İbn Sînâ'nın birleşmeli kıyas teorisi ve sembolik yorumu
Theory of Avicenna?s combined syllogism and its symbolic interpretation
- Tez No: 249265
- Danışmanlar: PROF. TAHİR YAREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
Bu çalışmada, yalnızca Ebû Ali İbn Sînâ'nın (980?1037) birleşmeli (iktirânî) kıyas teorisini araştırdık. Ona göre birleşmeli kıyas ya yüklemli, ya şartlı ya da yüklemli ve şartlı önermelerden oluşur.Çalışmamız İbn Sina'nın kabul ettiği geçerli birleşmeli kıyasları araştırır. Girişte, amacımızı, yöntemimizi ve çalışmada kullanılan İbn Sînâ'nın kitaplarının genel özelliklerini açıkladık.Birinci Bölümde çalışmamız, kıyasla ilgili bazı mantık felsefesi problemlerine yoğunlaşır. Bu bağlamda biz dedüktif kıyasın tanımı, içlem ve kaplamını ele alırız. Aynı zamanda kıyasta içeriksel ve biçimsel çıkarım fikri ile kıyasta mantıksal geçerlilik fikrini tartışırız. Tam ve eksik kıyasları bu çerçevede inceleriz.İkinci Bölümde önce kullandığımız sistemin temel elemanları açıklanır. Burada niceleme mantığının sembolik yorumlama teknikleri dikkate alınır. İbn Sînâ'nın bazı pasajları o yorumu destekleyen deliller olarak sunulur. Bu noktada niceleme mantığı, yorumun sadece temelinde yer alır. İkinci olarak kıyastaki orta terimin fonksiyonu incelenir ve birleşmeli kıyasın bir gerektirme veya çıkarım olup olmadığı tartışılır. Üçüncü olarak ise mutlak (kipsiz) birleşmeli kıyaslardaki birinci, ikinci ve üçüncü şekillerin modları ele alınır.Üçüncü bölümde biz, İbn Sînâ'nın kipli birleşmeli kıyaslarını inceledik. İki BARBARA problemini tartıştık. Bir şekildeki kipler arasındaki bağlantıları araştırdık. Aynı zamanda bazı kipli önermeleri analiz ettik.Dördüncü Bölümde önce İbn Sînâ'nın şartlı önermelerini sembolize ettik. İkinci olarak onlardan oluşan birleşmeli kıyasları kurduk ve doğruluk tablosu vasıtasıyla bazı kıyasları analiz ettik. Bu konuda İbn Sînâ'nın görüşleri oldukça girifttir. Biz onları analiz etmeye ve açıklamaya gayret sarf ettik.Sonuç kısmında, tez boyunca elde edilen bilgileri özetledik.
Özet (Çeviri)
In this study, I investigate theory of Avicenna?s combined (iktirânî) syllogism and its symbolic interpretation. According to him, combined syllogism consists of either predicate or conditional or predicate and conditional propositions.Our study investigates combined syllogisms that Avicenna accepts valid them. In the Introduction, we explain our intention, method and general features of Avicenna?s books used in our study.In the First Chapter, our study concetrates some problems of philosophy of logic related to syllogism. In this context, we handle the definition of deductive syllogism, its intention and extention. At the same time, we discuss semantic and syntactic consequence and logical validity in the syllogism. We search the problem of perfect and imperfect syllogisms in this context.In the Second Chapter, firstly, the main elements of symbolic system that we use are explanied. In this place, technics of symbolic interpretation of quantificational logic are taken into account. Avicenna?s some passages are presented as evidences supported that interpretation. In this point, quantficational logic is only a ground of interpretation. Secondly function of middle term in the syllogism is searched and whether the combined syllogism is an implication or inference or not is discussed. Thirdly, modes of first, second and third figures in the absolute (nonmodal) combined syllogism are handled.In the Third Chapter, we investigate Avicenna?s modal combined syllogisms. We discuss the problem of two BARBARA. We search connection between modalities in any figure. At the same time we analyse some modal propositions.In the Fourth Chapter, firstly we symbolize Avicenna?s conditional propositions. Secondly we produce combined syllogisms occured from them and analyse some syllogisms by means of truth tableau. In this subject, Avicenna?s wievs are quite intricate. We make an effort to explain and to analyse them.In Conclusion, we summarize knowledge obtained along thesis.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- Révélation et loi chez maïmonide et spinoza
Maimonides ve spinoza'da vahiy ve yasa
ALBER EROL NAHUM
Doktora
Fransızca
2018
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN GÜRSOY
PROF. DR. CATHERINE CHALIER
- İbn Sina'nın bilgi anlayışı
Başlık çevirisi yok
HİDAYET PEKER
Doktora
Türkçe
1999
FelsefeUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AYDIN
- İbn Sina'nın ahlak felsefesinde etik değerlerin kritiği
The critique of ethical values in Avicenna's moral philosophy
SERKAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeKarabük ÜniversitesiEtik Değerler Ana Bilim Dalı (Disiplinlerarası)
PROF. DR. ADEM SAĞIR
- İbn Sînâ'nın Kitâbü'n-Nebât'ının tercümesi ve yorumlanması
Translation and interpretation of the Avicenna's Kitāb al-Nābāt
GÜLHAN YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KAÇAR