İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları
The instructional leadership behaviours of primary school principals
- Tez No: 249180
- Danışmanlar: DR. MUSTAFA AYDIN BAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Lider, yönetici, ögretimsel lider, okul müdürü, ögretmen, Leader, manager, instructional leader, principal, teacher
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Liderlik ile yöneticilik arasındaki farklar konusundaki tartısmalar yıllardır sürmektedir. Her ne kadar yönetimin bir parçası olarak görünmesine ragmen, liderlik davranısları ile yöneticilik davranısları arasında farklılıklar oldugu açıktır. Bir örgütte, misyon ve vizyon belirlemek, isgörenler arasında etkili iletisim ve isbirligi saglamak, olumlu bir ögrenme iklimi yaratmak ve isgörenleri etkileyerek örgüt amaçlarına ulasmak liderlik davranıslarıdır. Günümüzde, yöneticilerden yönetim islevleri ile ilgili görevleri yerine getirirken, hem etkili birer yönetici hem de etkili birer lider olmaları beklenmektedir. Bu yüzden, yönetici konumunda olan ilkögretim okulu müdürleri için de yöneticilik yanında liderlik davranıslarını göstermek son derece önemlidir. Bu çalısmanın amacı; ilkögretim okulu müdürlerinin ögretimsel liderlik davranısları belirlemektir. Çalısmada okul müdürlerinin ve birlikte çalıstıgı ögretmenlerin görüsleri dogrultusunda okul müdürlerinin ögretimsel liderlik davranıslarının düzeyleri saptanmaya çalısılmıstır. Okul müdürlerinin ögretimsel liderlik davranısları dört boyutta ele alınmıstır. Bu boyutlar; misyon ve vizyon belirleme, egitim programı ve ögretimi yönetme, olumlu ögrenme iklimi gelistirme ve ögretimi denetleme ve degerlendirme boyutlarıdır. Çalısmada, ayrıca okul müdürlerinin ögretimsel liderlik davranısları konusunda müdür görüsleri ile ögretmen görüsleri arasında anlamlı bir fark olup olmadıgı; kisisel özelliklerin bu görüsler üzerinde etkili olup olmadıgı tespit edilmeye çalısılmıstır. Tarama modelinde ele alınan çalısmanın evrenini 2006-2007 egitimögretim yılında Çanakkale ilindeki ilkögretim kurumlarında görev yapan müstakil okul müdürleri ve ögretmenler olusturmaktadır. Çalısmada veri toplama aracı olarak, arastırmacı tarafından ilgili literatür ve yapılan çalısmalar taranarak ve uzman görüsleri alınarak gelistirilmis, iki paralel anket formu uygulanmıs ve toplanan iii verilerin istatistiksel çözümlenmesi, SPSS paket programından yararlanılarak yapılmıs, gruplar arasındaki anlamlılık testlerinde p= 0.05 düzeyi esas alınmıstır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma ve t-testi, tek yönlü varyans analizi (One-Way Anova) kullanılmıstır. Çalısma sonucunda, ilkögretim okulu müdürleri ve ögretmenlerin müdürlerin ögretimsel liderlik davranıslarına iliskin görüsleri arasında paralellik ortaya çıkmıstır. Okul müdürleri ve ögretmenler misyon ve vizyon belirlemenin yönetimin islevleriyle olan iliskisi, ögretimi denetleme ve degerlendirmenin yönetim islevleriyle iliskisi ve olumlu ögrenme iklimi gelistirmenin yönetim islevleriyle olan iliskisi boyutlarında her zaman, egitim programı ve ögretimi yönetmenin yönetim islevleriyle olan iliskisi boyutunda ise çogunlukla seklinde görüs belirtmislerdir. Okul müdürleri ve ögretmenlerin görüsleri arasında dört boyutta da anlamlı bir farklılık bulunmamamsına ragmen, egitim programı ve ögretimi yönetmenin yönetim islevleriyle olan iliskisi boyutunda ögretmenlerin, olumlu ögrenme iklimi gelistirmenin yönetim islevleriyle olan iliskisi boyutunda da müdürlerin daha olumlu düsüncelere sahip oldukları belirlenmistir. Çalısmada ulasılan sonuçlara dayanarak, okul müdürlerinin kendilerini yetersiz hissettikleri konularda gelistirmeleri için çesitli düzenlemeler yapılması, yönetici seçiminde ögretimsel liderlik davranıslarının zorunlu bir kriter olarak aranması, özellikle genç okul müdürlerinin mesleki ve kisisel gelisimleri üzerinde hassasiyetle durulması gerektigi yönünde öneriler sunulmustur.
Özet (Çeviri)
The debate about the differences between leadership and managership has been going on for years. It is obvious that there are differences between managerial and leadership behaviors, although they look similar, giving the fact that they are a part of the management. In an organization, leadership behaviors are described as defining mission and vision statements, establishing efficient communication and collaboration, creation a positive learning atmosphere and achieving the organizational goals by influencing the employees. Today, managers are expected to be not only effective managers, but also influencing leaders while performing their managerial duties. Consequently, these apply to primary school principals as they essentially have to perform leadership and managerial behaviors. The aim of this study is to define the instructional leadership behaviours of the primary school principals. In the study, the level of the instructional leadership of the principals is intended to be determined in the light of the opinions of principals and teachers who they work with. The instructional leadership behaviors of the principals have been researched in four dimensions. These dimensions are listed as defining mission and vision statement, managing learning and educational programmes, creating a positive learning atmosphere and inspecting and evaluating of teaching. In this study, the issue of principals having significant differences between principal?s and teacher?s point of views about educational leadership behaviors and the issue of personal traits being effective on these views or not are also being analyzed. The sample of this study, which used the survey method, is made up of primary school teachers and primary school principals who work in the primary education institutions in Çanakkale in 2006-2007 season. v In this study, as means of data gathering the resources and previous researches have scanned and analyzed by the researcher and the views of been taken and two parallel questionnaire forms have been applied and the collected data have been statistically analyzed by the help of SPSS software. In the verification tests between the groups, the level of p = 0,05 has been taken as a base, in the analyses of the data, frequency, percentage, means, standard deviation and the t-test and one way ANOVA test has been used. At the end of this study, a parallelism has been observed between the opinions of primary school principals and teachers on educational leadership behaviors. Principals and teachers are observed to always agree on the relationship of the following issues with the managerial duties: defining the mission and vision statements, inspection and evaluation of instructional, creation of a positive learning atmosphere. On the other hand principals and teachers are observed to often agree on the relationship of the following issue with managerial duties: management of the learning programme and teaching. Although there has not been observed significant differences between the opinions of principals and teachers in all four dimensions, teachers have been observed to have more positive opinions on relationship of managing learning progremmes and education with managerial duties, and principals have been observed to have more positive opinions on relationship of creation of a positive learning atmosphere with managerial duties. Based on the outcomes of this study, suggestions have been proposed making various arrangements for enabling principals to develop themselves on the issues they feel inadequate about, enforcing educational leadership behavior as mandatory criteria in employment of the managers and paying utmost attention on the personal and professional development of inexperienced principals.
Benzer Tezler
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları
Instructional leadership behaviours of principals in primary school
BARIŞ BAYRAKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAMMER KUNT
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeyleri
The Demonstration levels of leadership behaviours of primary school principals
HATİCE POYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS REMZİ ZORALOĞLU
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarıyla duygusal zekaları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Gaziantep ili örneği)
An Analysis of the relationship between primary school principals' instructional leadership behaviors and their emotional intelligence (a case study in Gaziantep)
NİDA TIKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TOKAY GEDİKOĞLU
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderliği
The Instructional leadership of primary school principles
NURİ AKGÜN
Doktora
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. A. CANAN ÇETİNKANAT
- İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışlarına ilşkin yönetici ve öğretmen algılarının karşılaştırılması
The comparison of the perceptions of managers and teachers regarding the instructional leadership behaviours of the primary school managers
MUSTAFA TEKELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MÜNEVVER YALÇINKAYA