Geri Dön

Meme kanseri ve mamografiye ilişkin sağlık inançları ile telefonla hatırlatmanın tekrar mamografi çektirmeye etkisi

The effect of health beliefs about mammography and breast cancer and reminding through telephone on screening mammography again

PDF İndir

  1. Tez No: 248531
  2. Yazar: HASRET YALÇINÖZ BAYSAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHAT GÖZÜM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: meme kanseri, mamografi taraması, sağlık inançları, sağlık inanç modeli
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 88

Özet

ÖZETMeme kanserinin erken dönemde tanınıp tedavi edilmesi için 40 ve üzeri yaştaki kadınların her 1-2 yılda bir 50 ve üzeri yaştaki kadınların ise yılda bir kez düzenli olarak mamografi çektirmeleri önerilmektedir. Bununla birlikte, ilk mamografiden sonra periyodik kontrollere devamın azaldığı belirlenmiştir. Meme kanseri ve mamografiye ilişkin sağlık inançlarının başlatılan bir davranışı devam ettirmede etkin olduğu bilinmektedir. Sağlık profesyonelleri tarafından yapılacak hatırlatma periyodik kontrollere gelme oranını artırabilir.Bu çalışma, daha önce bir kez mamografi çektirmiş 40 ve üzeri yaş kadınlarda, meme kanseri ve mamografiye ilişkin sağlık inançlarının tekrar mamografi çektirme niyetlerine ve mamografi randevusunu telefonla hatırlatmanın mamografi çektirmeye etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Tanımlayıcı ve prospektif nitelikte olan bu araştırma, Erzurum Kanser Tarama ve Eğitim Merkezine daha önce başvurup mamografi çektiren, telefon kayıtları bulunan ve 2008 Ocak ayından itibaren ikinci randevusu gelen 1372 kadından telefonla ulaşılabilen 740 kadının verileriyle yürütülmüştür (%54). Araştırmada veri toplamak amacıyla kullanılan; tanımlayıcı form, meme kanseri risk değerlendirme formu, meme kanseri ve mamografiye ilişkin sağlık inanç modeli ölçeği telefon görüşmesiyle doldurulmuş ve randevuları hatırlatılmıştır. Kadınların mamografi çektirme durumları Kanser Tarama ve Eğitim Merkezinin kayıtlarından belirlenmiştir.Mamografi çektirmeyi düşünmeyen kadınların meme kanserine ilişkin duyarlılık, önemseme ve sağlık motivasyonu algılarının çektirmeyi düşünen kadınlardan daha düşük, mamografi çektirmeye ilişkin engel algısının ise daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Mamografinin yararına ilişkin sağlık inancı ise her iki grupta benzer bulunmuştur. Telefonla aranan 740 kadından 29'u (%3.9) daha önce başka bir sağlık kurumunda mamografisini çektirmiştir. Geriye kalan 711 kadından 625'i (%87.9) tekrar mamografi çektirme niyeti olduğunu belirtirken, 330'u (46.4) telefonla arama sonrası tekrar mamografisini çektirmiştir. Gelir düzeyi ve meme kanseri risk düzeyi düşük olan kadınların tekrar mamografi çektirme niyeti diğerlerinden daha fazla bulunmuştur. Duyarlılık (1.95 kat), önemseme (1.22 kat), mamografinin yararlarına (1.21 kat) ilişkin inançlar tekrar mamografi çektirme niyetini artırmıştır. Mamografi engel algısı hem mamografi çektirme niyeti (0,90 kat) hem de çektirme davranışını (0.80 kat) etkilemektedir. Evli olmak tekrar mamografi çektirmeyi (0.51 kat) artırmaktadır. Tekrar mamografi çektirme niyetinde olmak çektirme davranışı üzerinde 4.87 kat etkiye sahiptir. Meme kanseri riski yüksek olanların tekrar mamografi çektirmeleri diğerlerine oranla 10.75 kat daha fazladır.Sağlık profesyonelleri eğitim ve yönlendirmelerle mamografi çektirmeye ilişkin engel algısını azaltıp, mamografi kontrollerinde devamlılığı sağlayabilirler. Mamografi merkezine kayıtlı kadınlara randevularının hatırlatılmasının davranışı pekiştirmede etkili olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

SUMMARYTHE EFFECT OF HEALTH BELIEFS ABOUT MAMMOGRAPHY AND BREAST CANCER AND REMINDING THROUGH TELEPHONE ON SCREENING MAMMOGRAPHY AGAINWomen aged 40 and above, are advised to take mammography every one or two years for the early diagnosis and treatment of the breast cancer while the women, aged 50 and above, are advised to do so every year. Besides, there seemed a decrease in periodic controls after the first mammography. It is known that health beliefs about breast cancer and mammograpy are effective in maintainning any behaviour already started. Health professionals? reminding can increase the rate of coming to periodic controls.The study was conducted to determine the effect of the women?s (aged 40 and above) health beliefs about breast cancer and mammography on their intention to take mammography again and the effect of reminding mammography appointment on the phone on the mammography.The study, descriptive and prospective, was conducted with data from 740 out of 1372 women, who were reached via telephone, applied to the Erzurum Cancer Scanning and Training Center previously and took mammography, whose telephone numbers were available and who would have the second appoinment as of January, 2008 (54%). Descriptive form, breast cancer risk evaluation form, the scale of the health belief model of breast cancer and mammography, which were used to collect data, were filled through telephone contacts and the appointments were reminded. Women?s states of mammography screening were established through registers of CSTC.It was determined that women?s perceptions of susceptibility, seriousness and health motivation, who do not take positive stance towards mammography, are lower than those who do and their perception of barrier for mammography was higher. Health beliefs about the benefits of mammography were found the same in both groups. Twenty nine out of 740 women (3.9%), reached through telephone, screening mammography in other health centers before. While 625 out of 711 women (87.9%) expressed that they had intention of screening mammography again, 330 of the women (46.4%) screened mammography again after the call.The intention of screening mammography again of the women whose level of income and level of breast cancer risk are high was found higher than the others. Susceptibility increase the intention of screening mammography taken by 1.95 folded, and seriousness increased 1.22 folded, and the believes about the benefits of mammography increased 1.21 folded. The perception of mammography barrier has affected both the intention of screening mammography taken (0.90) and the behaviour of screening mammography taken (0.80 folded). Stage of being married increased screening mammography again by 0.51 folded. To intend screening mammography again has effect on behaviour of screening mammography for 4.87 folded. Mammography screening of those who have breast cancer risk is high 10.75 folded of others.Health proffessionals can reduce the barrier perception of mammography and can provide the continuity in mammography controls. It was stated that reminding women of the appointments, registered in mammography center, was effective in consolidating the behaviour.Key words; breast cancer, mammography screening, health belief, health belief model.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    353004

    Evde planlı izlemin evli kadınların meme ve serviks kanseri taramalarına ilişkin sağlık inançları ve davranışlarına etkisi

    The effects of scheduled observation at home on health beliefs related to breast and cervical cancer screening and attitudes of married women

    RAHŞAN KOLUTEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HemşirelikErciyes Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKNUR AYDIN AVCI

    PROF. DR. Emine Ümit SEV

  2. Tez No

    192745

    Sağlık çalışanlarının meme kanseri, kendi kendine meme muayenesi ve mamografiye ilişkin sağlık inançlarının incelenmesi

    Examination of health workers’ health beliefs on breast cancer, breast self examination and mammography

    NEJLA CANBULAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Genel CerrahiAtatürk Üniversitesi

    Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ÖZGE UZUN

  3. Tez No

    602030

    Mamografi çektiren ve çektirmeyen kadınların meme kanseri risk faktörleri ve mamografiye ilişkin sağlık inançlarının belirlenmesi

    Determination of breast cancer risk factors and mammography-related health beliefs of women who undergo mammography and do not undergo mammography

    SÜMEYYE KUZUCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HemşirelikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM YILMAZ

  4. Tez No

    623458

    40 yaş ve üzeri kadın hastalarda meme kanseri tarama yöntemlerini kullanma durumlarının sağlık inanç modeli ölçeği ile değerlendirilmesi

    Evaluation of using breast cancer screening methods in women patients aged 40 years and over with the scale of health belief model

    DAMLA TAŞCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    UZMAN DUYGU YENGİL TACİ

  5. Tez No

    513860

    Kars/Sarıkamış ilçesinde yaşayan kadınların kendi kendine meme muayenesi hakkındaki sağlık inançlarının incelenmesi

    The living in Kars/Sarikamiş district health beliefs on breast cancer, breast self examination and mammography

    NECLA PAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Kadın Hastalıkları ve DoğumKafkas Üniversitesi

    Ebelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVDA ELİŞ YILDIZ

Geri Dön