Borçlunun sorumlu olmadığı sebeplerle borcun ifa edilmemesi ve mücbir sebep kayıtları
Excusable non- performance and force majeure clauses
- Tez No: 250044
- Danışmanlar: PROF. DR. A. LALE SİRMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Borçlar Kanununa göre, sözleşmeden doğan sorumluluğun kusura bağlı olduğu hallerde, borçlunun, sorumluluktan kurtulabilmek için, kusursuzluğunu ispat etmesi gerekir. Sorumluluğun kusurdan başka olgulara bağlandığı hallerde ise borçlu, borcun, söz konusu olgularla ilgisi olmayan sebeplerle ifa edilmediğini ispatlamalıdır. İfa, borçlunun sorumlu olmadığı bir sebeple imkânsız hale geldiği takdirde, borçlu aynen ifa yükümünden tazminat ödemeksizin kurtulur. Buna karşılık, kural olarak, karşı edime ilişkin talep hakkını kaybettiği gibi, karşı taraftan aldıklarını da iade etmelidir. İstisnaî bazı hallerde ise karşı edimi talep etme hakkına sahip olmaya devam eder. Borçlunun sorumlu olmadığı geçici engeller söz konusu olduğunda, borçlu borcu gecikmeyle ifa etmesine rağmen, alacaklının bu nedenle uğradığı zararları tazmin etmekle yükümlü değildir. Viyana Satım Hukukuna göre ise borçlunun borcun ifa edilmemesinden doğan sorumluluktan kurtulabilmesi için, borcun, kendisinin kontrolü dışında olan, öngörülemez ve kaçınılamaz bir engel nedeniyle ifa edilmemiş olması gerekir. Sözleşmelerde, borçlunun sorumlu olmadığı sebeplerle borcun ifa edilmemesi ve bunun sonuçları, büyük bir çoğunlukla, mücbir sebep kayıtlarıyla düzenlenir. Bu kayıtların en çok rastlanılan türü, belli bazı olayları zikredip, bunlar ve benzeri olayların mücbir sebep sayılacağını belirten kayıtlardır. Söz konusu kayıtlarda genellikle, mücbir sebep sayılan olayların borcun ifasını engellemesi halinde, ifa zamanının belli bir süre erteleneceği; engelin bu süre içinde ortadan kalkmaması halinde taraflardan birinin veya her ikisinin sözleşmeden dönebileceği düzenlenir. Mücbir sebep kayıtları, çoğunlukla genel işlem şartları içerisinde yer alır ve bu açıdan denetime tâbidir. Borcun ifasını engelleyen bir olayın mücbir sebep kaydının kapsamı içerisinde olup olmadığı, her somut sözleşme ilişkisi bakımından ayrı ayrı değerlendirilmelidir.
Özet (Çeviri)
Under Turkish Code of Obligations, as a rule, the obligor has to prove his faultlessness not to pay damages. Where the responsibility is freed from fault and linked to other facts, obligor has to prove that non-performance has resulted from a fact other than the responsibility is linked to. When the performance becomes impossible due to an event for which the obligor is not responsible, the obligor is held liable neither for damages nor for specific performance. In such a case, as a principle, the obligor looses his claim on counter performance and is hold liable for restitution. Under some exceptional cases, the obligor can claim counter performance. In cases where performance is not possible due to a temporary impediment for which the obligor is not responsible, he is not liable for damages caused by delay. Under the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG), the obligor is not liable for a failure to perform any of his obligations if he proves that the failure was due to an impediment which is beyond his control, unforeseeable and unavoidable. In practice, non-performance and its legal effects are generally provided under force majeure clauses of contracts. Most of these clauses set forth some particular events and provide that such events and similar ones shall be considered as force majeure. Such clauses usually provide for suspension of time of performance and for the rescission of the contract by any party or both parties. In most cases force majeure clauses are provided under general terms and conditions of the contracts. Whether a circumstance that causes non-performance is within a force majeure clause should be dealt separately.
Benzer Tezler
- Kiralayanın ayıba karşı tekeffül sorumluluğu
The Landlord's liability for defaults of object
MUSTAFA ERDEM CAN
- Türk bireysel iş hukukunda yabancı işçilerin iş sözleşmeleriyle çalışma izinlerinin ilişkisi
La relation entre le permit de travail et le conrat de travail des ouvriers etrangers dans le droit de travail individuel Turc
MEMET NEJAT ŞEN
- Borçlunun etki alanındaki imkânsızlık nedeniyle sözleşmelerin ifa edilememesi
Non-performance of contracts as a result of impossibility within the sphere of responsibility of obligor
BAŞAK AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukÇankaya ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERZAN ERZURUMLUOĞLU