conditions for human health should be provided. One of these conditions is to catch Indoor Air Quality (IAQ). Pollution caused by the effects of natural and artificial pollutants indoor and outdoor area of the buildings can cause risks for human heath in indoor air with their negative effects. While the building is unfavourably affected by the pollutions outdoor, such as vehicles gases, pollens, smoke and others, air in the indoor area of the building is affected by the factors such as, biological situations of the users, their activities in the building and building materials forming it physically, like devices, parts, component, elements, unit. Affection rate of the users by the pollutants in the buildings varies depending on the user density, length of the utilisation time (temporal or permanently), and the risk group they are included.In this study, it was aimed to reach a decision about whether or not indoor air pollution may cause a health risk for users in the use stage; to form a model in order to manage these risks. In the presentation of the study, relations between structural products and indoor air pollution and human health, risk, risk assessment, risk management, previously formed risk models and risks resulting from construction products were studied and the stages of proposed model were presented. At the pre-assessment stage, pollutants likely to have risks in the air pollution caused by structural products are determined. At the risk assessment stage, after the determination of the danger, its level is measured (if measurable) and the obtained values are evaluated according to the predetermined limit values. After the assessment of dosage-response and affection for pollution levels within or above the limits and responsible pollutants, risk management decisions are made for possible and unacceptable risk classification. At the risk management stage, association between structural products and risk is determined in order to define whether the risk can be caused by the content of the structural product, its application, or its use. A modelling for risk management to be applied is made and management options for products, environment and users are outlined. Decision is applied and results of the application are evaluated. If the result is negative, this procedure is repeated.With the risk management model of indoor air pollution caused by structural products, risks from structural products can be managed, harms of these risks on human health can be reduced and unhealthy environments can gain favourable conditions again.
Benzer Tezler
- Yapı içi hava kirleticileri ve risk yönetimi
Indoor air pollutants and risk management
GÖZDE ŞAYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BALANLI
- Yapı ürünlerinin yaşam döngüsü değerlendirmesine yönelik bir model önerisi
A model for life cycle assessment of building materials
GÖKÇE TUNA TAYGUN
- Türkiye'de elektronik bankacılık ve elektronik bankacılığın gelişmesinde eğitimin önemi
Electronic banking in Turkey and the importance of training on development of electronic banking
M. MELİKE KAZAZ
- Televizyon üzerinden dindar/mütedeyyin kadınları anlamak: Dindar kadınların televizyonu alımlama ve kullanım biçimleri
Understanding religious/pious women through television: Religious women's reception and usage of television
ERGEN DEVRİM KARAGÖZ
Doktora
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
- Yüzey asiditesi modifiye edilmiş SAPO-34 katalizörlerininsentezi, karakterizasyonu ve katalitik performansı
Synthesis, characterization and catalytic performance ofsurface acidity modified SAPO-34 catalysts
EMRE DİDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kimya MühendisliğiGazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY OKTAR